Voorlopig akkoord over verordening om methaanuitstoot energiesector te verminderen

17 november 2023 - door Ina De Vlieger

Het Europees Parlement en de Raad hebben op 15 november een voorlopig politiek akkoord bereikt over de verordening om methaanuitstoot in de olie-, gas- en steenkoolsector te verminderen.

  • Met deze verordening wordt methaan het op één na belangrijkste broeikasgas, voor het eerst gereguleerd binnen de EU.

  • Exploitanten moeten lekken opsporen, rapporteren en repareren volgens ambitieuze tijdschema's.

  • Voor de invoer van olie en gas in de EU gelden vanaf 2027 strenge regels.

Met deze verordening zullen exploitanten lekken moeten opsporen, rapporteren en repareren volgens ambitieuze tijdschema's en nauwkeurige specificaties met betrekking tot de gevoeligheid van meetinstrumenten en reparatietijden.

Tijdschema rapporteren

Er zijn specifieke termijnen voorzien voor de exploitanten om hun eerste verslagen over potentiële methaanemissiebronnen in te dienen vanaf de inwerkingtreding van de verordening:

  • binnen 12 maanden over jaarlijkse methaanemissiegegevens op bronniveau voor in bedrijf zijnde mijnen;

  • binnen 18 maanden over de kwantificering van methaanemissies op bronniveau;

  • binnen 24 maanden over jaarlijkse directe metingen ter kwantificering van methaanemissies op bronniveau voor in bedrijf zijnde activa;

  • binnen 36 maanden over jaarlijkse directe metingen ter kwantificering van methaanemissies op bronniveau, aangevuld met metingen op locatie;

  • binnen 48 maanden over jaarlijkse directe metingen ter kwantificering van methaanemissies op bronniveau voor niet in bedrijf zijnde activa.

Opsporen lekken en repareren

Er wordt een risicogebaseerde aanpak vastgesteld voor lekdetectie en -reparatie in de olie- en gassector.  Exploitanten worden verplicht om periodieke onderzoeken van hun apparatuur uit te voeren (voor bestaande locaties niet later dan 12 maanden na de inwerkingtreding van de verordening) om bronnen van methaanlekken op te sporen en aan te pakken in overeenstemming met minimale detectiegrenzen en lekdrempels.

Er worden gedifferentieerde regels vastgesteld op basis van de locatie van lekkende onderdelen. Met name onderdelen die methaan uitstoten en bepaalde niveaus overschrijden, moeten onmiddellijk na de lekdetectie worden gerepareerd of vervangen, of zo snel mogelijk maar binnen vijf dagen voor een eerste poging en 30 dagen voor een volledige reparatie.

Bovendien moeten olie- en gasexploitanten uiterlijk negen maanden na de inwerkingtreding van de verordening een programma voor methaanlekkage-detectie en -reparatie indienen bij de relevante nationale autoriteiten.

Verder wordt het afblazen en affakkelen van methaan uit afvoerstations en ventilatieschachten verboden tegen respectievelijk 2025 en 2027.

Invoer van fossiele brandstoffen

Voor de invoer van olie en gas in de EU gelden vanaf 1 januari 2027 strenge regels. Importeurs moeten aantonen dat ze voldoen aan monitoring-, rapportage- en verificatienormen die gelijkwaardig zijn aan die in de EU.

Vanaf 2025 moeten ze transparantie over de oorsprong van producten garanderen en zich aansluiten bij het 'Oil & Gas Methane Partnership'. Vanaf 2026 worden een transparantiedatabase en een monitoringinstrument voor superemitterende gebeurtenissen opgezet, met sancties voor de invoer vanuit locaties met zeer hoge emissies.

In 2028 wordt aangifte van de methaanintensiteit van import verplicht, met een drempel voor de methaanintensiteit die in 2029 wordt vastgesteld en boetes voor overschrijding vanaf 2030.

Volgende stappen

  • Het voorlopige politieke akkoord moet nog formeel worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad van de EU

  • Daarna verschijnt de tekst in het EU-Publicatieblad en treedt 20 dagen later in werking.

Context verordening methaanuitstoot energiesector

Op 15 december 2021 stelde de Europese Commissie het 2de deel van het  fit-for-55-pakket voor. Dat omvatte een reeks beleidsmaatregelen om de broeikasgasuitstoot tegen 2030 met minstens 55% te verminderen ten opzichte van 1990, een doelstelling die juridisch bindend is via de Europese klimaatwet. Dit pakket bevatte ook een voorstel voor Verordening inzake de uitstoot van methaan door de energiesector.

Bron en meer lezen

Persbericht Raad EU, 15 november: Climate action: Council and Parliament reach deal on new rules to cut methane emissions in the energy sector

De tekst van het voorlopig politiek akkoord komt binnenkort beschikbaar. (link naar tekst volgt)