29 november 2022 - door Liese Dewilde
Op 26 oktober publiceerde de Europese Commissie haar nieuwe wetgevingsvoorstel inzake instantbetalingen of onmiddellijke betalingen.
Doel is om een sterk en concurrerend alternatief te bieden voor traditionele middelen voor overmakingen die vertraagd worden uitgevoerd door middel van de introductie van vier eisen voor instantbetalingen in euro's.
Voordelen zijn: het creëren van cashflow, een ruimere keuze aan betalingsmogelijkheden, versnelling van het verwerkingsproces, het wegnemen van dure overschrijvingskosten, het verminderen van frauderisico's, vermijden van noodzaak om betalingsgaranties te verstrekken enzovoort.
Je kan feedback geven op het Commissievoorstel tot 5 januari 2023 (net uitgesteld).
Directe betalingen zijn een relatief nieuw type overschrijving dat beantwoordt aan de behoeften van een steeds meer gedigitaliseerde samenleving. Instantbetalingen worden wereldwijd steeds meer gebruikt. Ze maken het mogelijk om binnen enkele seconden geld over te maken, op elk moment, dag en nacht, en elke dag van het jaar.
Het voorstel helpt de digitale transformatie van de financiële sector en de EU-economie te bevorderen en de versnippering van de eengemaakte markt weg te werken. Doel is om een sterk en concurrerend alternatief te bieden voor traditionele middelen voor overmakingen die vertraagd worden uitgevoerd door middel van de introductie van vier eisen voor instantbetalingen in euro's.
Het gebruik van instantbetalingen heeft voordelen voor burgers, bedrijven, overheidsdiensten, NGO’s en banken:
Burgers kunnen boetes voor late betalingen vermijden.
Burgers kunnen hun budget efficiënter beheren.
Bedrijven kunnen hun cashflow beter onder controle houden.
Handelaren kunnen gebruik maken van nieuwe digitale, betaalbare en efficiënte betaaloplossingen om betalingen voor hun goederen en diensten te aanvaarden, wat hun operationele kosten zou moeten verminderen.
Handelaren kunnen hun klanten betere service verlenen door onmiddellijke terugbetalingen aan te bieden
Overheidsdiensten genieten een beter cashflowbeheer en een betere inning van fiscale ontvangsten
NGO’s en liefdadigheidsinstellingen kunnen sneller gebruik maken van bijdragen wanneer dringend geld nodig is (zoals bv. bij een internationale crisis).
Banken krijgen een springplank om innovatieve financiële diensten en producten te ontwikkelen en zo hun concurrentiepositie te versterken.
Het voorstel legt voornamelijk verplichtingen op aan de bancaire sector. Banken krijgen namelijk volgende verplichtingen:
Onmiddellijke betalingen moeten universeel beschikbaar worden: banken die overschrijvingen in euro’s aanbieden moeten instant payments in euro’s aanbieden. Dit geldt voor overschrijvingen binnen de Eurozone en van/naar de Eurozone.
Kosten voor instant payments mogen niet hoger zijn dan kosten voor gewone overschrijvingen.
Onmiddellijke betalingen moeten betrouwbaar zijn.
De voorgestelde verplichtingen zouden stapgewijs worden ingevoerd.
Om het vertrouwen in onmiddellijke betalingen te vergroten, zal er een verplichting zijn voor de aanbieders om de overeenstemming tussen het bankrekeningnummer (IBAN) en de naam van de begunstigde te controleren. Dat maakt het mogelijk om de betaler te waarschuwen voor een mogelijke vergissing of fraude voordat de betaling wordt uitgevoerd.
Dit Commissievoorstel voor een verordening omvat geen voorstel voor een nieuwe verordening op zich, maar omvat wel een voorstel tot wijziging van twee bestaande verordeningen:
(EU) nr. 260/2012: Verordening tot vaststelling van technische en bedrijfsmatige vereisten voor overmakingen en automatische afschrijvingen in euro (SEPA – Single Euro Payments Area)
(EU) 2021/1230: Verordening betreffende grensoverschrijdende betalingen in de Unie
Bij volledige naam heet het huidige Commissievoorstel dus ‘Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 260/2012 en (EU) 2021/1230 wat betreft instantovermakingen in euro’. De tekst vind je hier.
Er loopt momenteel een publieke consultatie over het Commissievoorstel voor flitsbetalingen. Je kan deelnemen aan deze publieke consultatie tot 5 januari 2023.
Het Commissievoorstel voor een flitsbetaling-verordening is naar de Raad en het Europees Parlement ter behandeling gestuurd. Beide instellingen moeten nu hun standpunt over het voorstel innemen. Eens dat gebeurd is, starten de Raad en het Europees Parlement interinstitutionele onderhandelingen om tot een akkoord te komen. Nadien moeten het Europees Parlement en de Raad dit gezamenlijk akkoord elk nog goedkeuren. De verordening zou dan in werking treden op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de EU.