12 juli 2023 - door Celeste Wezenbeek
De Europese Commissie (EC) stelt maatregelen voor om het goederenvervoer efficiënter en duurzamer te maken.
Dit door het beheer van de spoorweginfrastructuur te verbeteren,
sterkere stimulansen te bieden voor emissiearme vrachtwagens
en betere informatie te voorzien over de broeikasgasemissies van het goederenvervoer.
Het doel is de efficiëntie binnen de sector te vergroten en de sector te helpen om de vervoersemissies tegen 2050 met 90 % te verminderen, zoals bepaald in de Europese Green Deal, en tegelijkertijd de eengemaakte markt van de EU te laten groeien.
De voorgestelde verordening wil het gebruik van spoorlijnen optimaliseren, de grensoverschrijdende coördinatie verbeteren, de stiptheid en betrouwbaarheid vergroten en uiteindelijk meer vrachtbedrijven aantrekken naar het spoor. Passagiers moeten baat hebben bij aanvullende spoorwegdiensten, aangezien de capaciteit van het netwerk beter zal worden benut, wat een positief effect zou hebben op de grensoverschrijdende diensten door meer frequente verbindingen en eerdere reservering van vervoersbewijzen mogelijk te maken.
De huidige regels inzake capaciteitsbeheer worden jaarlijks, nationaal en handmatig vastgesteld. Dit blijkt niet bevorderlijk voor grensoverschrijdend verkeer. De gefragmenteerde aanpak leidt tot vertragingen aan de grenzen. Dit belemmert op zijn beurt de werking van de eengemaakte markt.
Het voorstel betreffende het gebruik van spoorweginfrastructuurcapaciteit in de Europese spoorwegruimte bouwt voort op het door de industrie geleide Timetable Redesign Project. Het doel is beter in te spelen op de verschillende behoeften van de spoorwegsector: stabiele dienstregelingen en vroegtijdige boeking van vervoersbewijzen voor passagiersdiensten, en flexibele treinritten die zijn aangepast aan de ‘just-in-time-toeleveringsketens voor vrachtvervoerders’.
Meer dan 50 % van het goederenvervoer wordt in de EU over de weg vervoerd. En dit vervoer draagt in belangrijke mate bij tot de uitstoot van broeikasgassen. In de huidige richtlijn inzake gewichten en afmetingen zijn de maximale gewichtslengte, -breedte en -hoogte voor zware bedrijfsvoertuigen vastgesteld. Met het voorstel van vandaag worden deze regels herzien om extra gewicht toe te staan voor voertuigen die gebruikmaken van emissievrije technologieën, aangezien zij het gewicht van een voertuig vaak verhogen. Dit moet het gebruik van schonere voertuigen en technologieën stimuleren. Zodra de technologie zich ontwikkelt en emissievrije aandrijfsystemen lichter worden, mede dankzij het gebruik van aerodynamische voorzieningen en cabines, zullen schonere voertuigen profiteren van extra laadvermogen in vergelijking met conventionele vrachtwagens.
Het gebruik van meer aerodynamische cabines en andere energiebesparende voorzieningen zal ook worden aangemoedigd, niet alleen door het comfort en de veiligheid van de bestuurder te verbeteren, maar ook door de efficiëntie van emissievrije aandrijfsystemen te verhogen.
Het voorstel zal ook duidelijkheid verschaffen over het gebruik van zwaardere en langere voertuigen in grensoverschrijdend verkeer, die momenteel in sommige lidstaten zijn toegestaan. Dit houdt onder meer in dat wordt verduidelijkt dat lidstaten die Europese modulaire systemen (EMS) op hun grondgebied toestaan, deze ook kunnen gebruiken bij internationale operaties tussen aangrenzende lidstaten, zonder dat een bilaterale overeenkomst nodig is en zonder beperking van het overschrijden van slechts één grens. Dit betekent dat dezelfde hoeveelheid vracht in minder ritten kan worden vervoerd.
Ter bevordering van intermodaal vervoer, waarbij goederen worden vervoerd met gebruikmaking van twee of meer vervoerswijzen maar met een gestandaardiseerde laadeenheid (zoals een containeraanhangwagen of een andere), mogen vrachtwagens, aanhangwagens en opleggers extra gewicht dragen. Extra hoogte zal ook het vervoer van containers met hoge kubus met standaardvoertuigen vergemakkelijken.
De EC stelt een gemeenschappelijke methodologische aanpak voor voor bedrijven om hun broeikasgasemissies te berekenen als zij ervoor kiezen deze informatie te publiceren of om contractuele redenen worden verzocht deze te delen. De voorgestelde methode is gebaseerd op de onlangs goedgekeurde ISO/CEN-norm voor de kwantificering en rapportage van broeikasgasemissies ten gevolge van de werking van vervoersketens van passagiers en goederen. Betrouwbare gegevens over de emissies van deur tot deur zullen exploitanten in staat stellen hun diensten te benchmarken en consumenten in staat stellen weloverwogen keuzes te maken met betrekking tot vervoers- en leveringsopties.
De voorstellen zullen nu door het Europees Parlement en de Raad worden behandeld in het kader van de gewone wetgevingsprocedure.
Lees hier meer over het voorstel.
