23 november 2023 - door Ina De Vlieger
Gepubliceerd op 25 augustus 2021
In de aanloop naar de 26ste Klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP26) in Glasgow (1-12 november) vinden ontmoetingen tussen wereldleiders van plaats en worden de uitdagingen duidelijker.
IPCC-rapport (augustus 2021) leert klimaatverandering wijdverspreid, snel en heviger
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor de COP26?
Aanzet EP-resolutie COP26
De bijdrage van werkgroep I aan het zesde evaluatierapport geeft het meest actuele fysische inzicht in het klimaatsysteem en de klimaatverandering. De meest recente bevindingen van de klimaatwetenschap zijn erin samengebracht en verschillende bewijzen uit paleoklimaat, waarnemingen, inzicht in processen, en wereldwijde en regionale klimaatsimulaties zijn gecombineerd.
Wetenschappers nemen veranderingen waar in het klimaat in elke regio en in het hele klimaatsysteem.
Veel van de veranderingen die in het klimaat worden waargenomen zijn ongezien in duizenden jaren. Sommige van de waargenomen veranderingen - zoals de voortdurende stijging van de zeespiegel - zijn over een periode van honderden tot duizenden jaren niet meer terug te draaien.
Een sterke en aanhoudende vermindering van de uitstoot van broeikasgassen kan de klimaatverandering beperken. Een verbetering van de luchtkwaliteit zou snel merkbaar zijn, maar het kan 20-30 jaar duren voordat de temperatuur wereldwijd stabiliseert.
Dit 1ste deelrapport van het 6de evaluatierapport van IPCC (6AR) dient mede als input voor de klimaatonderhandelingen en de besluitvorming. Begin 2022 publiceert IPCC nog twee rapporten.
Twee maanden voordat de internationale klimaattop COP26 plaatsvindt, zijn er nog veel grijze gebieden die het welslagen van deze top in gevaar kunnen brengen. Dit leert de G20-vergadering van juli.
Grotere collectieve ambitie
Het eerste doel van de COP26 is de klimaatambitie van de ondertekenaars van de Akkoord van Parijs (2015) te verhogen door hun "nationaal bepaalde bijdragen" (NDC's) te actualiseren. In Parijs (2015) werd afgesproken de stijging van de gemiddelde temperatuur wereldwijd ruim onder de 2°C te houden, met een streefcijfer van 1,5°C, ten opzichte van de pre-industriële niveaus.
Tijdens een informele bijeenkomst in Londen op 25-26 juli 2021 met vertegenwoordigers van meer dan 51 staten hebben het VK en de VN de landen opgeroepen met concrete plannen te komen om de opwarming tot 1,5°C te beperken, met inbegrip van streefcijfers voor hun nationale emissies tegen 2030 en de manier waarop zij hun doelstellingen zullen halen. De Europese Unie en andere landen met een grote uitstoot, zoals de Verenigde Staten, Japan en China, hebben al een aanscherping van hun klimaatambities aangekondigd. Ander landen zouden moeten volgen.
Verdeeldheid over steenkool
Er blijft verdeeldheid bestaan over het aangaan van concrete verbintenissen. Een voorbeeld is het gebrek aan overeenstemming tussen de G20-landen over de geleidelijke afschaffing van steenkool tijdens de recente vergadering van de ministers van energie en klimaat van de G20. Zonder de geleidelijke stopzetting van de steenkoolproductie, wordt het bijzonder moeilijk om 1,5°C binnen bereik te houden.
Klimaatfinanciering en -aanpassing
De klimaatfinanciering en de -aanpassing aan de onvermijdelijke gevolgen van de opwarming van de aarde zijn ook twee belangrijke kwesties. Hoewel de ontwikkelde landen hebben toegezegd om tot 2025 gezamenlijk 100 miljard dollar per jaar vrij te maken om de ontwikkelingslanden te helpen de klimaatverandering aan te pakken, blijven de bedragen momenteel ver achter bij het streefcijfer.
Onopgeloste punten van het Akkoord van Parijs
Op de COP26 krijgen de deelnemers ook een gelegenheid het eens te worden over de onopgeloste punten van Akkoord van Parijs, namelijk de regels voor de handel in broeikasgasemissierechten tussen landen (artikel 6 van de overeenkomst), de transparantie van de overeenkomst (om na te gaan of landen hun verbintenissen nakomen) en een gemeenschappelijk tijdschema voor klimaatdoelstellingen.
De milieucommissie van het Europees Parlement (EP) werkt aan een resolutie over COP26. Het EP zal de finale (aangenomen) resolutie met haar verwachtingen en prioriteiten in oktober klaar hebben.
IPPC-rapport 9 augustus 2021 : Climate change widespread, rapid, and intensifying – IPCC
Website van de Europese Commissie: The Road to COP 26: the Bonn Climate Change Conference