Coreper bekrachtigt deal over verpakkingsafval

18 maart 2024 - door Paula Verschaeve

De vertegenwoordigers van de lidstaten in de Raad (Coreper) gaven op vrijdag 15 maart 2024 hun definitieve goedkeuring aan de EU-verordening over verpakkingen en verpakkingsafval.

De nieuwe wet zegt nee tegen afval veroorzaakt door verpakkingen, ja tegen recycling en hergebruik.
Met de nieuwe regels wil de Europese Unie de interne markt harmoniseren en de circulaire economie bevorderen.
De tekst van het voorlopig politiek akkoord kan je nu ook raadplegen (zie bijlage).

Onzekerheid over een meerderheid

Voorafgaand aan de beslissing in Coreper waren er twijfels of een meerderheid van de EU-lidstaten de deal zou steunen. Om een meerderheid te verzekeren, heeft het Belgisch voorzitterschap enkele amendementen voorgesteld, die de essentie van de tekst behouden, maar duiding bieden. Het Parlement werd hierbij geraadpleegd en gaf goedkeuring.

Toch is de Europese Commissie niet tevreden met de recente wijzigingen in de compromistekst. Vooral het Franse amendement, dat derde landen verplicht om te voldoen aan de EU-regels voor de productie van plastic verpakkingen, roept bezorgdheid op. Volgens V. Dombrovskis, vicevoorzitter van de Commissie, kunnen deze “last-minute wijzigingen” de handel in de EU en de relaties met partners wereldwijd sterk onder druk zetten. Hij vreest dat de armste landen benadeeld zullen worden en dat juridische geschillen zullen toenemen.

Toegang tot gerecycleerde materialen

Volgens de amendementen, goedgekeurd door Coreper, bepaalt het akkoord nu ook dat sectoren met verplichtingen voor het gebruik van gerecycleerde materialen, voorrang zullen krijgen bij de toegang tot deze materialen.

Kosten van zwerfvuil

De tekst schrijft ook dat de kosten voor het opruimen van zwerfvuil kunnen worden uitgesloten van de aansprakelijkheid van producenten.

Inhoud van de deal

Benieuwd naar alle details over verpakkingen en verpakkingsafval? Je kan de tekst van het voorlopig politiek akkoord nu raadplegen (zie bijlage)!

Volgende stappen

Europees Parlement

Op 19 maart 2024 zal de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI) stemmen over de tekst.
Na goedkeuring in de ENVI-commissie wordt de tekst voorgelegd aan het voltallige Parlement. De stemming staat gepland op 24 april 2024.

Raad

Na goedkeuring door het Parlement moet de Raad het voorlopig akkoord afronden en formeel aannemen. Een datum is nog niet bepaald.

Achtergrond

Op 30 november 2022 diende de Europese Commissie een voorstel in voor een verordening over verpakkingen en verpakkingsafval ter vervanging van de huidige richtlijn (1994). De herziening draagt bij tot de verwezenlijking van de doelstelling van de Europese Green Deal en het nieuwe actieplan voor de circulaire economie om ervoor te zorgen dat „alle verpakkingen op de EU-markt tegen 2030 op een economisch haalbare manier herbruikbaar of recycleerbaar zijn”. De herziening zal ook bijdragen aan de toezegging van de strategie voor kunststoffen van 2018 om ervoor te zorgen dat “tegen 2030 alle kunststofverpakkingen die in de handel worden gebracht, op een kosteneffectieve manier kunnen worden hergebruikt of gerecycleerd.”

Midden november 2023 bepaalde het Europees Parlement haar standpunt. Een kleine maand later keurden de Europese Milieuministers het onderhandelingsmandaat van de Raad goed. Een eerste ronde van de interinstitutionele onderhandelingen vond plaats op 5 februari. Begin maart bereikten het Belgisch voorzitterschap van de Raad en de vertegenwoordigers van het Parlement een deal.