22 augustus 2023 - door Tina Rubbrecht
De Raad van Europa, euh, ik bedoel de Europese Raad. Of was het de Raad van de Europese Unie? Ja, wat is nu eigenlijk het verschil tussen deze drie organen? VLEVA maakte voor u een duidelijk en bondig overzicht.
Eén van deze instituties zet de grote politieke strategie uit, de andere onderhandelt en keurt wetsvoorstellen goed, en de derde is helemaal geen instelling van de Europese Unie. Maar wie doet wat?
De Europese Raad bepaalt de algemene politieke koers. Maar er worden geen wetten onderhandeld of aangenomen. De leden zijn de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten. België wordt er dus vertegenwoordigd door de premier. De voorzitter van de Europese Raad wordt ook wel de Europese president genoemd. De eerste was een Belg, Herman Van Rompuy. In de meeste gevallen neemt de Europese Raad zijn beslissingen bij consensus.
De Europese Raad heeft haar zittingen in het Europagebouw. Om het verwarrend te maken, kan ook de Raad van de Europese Unie hier soms vergaderen. Zij heeft echter haar hoofdzetel in het Justus Lipsiusgebouw.
De Raad van de Europese Unie houdt zich wél bezig met het onderhandelen en aannemen van wetten. Die verantwoordelijkheid deelt hij met het Europees Parlement. Elke lidstaat wordt er vertegenwoordigd door een minister. Welke minister? Dat hangt af van het thema. De Raad van de Europese Unie komt bijeen in 10 verschillende formaties. Zo hebben we de Raad Milieu, de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken, de Raad Landbouw en Visserij, enzovoort.
Door de verdeling van bevoegdheden in België is het niet zo eenvoudig om slechts één minister naar de Raad van de Europese Unie te sturen. Daarom is er een bijzonder systeem uitgewerkt om te bepalen welke minister België vertegenwoordigt. Elke zes maanden is er een andere lidstaat voorzitter van de Raad van de Europese Unie. De minister van die lidstaat zit dan de zitting voor.
Omdat de “Raad van de Europese Unie” een hele mondvol is, wordt het vaak afgekort tot de “Raad". En wie van duidelijkheid houdt, kiest voor de "Raad van Ministers".
De hoofdzetel van de Raad is in het Justus Lipsiusgebouw, tegenover de Berlaymont, waar de Europese Commissie zit. Ze kan ook vergaderen in het Europagebouw van de Europese Raad.
De Raad van Europa is géén orgaan van de Europese Unie. Dit is een club van een 50-tal landen met zetel in Straatsburg. Alle lidstaten van de Europese Unie zijn lid, maar ook Rusland* en Turkije. De Raad van Europa werd opgericht in 1949 om de mensenrechten en democratie in Europa te bevorderen.
*Rusland werd in maart 2022 uitgesloten van de Raad van Europa naar aanleiding van het conflict in Oekraïne.
Naar wie moet ik bellen als ik naar Europa wil bellen? Dat vroeg Henry Kissinger ooit. Maar Europa heeft gewoonweg niet één telefoonnummer. Als de Amerikaanse president naar Europa wil bellen, heeft hij beter meer dan één telefoonnummer in zijn adressenboek. Dat van de Voorzitter van de Europese Raad. En dat van de voorzitter van de Europese Commissie. Maar als hij wil bellen over de situatie in Syrië, dan belt hij misschien best naar de Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. Het hangt er dus van af waarover het gaat.
En u? Wie belt u als u naar Europa wil bellen? Als u niet precies weet waar u moet zijn, dan belt u gewoon naar ons. VLEVA weet Raad.
