20 juni 2023 - door Frédéric Cabistan
Lees meer over de goedkeuring van het rapport over ecologisch ontwerp (ecodesign) door de Parlementaire Milieucommissie (ENVI). Met deze wetgeving wil Europa circulariteit al vanaf de ontwerpfase toepassen en consumenten duidelijk informeren over hoe duurzaam een product nu precies is.
ENVI-commissie keurt dossier ecologisch ontwerp goed met 68 +, 12- en 8 onthoudingen.
Na eventuele goedkeuring door Parlement in juli kunnen onderhandelingen starten na de zomer.
ENVI wil dat consumenten de “digitale paspoorten” online kunnen vergelijken en dat producenten de cijfers van niet-verkochte producten bijhouden en terugkoppelen aan Europa.
De interne markt- en industriecommissies stemden dit voorjaar elk over hun opinies (zie onderaan) over ecodesign. De bevoegde milieucommissie stemde op 15 juni het verslag van rapporteur Moretti goed met 68 stemmen voor, 12 tegen en 8 onthoudingen.
De milieucommissie van het Europees Parlement volgt grotendeels het Commissievoorstel.
De Europarlementsleden zijn het eens dat de wetgeving de levensduur van producten verlengt door fabrikanten te verbieden producten zo te ontwerpen zodat ze sneller verslijten.
Producten moeten bovendien eenvoudig te repareren zijn en consumenten moeten toegang hebben tot reparatie-informatie, zeggen de Europarlementariërs. Het "digitaal paspoort” moet duidelijk maken hoe en in welke mate je producten herstelt. Daarnaast wil de milieucommissie dat Europese consumenten de digitale paspoorten kunnen vergelijken op een online platform.
De Europarlementsleden stellen ook voor dat producenten cijfers bijhouden over het aantal niet-verkochte producten dat ze vernietigen. Het Europees Parlement wil dat de Commissie die gegevens gebruikt om de vernietiging van specifieke goederen te verbieden.
Het rapport vraagt alvast een verbod om bepaalde niet-verkochte producten niet te vernietigen. Het gaat dan om textiel, schoenen, elektrische en elektronische apparaten. Het Parlement wil die regel al 1 jaar na de aanname van de wet laten gelden.
Einde mei bepaalden de ministers van economie hun standpunt over dit dossier. Dat gebeurde pas na 4 aangepaste compromisvoorstellen waarin alle lidstaten zich konden vinden.
De ministers gingen akkoord met de nieuwe ontwerpregels voor Europese producten, met uitzondering van de voedings- en farmasector. Enkele lidstaten, waaronder Spanje, Italië en Bulgarije, hadden nog extra opmerkingen over het voorstel en bespreken die tijdens de komende trilogen. Ze stellen zich vooral vragen over de impact op kmo's en de handhaving van het verbod.
De Raad voegde bij het Commissievoorstel een overgangsperiode toe van 1,5 jaar na de inwerkingtreding. Hierdoor heeft de Europese economie voldoende tijd om zich aan te passen aan de nieuwe ontwerpregels en het toevoegen van "digitale paspoorten" aan nieuwe goederen. Daarnaast krijgt elke lidstaat nog eens 2 jaar om de nodige nationale regels aan te passen, met name op het vlak van controles en boetes.
Spanje liet verstaan om de trilogen over dit dossier tijdens haar komende voorzitterschap tot een goed einde te brengen.
De Commissie wil de Europese economie verduurzamen. Ze wil dit realiseren door nieuwe vereisten te stellen bij het ontwerp van nieuwe producten. Daarom staat dit dossier ook bekend als “ecodesign”.
Aangepaste regels in de ontwerpfase van nieuwe producten zijn belangrijk omdat 80% van alle milieueffecten van een bepaald product door het ontwerp zijn bepaald. Doordat Europa nu nieuwe ontwerpeisen stelt, worden nieuwe producten meer duurzaam, herbruikbaar, herstelbaar, recycleerbaar en energie- en grondstoffen efficiënt.
Consumenten krijgen meer informatie over hoe duurzaam een product is. Europa stelt een "digitaal paspoort" voor. Hierop staat alle info over de duurzaamheid van een product beschikbaar is. Zo kan je als consument hierop lezen uit welke materialen een product bestaat, hoe recycleerbaar het is en hoe je dit product het best sorteert. Ook andere gebruikers in het productieproces info van het paspoort raadplegen.
Tenslotte wil de Commissie ook iets doen aan het overschot van niet-verkochte producten. Die worden op dit moment weggegooid of vernietigd. Door dat eenvoudigweg te verbieden, is er meer ruimte voor recyclage. Zo wil Europa producenten overtuigen om geen spullen meer weg te gooien en is er meer recyclage mogelijk.
De Raad van de Europese Unie bepaalde haar standpunt voor onderhandelingen tijdens een zitting van de Europese ministers van economie op 22 mei.
In het Europees Parlement komt dit dossier waarschijnlijk op de agenda van de plenaire vergadering van juli. Als het Parlement dit rapport ook goedkeurt, starten hierna de interinstitutionele onderhandelingen. Dit zal vermoedelijk na de zomer van 2023 zijn.
