15 november 2023 - door Kristof Vlaeminck
Volgens mediaberichten zijn de onderhandelingen over de Verordening Kunstmatige Intelligentie (AI Act) op technisch niveau vastgelopen. Als de impasse niet snel wordt doorbroken om tot een informele politieke overeenkomst (voorlopige overeenkomst) te komen tijdens de volgende triloog (6 december 2023), kan het hele dossier in gevaar komen gezien de komende verkiezingen op EU niveau volgend jaar.
De triloog onderhandelingen op technisch niveau zijn vorige week afgebroken.
Grotere landen hebben zich teruggetrokken uit vrees voor de implicaties van de verordening, met name wat betreft de verminderde concurrentiekracht.
Zonder snelle vooruitgang, is het mogelijk dat de Verordening Kunstmatige Intelligentie niet wordt afgerond onder het huidige mandaat en is het onzeker wat er onder het volgende mandaat zal gebeuren.
Volgens berichten in de media zijn de onderhandelingen op technisch niveau, die eind vorige week plaatsvonden, afgebroken nadat bepaalde lidstaten (Duitsland, Frankrijk en Italië) gevraagd om de voorgestelde gefaseerde aanpak voor foundation models in te trekken.
Zoals co-rapporteur Brando Benifei (S&D, Italië) heeft meegedeeld aan de leden van de Commissie Interne Markt en Consumentenbescherming (IMCO) tijdens zijn debriefing op 25 oktober, kwamen de onderhandelende partijen overeen dat foundation models met een grote impact zouden worden onderworpen aan strengere verplichtingen, zowel ex-ante als ex-post markt.
Naar verluidt hebben de grotere EU-lidstaten zich echter teruggetrokken, omdat veel bedrijven die werken rond kunstmatige intelligentie in deze landen hun bezorgdheid hebben geuit over hun mogelijk verminderde concurrentievermogen onder een dergelijke regeling in vergelijking met hun Amerikaanse en Chinese tegenhangers.
Aangezien de regulering van foundation models niet onderhandelbaar is voor het Europees Parlement, liepen de onderhandelingen stuk op het gewijzigde standpunt van de Raad van de EU en verlieten de onderhandelaars die het Parlement vertegenwoordigden de zaal om een politiek signaal af te geven.
Terwijl het bereiken van een voorlopig akkoord tijdens de vijfde triloog op 6 december 2023 eerder nog mogelijk werd geacht, kan deze discussie over foundation models de hele voorgestelde verordening in gevaar brengen als er niet snel een oplossing wordt gevonden.
Als er na december nog meer trilogen nodig zijn, zou het komende Belgische Voorzitterschap van de Raad de taak hebben om het werk af te ronden in slechts enkele weken. Dit komt omdat het wetgevende werk stopt eind februari 2024 door de komende verkiezingen op EU niveau van 2024. Naar verluidt zijn veel EU-functionarissen van mening dat dit niet genoeg tijd zou zijn.
Als er dus niet snel vooruitgang wordt geboekt, is het mogelijk dat de Verordening Kunstmatige Intelligentie niet wordt afgerond onder het huidige mandaat en is het onzeker wat er onder het volgende mandaat zal gebeuren.
Een andere mogelijkheid is dat de deskundigen van de werkgroep Telecommunicatie en Informatiemaatschappij van de Raad van de EU op 21 november 2023 bijeenkomen. Tijdens deze vergadering worden de voorbereidende besprekingen voor de vijfde triloog voortgezet en waarschijnlijk oplossingen voor de huidige impasse besproken.
Meer informatie kan hier teruggevonden worden.
