Hervorming EU-elektriciteitsmarkt: ontwerpverslag ITRE

21 juni 2023 - door Ina De Vlieger

Het ontwerpverslag van het Europees Parlement (EP) over de hervorming van de elektriciteitsmarkt is beschikbaar. Hieronder lezen jullie enkele belangrijke voorstellen van rapporteur Nicolás González Casares (S&D, Spanje) lid van de Commissie industrie, onderzoek en energie (ITRE-EP).

  • De rapporteur stelt voor om een plafond in te voeren voor marktinkomsten in crisissituaties rond elektriciteitsprijzen, een doelgerichte verdeling van extra inkomsten uit contracts for difference in te voeren, de inkoop van piekbesparende producten te beperken en capaciteitsmechanismen te beschouwen als een structureel marktelement.

  • Naast het ontwerprapport zijn ook alle amendementen beschikbaar.

Tweerichtingscontracten (two-way Contract for Differences, CfD's)

Met betrekking tot de bevordering van CfD's als vorm van overheidssteun, die de Commissie graag zou zien om stabiele prijzen te garanderen, stelt de rapporteur voor dat de inkomsten uit deze CfD's bij voorrang ten goede moeten komen aan de consumenten die ze het hardst nodig hebben en moeten worden aangewend voor energiebesparingen en de financiering van de kosten van de CfD's zelf.

Stroomafnameovereenkomsten (Power Purchase Agreements, PPA's)

De rapporteur richt zich ook op PPA's als een geschikt instrument om een betere toegang tot particuliere financiering van voornamelijk productiecapaciteit van groene stroom mogelijk te maken en tegelijkertijd de consument stabiliteit op lange termijn te bieden.

Deze markt is momenteel beperkt tot grote ondernemingen. De rapporteur wil de toetreding van kleine spelers vergemakkelijken en de transactiekosten verlagen door vrijwillige PPA's te standaardiseren. Ook wil hij een handelsplatform voor deze contracten creëren.

Virtuele hubs

Het voorstel van de Commissie om virtuele hubs te creëren is volgens de rapporteur  onduidelijk aangezien de oprichting van deze hubs goede onderling verbonden regio's vereist. Daarom vindt hij het wenselijk om een effectbeoordeling uit te voeren.

Capaciteitsmechanismen

De rapporteur beveelt aan om capaciteitsmechanismen (die bestaande capaciteit vergoeden) te beschouwen als een structureel onderdeel van de hervorming en niet slechts als een uitzondering. Ook stelt hij voor te onderzoeken hoe deze mechanismen kunnen worden gemoderniseerd en geëuropeaniseerd.

Consumentenbescherming.

Wat betreft het recht van consumenten om elektriciteitscontracten met een vaste prijs af te sluiten, wil de rapporteur ervoor zorgen dat deze maatregel wordt aangevuld met een verplichting voor leveranciers om de voorwaarden van contracten niet te wijzigen tijdens de looptijd van het contract of om ze voortijdig te beëindigen. Tevens wil hij de consumenten het recht geven om met dit soort contracten deel te nemen aan energiedeling.

Het verslag bevat ook een verplichting voor de lidstaten om het afsluiten van elektriciteit voor "kwetsbare consumenten" te verbieden.

Energiedelen

In het verslag wordt voorgesteld het delen van energie te beperken tot één distributiegebied en de omvang van energiefaciliteiten te beperken wanneer deze eigendom zijn van derden. Volgens de rapporteur moet het doel van het recht om energie te delen de uitwisseling van overtollige productie uit eigen verbruik zijn en niet de traditionele verkoop van energie via andere middelen.

Crisissituaties

In tijden van crisis introduceert de Commissie specifieke maatregelen, zoals de mogelijkheid van gereguleerde tarieven. De rapporteur zegt echter dat het voorstel het probleem van de financiering ervan niet oplost, "waardoor landen met minder begrotingsruimte en dus ook hun burgers in het nadeel zijn".

Hij stelt daarom voor een tijdens de crisis ingevoerde maatregel structureel in te voeren, namelijk een tijdelijke beperking van het inkomen van inframarginale producenten op Europees niveau, waar co-rapporteur Maria da Graça Carvalho echter tegen is. Volgens haar zou dit de dynamiek van vraag en aanbod kunnen beïnvloeden en het aanbod naar de hoogste bieders buiten de EU kunnen verschuiven. Bovendien zou volgens haar het energiebesparing bij de consument en investeringen van de industrie, vooral in hernieuwbare energie, ontmoedigen.

Volgende stappen

  • Parlementsleden konden tot 23 mei amendementen indienen op het ontwerp rapport.

  • 19 juli (indicatief): stemming in ITRE-commissie van het Europees Parlement.

De Raad energie slaagde er op 21 juni niet in haar algemene benadering vast te stellen, maar zou dat binnenkort doen.

Bron en meer lezen