24 oktober 2022 - door Ina De Vlieger
Voor wat energie betreft heeft de Europese Raad de ingediende nieuwe EC-voorstellen voor noodmaatregelen om de gasprijzen en de elektriciteitsprijzen te verlagen (EC, 18 oktober 2022) goedgekeurd.
De 27 EU-staatshoofden en regeringsleiders zetten daarmee het licht op groen voor de verdere werkzaamheden met betrekking tot het pakket van de Commissie en geven tegelijkertijd richtsnoeren. Deze laten evenwel de deur open voor verschillende opties en gaan, ongewoon voor de Europese Raad, vergezeld van zeer specifieke voorwaarden.
De conclusies van de Europese Raad (20 oktober, energie blz. 5-7)
De Europese Commissie moet concrete besluiten voorleggen rond een tijdelijk EU-kader voor de plafonnering van de gasprijs voor elektriciteitsopwekking
In de conclusies van de Europese Raad (20 oktober) wordt de Commissie verzocht met spoed concrete besluiten voor te leggen over het idee van een tijdelijk EU-kader voor de plafonnering van de gasprijs voor elektriciteitsopwekking, waarbij deze optie aan een reeks voorwaarden wordt gekoppeld.
Deze formulering is door de EU-27 verschillend geïnterpreteerd. Voor de Franse president Emmanuel Macron hebben de ministers nu een duidelijk mandaat om verder te gaan met het idee van het Iberisch mechanisme (uitleg mechanisme, zie verder).
De Duitse kanselier Olaf Scholz, die afwijzend staat tegenover een plafond voor de gasprijzen, zegt dat het er eerder om gaat alle mogelijkheden te bekijken. Hij verwijst ook naar de opname in de conclusies van een clausule dat de Europese Raad bij de zaak betrokken blijft. Hij vindt dat voor de aftopping van gasprijzen een unaniem besluit nodig is. Als de Commissie op dit punt een concreet voorstel doet, kan de zaak dus aan de Europese Raad worden voorgelegd.
Voor de plafonnering van de gasprijs voor elektriciteitsopwekking wordt gekeken naar een mogelijke uitbreiding van het Iberische systeem (Spanje & Portugal).
De Europese Commissie keurde op 8 juni een Spaanse en Portugese maatregel goedgekeurd om de groothandelsprijzen voor elektriciteit op de Iberische markt te verlagen door de kosten van de in centrales met fossiele brandstoffen gebruikte input te verlagen.
De maatregel neemt de vorm aan van een dagelijkse betaling aan elektriciteitsproducenten tot 31 mei 2023 om een deel van hun brandstofkosten te verlagen ten voordele van de eindverbruikers.
De betaling functioneert als een rechtstreekse subsidie aan de producenten en wordt berekend door de Iberische exploitanten op basis van het verschil tussen de marktprijs van aardgas en een maximumprijs voor gas. Dit plafond wordt vastgesteld op 40 euro/MWh gedurende de eerste zes maanden van toepassing van het mechanisme en stijgt vervolgens met 5 euro per maand tot 70 euro/MWh in de laatste maand, d.w.z. een gemiddelde van 48,8 euro/MWh gedurende de looptijd van de maatregel.
Dit mechanisme zal resulteren in een geleidelijke convergentie met de huidige marktprijzen voor gas, waardoor de elektriciteitsverbruikers zich geleidelijk aan de marktvoorwaarden kunnen aanpassen.
De conclusies van de Europese Raad (20 oktober, conclusies energie/economie op blz. 5-7)
