EU-programma voor beveiligde connectiviteit: onderhandelingsposities goedgekeurd

21 oktober 2022

De commissie voor industrie, onderzoek en energie (ITRE) heeft haar verslag over ‘het voorstel voor een verordening tot vaststelling over het EU-programma voor beveiligde connectiviteit voor de periode 2023-2027’ goedgekeurd.

  • Via dit voorstel wil de EU haar strategische autonomie garanderen en ervoor zorgen dat de EU verbonden blijft in het geval van cyberaanvallen of natuurrampen.

  • Het eerste triloog vindt - normaal gezien - plaats op 27 oktober.

  • Lees hier het rapport van ITRE.

De commissie voor industrie, onderzoek en energie (ITRE) heeft haar verslag over ‘het voorstel voor een verordening tot vaststelling over het EU-programma voor beveiligde connectiviteit voor de periode 2023-2027’ goedgekeurd. Via dit voorstel wil de EU haar strategische autonomie garanderen en ervoor zorgen dat de EU verbonden blijft in het geval van cyberaanvallen of natuurrampen.

Er werd vanuit het EP geen verzoek ingediend voor een stemming waardoor de tekst definitief is goedgekeurd en zal dienen als onderhandelingspositie. De Raad deed dit reeds net voor de zomer. Nu beide instellingen hun mandaat hebben bepaald, beginnen ze binnenkort aan de onderhandelingen. Volgens de voorlopige planning vindt het eerste triloog plaats op 27 oktober en ziet het ernaar uit dat er een politiek akkoord gevonden kan worden voor het einde van dit jaar.


ITRE steunt het voorstel

In een gezamenlijk persbericht laat ITRE weten dat het Europees Parlement volledig achter de ontwikkeling staat van nieuwe EU-capaciteiten op het gebied van satelliettelecommunicatie en belangrijke diensten voor het EU-ruimtevaartbeleid.

In de tekst ijvert ITRE ervoor om de instellingen toegang te geven tot de eerste sets van overheidsdiensten in 2024, in plaats van 2025 zoals initieel voorgesteld door de Europese Commissie. De totale capaciteit wordt voorzien voor 2027. Bovendien dringen ze aan op de duurzaamheid van deze nieuwe satellieten: de veilige connectiviteit moet een voorbeeld zijn van ruimtevaart- en milieuduurzaamheid. Met betrekking tot ruimteschroot, lichtvervuiling en koolstofvoetafdrukken zal dit nieuwe programma nieuwe normen voor satellietconstellaties vaststellen. Daarnaast hameren ze erop dat er speciale aandacht besteed moet worden aan kmo’s en start-ups. Tot slot wil het Europees Parlement het budget van Horizon Europe afschermen om te voorkomen dat het gebruikt worden voor nieuwe initiatieven, zoals het EU-programma voor beveiligde connectiviteit

Lees hier het rapport van ITRE.


Raad

De tekst van de Raad wijzigt een aantal aspecten ten opzichte van het Commissievoorstel. Allereerst wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen overheidsdiensten die via overheidsinfrastructuur worden geleverd ("hard gov") enerzijds en overheidsdiensten op basis van commerciële infrastructuur ("light gov") anderzijds. 

Ten tweede licht de Raad de rol van de Commissie in de verordening toe. Volgens de ministers is de Commissie eigenaar van het programma over enkel en alleen de materiële en immateriële activa die verband houden met de in het kader van dit programma ontwikkelde overheids-infrastructuur. Ook maakt de tekst een duidelijk verschil tussen eigendom en gebruikt, waarbij de Commissie het recht heeft om de frequenties te gebruiken. De lidstaat blijft echter eigenaar.

Ten derde, moet het uitvoeringsmodel volgens de Raad zorgen voor een optimale werking van het toekomstige publiek-private partnerschap dat in het voorstel wordt beoogd, om zo ook het niveau van overheids- en zakelijke diensten te optimaliseren.

Tot slot zijn er nog een aantal wijzigingen namelijk:

  • verduidelijking van de algemene en specifieke doelstellingen van het programma, met nadere beschrijving van de verschillende fasen en activiteiten

  • verduidelijking van de rol van het Agentschap van de EU voor het ruimtevaart¬programma (EUSPA) en de steun van het Europees Ruimte¬agentschap (ESA) in het programma

  • aanmoediging van steun voor een innovatieve en concurrerende ruimtevaart¬sector, en nadere beschrijving van de ondersteunende maatregelen die van de Commissie worden verwacht

  • begroting: geen nadere bepaling meer van de bedragen uit andere programma’s die aan dit programma zijn toegewezen, met in de plaats daarvan een totaalbedrag

Lees hier het onderhandelingsmandaat van de Raad.


Achtergrond

De algemene doelstelling van dit voorstel is de totstandbrenging van een beveiligd satellietcommunicatiesysteem van de EU waarmee de wereldwijde verlening van beveiligde, flexibele en veerkrachtige satellietcommunicatiediensten aan overheidsinstanties van de EU en de lidstaten wordt gewaarborgd.

Het voorstel beoogt de invoering van een veilig satellietcommunicatiesysteem in de EU, dat ervoor zorgt dat de EU verbonden blijft in geval van cyberaanvallen of natuurrampen die zouden kunnen leiden tot het uitvallen van terrestrische communicatienetwerken.

Kritieke infrastructuur wordt via dit systeem beter verbonden, en de levering van snelle en veerkrachtige satellietcommunicatiediensten wordt gewaarborgd.

Het programma zal in overeenstemming zijn met de andere onderdelen van het ruimtevaart­programma van de EU.

Bron: Perstekst Raad