10 april 2024 - door Paula Verschaeve
Maandag bereikten de onderhandelaars van de Raad en het Europees Parlement een voorlopig akkoord over de verlenging van de schorsing van invoerrechten en quota op Oekraïense export naar de EU. Tegelijkertijd worden bepaalde EU-landbouwproducten nog beter beschermd.
Invoerrechten en quota worden voor Oekraïense export tot en met 5 juni 2025 opgeschort.
Vier extra producten (maïs, gries, haver en honing) vallen nu ook onder de zogenaamde noodremprocedure.
De noodremprocedure zal sneller geactiveerd worden, binnen 14 dagen in plaats van 21, en de referentieperiode om te bepalen of de invoer een bepaalde drempel overschrijdt, wordt verlengd.
De Raad en het Europees Parlement zijn het eens over een verlenging van de schorsing van invoerrechten en quota op Oekraïense landbouwexport naar de EU voor nog een jaar, tot 5 juni 2025. Deze unilaterale maatregel zal helpen de Oekraïense economie te stabiliseren en bij te dragen aan de geleidelijke integratie van het land in de EU-markt. Bovendien kan Oekraïne dankzij de autonome handelsmaatregelen zijn eigen inkomen uit de handel met de EU blijven veiligstellen.
De EU-verordening zal gelden van 6 juni 2024 tot en met 5 juni 2025.
Om de Europese landbouwers tegemoet te komen, worden bepaalde EU-landbouwproducten nog beter beschermd. Zo bevat de EU-verordening twee vrijwaringsmechanismen:
een versterkte versie van het bestaande mechanisme, dat zal worden toegepast op basis van monitoring, waardoor de Commissie onder specifieke voorwaarden maatregelen kan nemen;
een nieuw, automatisch vrijwaringsmechanisme waardoor de Commissie nieuwe tarieven moet invoeren als er meer pluimvee, eieren, suiker, haver, maïs, gries en honing worden ingevoerd dan gemiddeld in de tweede helft van 2021, in 2022 en in 2023. Dit mechanisme zal binnen 14 dagen in plaats van 21 geactiveerd worden.
Verder verbindt de Commissie zich ertoe de invoer van tarwe beter te monitoren en op te treden bij marktverstoringen.
Het compromis bevat ook de toezegging van de Commissie dat zij, zodra de nieuwe EU-handelsmaatregelen zijn aangenomen, de nodige stappen zal zetten om het proces van wederzijdse tariefliberalisering voort te zetten. Het Europees Parlement zal hierbij nauw betrokken worden.
Europees Parlement
De Europese Parlementsleden van de INTA-commissie (internationale handel) keurden het compromis goed met 28 stemmen voor en 8 tegen.
Naar verwachting zal het Europees Parlement tijdens de tweede plenaire vergadering van april 2024 (22-25 april) zijn standpunt in eerste lezing bepalen.
Raad
De vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) hebben het compromis al bevestigd.
Als het voltallige Parlement het licht op groen zet, dan is het aan de 27 EU-lidstaten om de tekst definitief aan te nemen.
Als de Raad en het Europees Parlement hun fiat gegeven hebben, zal de EU-verordening in het EU-Publicatieblad bekendgemaakt worden. Op 6 juni 2024 moet de verordening dan in werking treden.
Om de Oekraïense economie te versterken schortte de Commissie in juni 2022 - met steun van de lidstaten - de importtarieven en quota voor de Oekraïense export af. Die maatregel werd recent verlengd tot juni 2025. Maar boeren in Polen, Hongarije, Roemenië en Slovakije kwamen in opstand en begonnen grensovergangen te blokkeren. Volgens hen wordt de Europese markt overspoeld met goedkope producten uit Oekraïne. Ook elders in Europa leidde deze maatregel tot boerenprotesten.
Om de Europese boeren tegemoet te komen, kwam de Commissie eind januari met een zogenaamde noodremprocedure voor suiker, eieren en gevogelte uit Oekraïne. Als de import van die producten de gemiddelde importvolumes uit 2022 en 2023 overstijgt, zouden opnieuw handelstarieven worden ingevoerd.
Een meerderheid van de EU-lidstaten stemde toen in, maar voor het Europese Parlement was dat onvoldoende. De Parlementsleden wilden dat ook honing en sommige graansoorten toegevoegd werden aan die lijst. Bovendien streefden ze naar de referentieperiode 2021-2023.
Op woensdag 20 maart 2024 vonden de onderhandelaars van de EU-lidstaten en het Europees Parlement een compromis. Zo wordt de lijst met producten uitgebreid tot 7 producten: eieren, gevogelte, suiker, maïs, gries, haver en honing. Een bepaalde hoeveelheid van die producten uit Oekraïne mag dus tolvrij in de EU verkocht worden. Maar zodra die hoeveelheid overschreden wordt, gelden weer invoerrechten.
Toch werd het voorlopig akkoord recent nog licht gewijzigd. Op woensdag 27 maart 2024 presenteerde het Belgisch voorzitterschap namelijk een gewijzigd voorstel, dat steun kreeg van de ambassadeurs van de 27 lidstaten. De referentieperiode werd aangepast en loopt nu van juni 2021 tot december 2023.
.jpg)
