12 april 2024 - door Paula Verschaeve
Het voorlopig akkoord over de bouwproductenverordening kreeg deze week groen licht in het Europees Parlement. De herziene wet betekent meer digitalisering, harmonisatie en duurzaamheid in de bouwsector.
De publicatie van nieuwe productnormen voor bouwproducten zal sneller en efficiënter verlopen.
Via het digitale productpaspoort zal alle productinformatie op één plaats gebundeld worden.
Gebruikte bouwmaterialen vallen nu ook specifiek onder de nieuwe wet zodat recyclage en hergebruik aangemoedigd kan worden.
Het voorlopig akkoord over de bouwproductenverordening werd woensdag in het Parlement goedgekeurd met 505 stemmen voor en 40 tegen, bij 78 onthoudingen. De nieuwe EU-wet ondersteunt de interne markt voor bouwproducten en de groene en digitale doelstellingen van de EU.
“Om het gebruik van duurzame en veilige bouwproducten te versnellen, leggen we met deze wet de lat hoger van onze productstandaarden. Een goeie zaak die leidt tot een klimaat- en milieubeleid dat zowel mens en planeet beschermt, en een eerlijk speelveld biedt aan onze bedrijven.” - Europarlementslid Sarah Matthieu (Groen)
De herziene verordening moet een impuls geven aan de publicatie van productnormen voor bouwproducten. Tot op heden kunnen bouwproducten zonder geharmoniseerde EU-standaarden op de markt gebracht worden. Standaarden en productnormen die ontmanteling en hergebruik vergemakkelijken bijvoorbeeld, ontbreken.
Doel van de herziening is om tot gemeenschappelijke Europese normen te komen en obstakels voor het vrije verkeer van bouwproducten op de interne markt weg te nemen. Zo kunnen fabrikanten hun innovatieve producten sneller en gemakkelijker op de EU-markt brengen. De update voorziet ook in digitale oplossingen om administratieve lasten te verminderen.
Het goedgekeurde akkoord vormt een mijlpaal voor de digitalisering van de bouwsector. Naar de toekomst toe zal productinformatie over bouwproducten digitaal beschikbaar moeten zijn, met behulp van een digitaal productpaspoort. Zo kunnen gebruikers waar nodig instructies en informatie controleren, bijvoorbeeld via een QR-code.
Slechts 1 procent van alle bouwmaterialen wordt hergebruikt. Bovendien is de impact van de bouwsector op grondstoffen, afvalproductie en water enorm. Om tegemoet te komen aan de doelstellingen uit de Europese milieu- en klimaatagenda, pakt Europa met de herziene wet een aantal duurzaamheidskwesties aan.
Zo krijgen overheden de mogelijkheid om duurzaamheid te gebruiken als een van de criteria voor bouwwerken bij overheidsopdrachten.
Hergebruikte en gerecycleerde bouwmaterialen vallen nu ook specifiek onder de nieuwe regels.
Verder komt er een lijst met een aantal milieueisen die fabrikanten in de toekomst moeten vermelden in de prestatie- en conformiteitsverklaring. Zo zal een fabrikant moeten bekendmaken wat de impact is van een bouwproduct. Die informatie komt dan op het digitaal productpaspoort. Een win-winsituatie voor bedrijven en consumenten die een vergelijking tussen verschillende materialen willen maken.
De Commissie krijgt nu een duidelijk mandaat om zelf standaarden en minimale duurzaamheidsvereisten uit te werken. Bovendien vragen de Europese Parlementsleden de Commissie om een duurzaamheidslabel uit te werken voor bouwmaterialen in doe-het-zelfzaken en om te onderzoeken of een systeem van producentenverantwoordelijkheid kan worden ingevoerd. Dit leidt tot betere organisatie en financiering van inzameling en hergebruik van bouwproducten.
Europees Parlement
Het Europees Parlement heeft nu zijn standpunt in eerste lezing aangenomen.
Raad
De vertegenwoordigers van de EU-lidstaten (Coreper) keurden het voorlopig akkoord al goed begin februari 2024.
De 27 EU-lidstaten moeten de herziene wet nu nog formeel goedkeuren in een finale stemming.
Als de deal van 13 december 2023 formeel is aangenomen door de Raad, kan de herziene wet gepubliceerd worden in het EU-publicatieblad. 20 dagen na publicatie treedt de herziene EU-verordening in werking.
Eind maart 2022 publiceerde de Europese Commissie haar voorstel om de bouwproductenverordening (CPR) van 2011 te herzien. Een update moet (a) de tekortkomingen van de huidige regels aanpakken, (b) het wettelijke kader vereenvoudigen en (c) de groene en digitale transitie in de sector ondersteunen. De herziening maakt deel uit van de Europese Green Deal en het Actieplan voor de circulaire economie.
Voorstel Europese Commissie, 1 april 2022
Algemene oriëntatie van de Raad, 23 juni 2023
