19 januari 2024 - door Paula Verschaeve
Op woensdag 17 januari 2024 heeft het Europees Parlement de voorlopige overeenkomst met de Raad over het Commissievoorstel om in het licht van de groene transitie de positie van de consument te versterken, formeel aangenomen.
De MEP’s hebben het Commissievoorstel met 593 stemmen voor, 21 tegen en bij 14 onthoudingen goedgekeurd.
Het Europees Parlement benadrukt het belang van duidelijke en betrouwbare etikettering door het gebruik van algemene milieuclaims zoals ‘milieuvriendelijk’, ‘natuurlijk’, ‘biologisch afbreekbaar’ en ‘klimaatneutraal’ zonder bewijs te verbieden.
Naar verwachting zal de Raad in de komende weken het standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing goedkeuren.
Met een zeer grote meerderheid (593 stemmen voor, 21 tegen, bij 14 onthoudingen) heeft het Europees Parlement op woensdag 17 januari 2024 in Straatsburg de weg vrijgemaakt voor de goedkeuring van het Commissievoorstel die erop gericht is consumenten in staat te stellen zich in te zetten voor de groene transitie. De aangenomen EU-richtlijn wil consumenten beschermen tegen misleidende handelspraktijken en hen helpen bij het maken van een betere aankoopkeuze. Greenwashing, misleidende labels en valse beweringen zouden worden toegevoegd aan de EU-lijst van verboden handelspraktijken.
Het belangrijkste doel van de nieuwe regels is om de etikettering van producten duidelijker en betrouwbaarder te maken door het gebruik van milieuclaims zoals ‘milieuvriendelijk’, ‘natuurlijk’, ‘biologisch afbreekbaar’ en ‘klimaatneutraal’ zonder bewijs te verbieden.
Het gebruik van duurzaamheidslabels zou in de toekomst gereguleerd worden: alleen duurzaamheidslabels die op (a) officiële certificeringsprogramma’s gebaseerd zijn, als (b) certificeringsmerken geregistreerd zijn of (c) afgegeven zijn door overheidsinstanties, zouden worden toegestaan.
Bovendien zou de EU-richtlijn misleidende claims over de compensatie van broeikasgasemissies verbieden.
Een ander belangrijk doel van de nieuwe EU-richtlijn is om producenten en consumenten meer te laten letten op de duurzaamheid van producten. Naar de toekomst toe zou garantie-informatie beter zichtbaar moeten worden. Er zouden ook nieuwe geharmoniseerde labels ontwikkeld worden, die meer info geven over de levensduur en (wettelijke) garantie van producten.
Verder zou er een verbod gelden op: (a) ongegronde duurzaamheidsclaims, (b) aansporingen om producten eerder te vervangen dan strikt noodzakelijk en (c) het voorstellen van producten als herstelbaar wanneer dat niet het geval is.
Meer weten over het voorlopige compromis met de Raad? Dit VLEVA-artikel verwijst naar de precieze inhoud.
Het is nu aan de Raad om het standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing goed te keuren.
Na de formele goedkeuring van de Raad, is de procedure afgesloten en wordt de EU-richtlijn gepubliceerd in het Publicatieblad
De lidstaten krijgen voldoende tijd om zich aan te passen aan de wijzigingen in de wetgeving, met een omzettingstermijn van 24 maanden.
Op 30 maart 2022 diende de Europese Commissie een voorstel in voor een EU-richtlijn over een versterkte positie van de consument voor de groene transitie. Het voorstel is een van de initiatieven uit de nieuwe consumentenagenda (2020) en het actieplan voor de circulaire economie (2020) en wijzigt twee bestaande richtlijnen, namelijk (1) de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken (2005) en (2) de Richtlijn consumentenrechten (2011). Doel van het Commissievoorstel is om de positie van de consument voor de groene transitie te versterken.
Tijdens het derde en laatste triloog, op 19 september 2023, bereikten de onderhandelaars van het Europees Parlement en de Raad een voorlopig politiek akkoord over het voorstel. Op 28 november 2023 stemden de leden van de IMCO-commissie (met 39 stemmen voor en 1 onthouding) in met het compromis.
Voorstel van de Europese Commissie, gepubliceerd op 1 april 2022
Algemene oriëntatie van de Raad, gepubliceerd op 3 mei 2023
Standpunt van het Europees Parlement, gepubliceerd op 11 mei 2023
Voorlopig politiek akkoord, gepubliceerd op 7 november 2023
Standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing, gepubliceerd op 17 januari 2024
