05 september 2023 - door Florence De Vlam
Van 1 januari tot 30 juni 2024 is België voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Binnen het Belgisch EU-voorzitterschap zal Vlaanderen een belangrijke rol spelen. De bevoegdheidsverdeling in België tussen de federale overheid en de gewesten en gemeenschappen, geldt immers ook op EU-niveau. Dit maakt van het voorzitterschap een momentum voor Vlaamse middenveldorganisaties. In deze blog laat Fevia Vlaanderen haar licht schijnen over de verwachtingen en prioriteiten voor het nakende voorzitterschap.
De Belgische Voorzitterschappen hebben een goede reputatie. Bij herhaling is het Belgisch Voorzitterschap erin geslaagd om een akkoord te bereiken rond belangrijke dossiers voor de voedingsindustrie. Bijvoorbeeld: in 2010 rond de FIC-verordening (Food Info to the Consumer) en in 2001 rond de General Food Law.
We verwachten dat het Belgisch Voorzitterschap deze reputatie terug waar maakt, ook al leent de specifieke politieke context zich daar niet altijd echt toe. Want ook nu zijn er een aantal belangrijke dossiers waarvan wij hopen dat het Belgisch Voorzitterschap stappen in de goede richting kan zetten of ze hoog op de agenda kan plaatsen. Hierbij denken we aan de “Farm to Fork”-strategie, maar ook de noodzaak van een echt Europees industrieel beleid.
Eigenlijk is er niet echt een specifieke voorbereiding van het Belgisch Voorzitterschap. Het Belgisch voorzitterschap moet de dossiers die aan de orde zijn verder afhandelen en die zijn vooraf bekend.
De dossiers die prioritair zijn voor de voedingsindustrie volgt Fevia Vlaanderen sowieso op. Hierbij spelen wij natuurlijk ook onze rol naar de beleidsinstanties toe die het beleidsvoorbereidend werk doen in het kader van het voorzitterschap. Daarbij werken we ook samen met andere organisaties, zoals onze Europese federatie FoodDrinkEurope, het Vlaams Industrieforum (het high level overleg tussen de vier grote industrie federaties Agoria Vlaanderen, essenscia Vlaanderen, Fedustria, Fevia Vlaanderen en de Vlaamse regering) en de werkgeversorganisaties, zowel nationaal als regionaal.
De verdere implementatie van de ‘Farm to Fork’-strategie is een eerste belangrijk dossier. Het Belgisch Voorzitterschap kan dit slechts doen voor zover de Europese Commissie daartoe voorstellen doet. Zo is er een voorstel m.b.t. de ‘New Genomic Techniques’ en wordt ook nog een voorstel verwacht m.b.t. het ‘Framework for Sustainable Food Systems’.
Als tweede aandachtspunt pleit de voedingsindustrie, samen met andere industriële sectoren, voor een versterkt, ambitieus en competitief industrieel beleid en dit zowel in Vlaanderen als in Europa. Europa schetste in februari 2023 de contouren van de ‘Green Deal Industrial Plan for Net-zero Age’ als reactie op de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA). Dit is een stap in de goede richting en we roepen Europa dan ook op om werk te maken van een doeltreffend industriebeleid dat ons toelaat wereldwijd technologisch koploper te blijven en onze industrie hier te verankeren. Vlaanderen is voorzitter voor het luik industrie en we hopen dat zij industrieel beleid als een topprioriteit op de agenda plaatsen.
Algemeen is de werking van de interne markt ook een prioriteit. Dit speelt in verschillende dossiers, zoals voedselveiligheid, milieu en verpakkingen, productetikettering … Divergerende wetgeving en gebrek aan Europese harmonisatie werkt namelijk concurrentieverstorend voor de voedingsindustrie.
Op de Vlaamse voedseltop van november vorig jaar werd de Vlaamse Voedselstrategie Go4Food voorgesteld. Die voedselstrategie wil de uitdagingen van de voedselketen (een eerlijk inkomen voor alle schakels in de keten, gezonde voeding, klimaatverandering, voedselverliezen en voedselongelijkheid) als systeem aanpakken over verschillende beleidsdomeinen heen. De strategie is het resultaat van een meerjarig co-creatietraject waar Fevia Vlaanderen nauw bij betrokken was. En dit resultaat is een consensusdocument dat een roadmap naar de toekomst vormt en daartoe ook werkpaden formuleert.
Het zou mooi zijn mocht de Vlaamse voedseltop/voedselstrategie via de Europese voedselconferentie inspiratie bieden voor een Europese gedragen strategie. In Vlaanderen zijn er ondertussen al tal van acties, innovaties en projecten die als best case aan de rest van Europa voorgesteld kunnen worden.
Zoals eerder aangegeven, volgt Fevia Vlaanderen natuurlijk de Europese dossiers met een impact op de voedingsindustrie en -keten nauw op en worden we betrokken daarin. Maar als je niet dagelijks bezig bent met wat zich op het Europese toneel afspeelt, is het Belgisch Voorzitterschap ook een kluwen van formele en informele raden, van verschillende events, van diverse activiteiten. Het is perfect dat VLEVA daarin het overzicht houdt voor ons, rekening houdend met onze prioriteiten.