25 april 2023 - door Liese Dewilde
De Raad heeft op 24 april 2023 de richtlijn ter versterking van gelijke beloning, beloningstransparantie en handhavingsmechanismen formeel aangenomen.
De richtlijn moet de toepassing van het beginsel van gelijke belonging van mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid versterken door middel van beloningstransparantie en handhavingsmechanismen.
Bedrijven zullen volgens de nieuwe regels informatie moeten delen en actie moeten ondernemen als het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen meer dan 5% bedraagt.
De tekst van de richtlijn is nu klaar voor publicatie in het EU Publicatieblad.
Voor het eerst is intersectionele discriminatie in de werkingssfeer van de nieuwe regels opgenomen. De richtlijn bevat ook bepalingen die ervoor zorgen dat rekening wordt gehouden met de behoeften van werknemers met een handicap.
De nieuwe regels verplichten werkgevers werkzoekenden te informeren over het beginsalaris of de loonschaal van vacatures. Werkgevers mogen kandidaten ook niet meer vragen naar hun salarisverleden.
Eenmaal in functie zullen werknemers het recht hebben hun werkgevers om informatie te vragen over het gemiddelde loonniveau, uitgesplitst naar geslacht, voor categorieën werknemers die hetzelfde werk of werk van gelijke waarde doen. Zij krijgen ook toegang tot de criteria die worden gebruikt om de beloning en de loopbaanontwikkeling te bepalen, die objectief en sekseneutraal moeten zijn.
Bedrijven met meer dan 250 werknemers moeten jaarlijks aan de bevoegde nationale instantie verslag uitbrengen over de beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen in hun organisatie. Voor kleinere organisaties (aanvankelijk met meer dan 150 werknemers) zal de rapportageverplichting om de drie jaar gelden.
Als uit het verslag blijkt dat er een beloningsverschil van meer dan 5% bestaat dat niet door objectieve, sekseneutrale criteria kan worden gerechtvaardigd, moeten bedrijven maatregelen nemen in de vorm van een gezamenlijke beoordeling van de beloning in samenwerking met werknemersvertegenwoordigers.
Werknemers die slachtoffer zijn geworden van loondiscriminatie op grond van geslacht zullen een schadevergoeding kunnen krijgen. De bewijslijst ligt bij de werkgever.
Sancties voor overtredingen moeten doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn en zullen boetes omvatten.
In de EU-strategie voor gendergelijkheid 2020-2025 werd loontransparantie als hoofdprioriteit opgenomen. Op 4 maart 2021 publiceerde de Europese Commissie een voorstel voor een richtlijn ter versterking van de toepassing van het beginsel van gelijke beloning van mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid door middel van beloningstransparantie en handhavingsmechanismen. Op 15 december 2022 bereikten de Raad en het Europees Parlement een politiek akkoord over loontransparantie. Het Europees Parlement heeft op 30 maart 2023 in plenaire vergadering gestemd over de tekst.
Met het formeel akkoord van de Raad op 24 april 2023 werd de volgende stap in het wetgevend proces gezet. De richtlijn is nu klaar voor publicatie in het EU Publicatieblad. De nieuwe regels worden twintig dagen na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de EU van kracht.
