Fit for 55: Herziening LULUCF-verordening

16 november 2023 - door Ina De Vlieger

De Europese Commissie heeft op 14 juli haar fit for 55-pakket voorgesteld. Dat omvat een reeks maatregelen om de broeikasgasuitstoot tegen 2030 met minstens 55% te verminderen ten opzichte van 1990, een doelstelling die bindend is via de Europese klimaatwet. Dit pakket bevat ook een voorstel voor de herziening van LULUCF-verordening.

  • EU-breed streefdoel LULUCF-sector klimaatneutraal tegen 2035.

  • Slechts kleine wijzigingen voor de eerste nalevingsperiode 2021-2025.

  • Nieuwe streefcijfers voor een grotere nettokoolstofverwijdering gepland tussen 2026-2030.

De LULUCF-verordening (Land Use, Land Use Change and Forestry) omvat de sectoren landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw.

Nationale streefcijfers

De Commissie stelt een aanpak in drie fasen voor met evoluerende streefcijfers voor de lidstaten:

  • Tot 2025 blijven de huidige regels van kracht.

  • Voor de periode 2026-2030 zijn nieuwe bindende streefcijfers voor een grotere nettokoolstofverwijdering gepland. Het voorstel voorziet in een EU-brede doelstelling van -310 miljoen ton CO2-equivalent aan netto koolstofverwijdering tegen 2030.

  • Post 2030: nationale regeringen verplicht om binnen hun energie- en klimaatplannen (2024) na te denken over hoe zij kunnen bijdragen aan LULUCF klimaatneutraal in 2035.

De streefcijfers van de lidstaten zullen worden gebaseerd op het gemiddelde niveau van de verwijderingen of emissies van 2016 tot en met 2018, en op de potentiële toename daarvan op basis van de beschikbare beheerde landoppervlakte in elke lidstaat.

LULUCF-sector klimaatneutraliteit tegen 2035

Het voorstel beoogt een EU-breed streefcijfer voor klimaatneutraliteit voor de hele LULUCF-sector in 2035, waarbij alle broeikasgasemissies door landgebruik, bosbouw en landbouw in evenwicht worden gebracht met verwijderingen uit deze drie sectoren op EU-niveau.

De lidstaten zijn verplicht bij te dragen tot het bereiken van de collectieve doelstelling en zullen tegen medio 2024 in hun nationale energie- en klimaatplannen uiteenzetten hoe zij deze doelstelling denken te bereiken.

De Commissie zal voorstellen doen voor 2025-streefcijfers die de lidstaten tegen eind 2025 moeten halen, alsook voor mogelijke EU-brede maatregelen.

Natuurlijke verstoringen

Natuurlijke verstoringen, zoals bosbranden en houtetende insecten, kunnen het potentieel van de lidstaten om hun koolstofopname te verhogen, beïnvloeden.

De huidige LULUCF-verordening biedt de lidstaten al verschillende flexibiliteits- en handelsmogelijkheden om extreme emissies als gevolg van natuurlijke verstoringen uit te sluiten.

Het voorstel past deze flexibiliteitsregels aan voor de periode tussen 2026 en 2030. Lidstaten die hun streefcijfers niet kunnen halen, hebben volgende opties:

  • Absorptie-eenheden kopen van lidstaten die hun streefcijfer hebben overschreden;

  • Een deel van de jaarlijkse emissietoewijzingen van een lidstaat in het kader van de verordening inzake lastenverdeling annuleren als die lidstaat zijn streefcijfer overtreft;

  • Gebruik maken van zijn wettelijk vastgestelde aandeel in een algemeen flexibiliteitsmechanisme dat de lidstaten flexibiliteit biedt tot een vast maximum, op voorwaarde dat het algemene EU-streefcijfer van -310 Mt wordt bereikt;

  • Een extra aandeel in het algemene flexibiliteitsmechanisme aanvragen, op voorwaarde dat de lidstaat alle andere beschikbare flexibiliteitsinstrumenten heeft uitgeput en het algemene EU-streefcijfer van -310 Mt wordt bereikt.

LULUCF post 2030

Voor de periode na 2030 legt het voorstel de nationale regeringen de verplichting op uit te leggen hoe zij denken bij te dragen tot de collectieve doelstelling van klimaatneutraliteit in 2035 via hun nationale energie- en klimaatplannen, die tegen medio 2024 zullen worden geactualiseerd. De Commissie zal tegen eind 2025 individuele streefcijfers voor de lidstaten en EU-brede maatregelen voor de periode na 2030 voorstellen.

Bron en meer lezen

EC-voorstel voor de herziening van de LULUCF-verordening, COM(2021) 554 final

Questions and Answers - The Effort Sharing Regulation and Land, Forestry and Agriculture Regulation

Nature and Forest Strategy Factsheet

Nieuwsbericht van de Commissie 14 juli 2021: European Green Deal: Commission proposes transformation of EU economy and society to meet climate ambitions