Commissievoorstel en mededeling Kritieke Grondstoffen

23 maart 2023 - door Liese Dewilde

Op 16 maart presenteerde de Europese Commissie twee zaken in verband met kritieke grondstoffen: een mededeling ‘veilige en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen ter ondersteuning van de dubbele transitie’ en een voorstel voor een verordening, namelijk een voorstel voor een kritieke grondstoffenwet (Critical Raw Materials Act - CRMA).

Deze twee initiatieven bevatten een uitgebreide reeks maatregelen om de toegang van de EU tot veilige, gediversifieerde, betaalbare en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen (Critical Raw Materials – CRM) te waarborgen.

  • De kritieke grondstoffenwet heeft als hoofddoelstelling om de veilige en duurzame voorziening van de EU met kritieke grondstoffen te waarborgen en geeft dit doel vorm aan de hand van vier specifiekere doelstellingen: EU-capaciteiten in de verschillende stadia van de waardeketen versterken, invoer van de grondstoffen in de EU diversifiëren, capaciteit op het gebied van monitoring en risicobeperking verbeteren en een goed functionerende interne markt waarborgen en tegelijk de duurzaamheid en het circulaire karakter van kritieke grondstoffen verbeteren.

  • De mededeling zet uiteen hoe de EU haar wereldwijde betrokkenheid wil versterken om investeringen, productie en handel met betrouwbare partners te ontwikkelen en diversifiëren.

  • De reeks maatregelen voorgesteld in de twee initiatieven bestaat uit gecoördineerde interne en externe acties: versterking van de binnenlandse toeleveringsketens en van het internationale engagement om win-winpartnerschappen met derde landen te ontwikkelen.

Achtergrond

Op 1 februari 2023 publiceerde de Europese Commissie haar Green Deal Industrial Plan om het concurrentievermogen van de Europese net-zero industrie te versteken en de snelle overgang naar klimaatneutraliteit te ondersteunen. Met dit initiatief wilde de EU reageren op initiatieven van andere landen die ongewenste neveneffecten hebben op onze eigen industrie en het risico van ‘investeringslekkage’ tegengaan.

Het Green Deal Industrieel Plan steunt op 4 pijlers: een voorspelbaar en vereenvoudigd regelgevingskader, snellere toegang tot financiering, verbetering van vaardigheden en open handel voor veerkrachtige toeleveringsketens. Binnen de pijler ‘een voorspelbaar en vereenvoudigd regelgevingskader’ kondigde de Commissie aan om te focussen op energie, op de presentatie van een Net-Zero Industry Act en op het belang van kritieke grondstoffen.

Afhankelijkheid en belang van kritieke grondstoffen

Kritieke grondstoffen zijn onmisbaar voor een breed scala aan technologieën die nodig zijn voor strategische sectoren zoals bijvoorbeeld de digitale sector, de nettonulindustrie, ruimtevaart en defensie. De vraag naar kritieke grondstoffen is daarom enorm en zal naar verwachting blijven groeien.

De levering van kritieke grondstoffen wordt bovendien geconfronteerd met toenemende geopolitieke, ecologische en sociale risico’s en uitdagingen. De EU is voor veel kritieke grondstoffen afhankelijk van bevoorrading uit derde landen, en in veel gevallen in grote mate afhankelijk van één enkel derde land.

Onze afhankelijkheid, in combinatie met de groeiende mondiale vraag als gevolg van de verschuiving naar een digitale en groene economie, maakt de toeleveringsketens kwetsbaar. Met deze twee initiatieven streeft de EU naar een veilige en duurzame voorziening van kritieke grondstoffen voor de Europese industrie.

Kritieke grondstoffenwet (CRMA)

Het Commissievoorstel voor een verordening over kritieke grondstoffen (Criticial Raw Materials Act – CRMA) bevat als algemene hoofddoelstelling om de toegang van de EU tot een veilige en duurzame voorziening met kritieke grondstoffen te waarborgen. Het voorstel voorziet in vier specifieke doelstellingen om deze algemene hoofddoelstelling na te streven:

  • De capaciteiten van de EU in de verschillende stadia van de waardeketen versterken

  • De invoer van de grondstoffen in de EU diversifiëren

  • De capaciteit op het gebied van monitoring en risicobeperking verbeteren

  • Een goed functionerende interne markt waarborgen en tegelijk de duuzaameheid en het circulaire karakter van kritieke grondstoffen verbeteren.

In verband met de eerste en tweede doelstelling worden benchmarks vastgesteld om de vooruitgang met betrekking tot die doelen te markeren.

De CRMA steunt op 4 pijlers om deze hoofddoelstelling en de bijhorende specifieke doelstellingen na te streven:

  • Prioriteiten en doelstellingen formuleren

  • De Europese capaciteit in de hele waardeketen versterken

  • De EU-paraatheid verbeteren en bevoorradingsrisico’s beperken

  • Een gemeenschappelijke bestuursstructuur (governance) opzetten.

Verder in dit artikel worden de acties/maatregelen geanalyseerd die in de Kritieke grondstoffenwet én in de bijhorende mededeling voorgesteld worden om de toegang tot kritieke grondstoffen in de EU te waarborgen. Deze analyse gebeurt volgens een opdeling in interne en externe maatregelen, elk met hun eigen actiegebieden.

Mededeling kritieke grondstoffen

De bijhorende mededeling ‘Veilige en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen ter ondersteuning van de dubbele transitie’ zet uiteen hoe de EU haar wereldwijde betrokkenheid wil versterken om investeringen, productie en handel met betrouwbare partners te ontwikkelen en diversifiëren.

In de mededeling wordt dus vooral ingezoomd op externe maartregelen die de Commissie voorstelt of ambieert in het kader van kritieke grondstoffen. In verband met bepaalde interne maatregelen geeft de mededeling ook duiding of extra informatie over de CRMA.

Verder in dit artikel worden de maatregelen geanalyseerd die in de Kritieke grondstoffenwet én in de bijhorende mededeling voorgesteld worden om de toegang tot kritieke grondstoffen in de EU te waarborgen. Deze analyse gebeurt volgens een opdeling in interne en externe maatregelen, elk met hun eigen actiegebieden.

Interne maatregelen/acties

Deze twee initiatieven bevatten een uitgebreide reeks maatregelen om de toegang van de EU tot veilige, gediversifieerde, betaalbare en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen te waarborgen. De reeks maatregelen bestaat uit gecoördineerde interne en externe acties.

De interne acties focussen op 5 verschillende actiegebieden.

  • Vaststelling van duidelijke prioriteiten

  • Totstandbrenging van betrouwbare en veerkrachtige toeleveringsketens voor kritieke grondstoffen voor de EU

  • Middelen om toeleveringsrisico’s voor de EU te beperken

  • Investeringen in onderzoek, innovatie en vaardigheden

  • Beschermen van het milieu door verbeterde circulariteit en duurzaamheid van kritieke grondstoffen

De actiegebieden worden hieronder verder toegelicht. Ze passen stuk voor stuk binnen de 4 pijlers waarop de CRMA steunt om haar hoofddoelstelling en specifieke doelstellingen na te streven.

Vaststelling van duidelijke prioriteiten

Om de hoofddoelstelling ‘waarborgen van de toegang van de EU tot een veilige en duurzame voorziening met kritieke grondstoffen’ na te streven moet de EU duidelijke prioriteiten vastleggen voor zichzelf. Het deed dit aan de hand van lijsten van kritieke en strategische grondstoffen en aan de hand van specifieke benchmarks om de capaciteiten van de EU in de verschillende stadia van de waardeketen te versterken.

> Kritieke en strategische grondstoffen

De CRMA omvat een bijgewerkte lijst van kritieke grondstoffen en bevat daarnaast ook een lijst met strategische grondstoffen. Deze twee lijsten zijn terug te vinden in de bijlages van de CRMA (de annexes).

Een grondstof kan als ‘kritiek’ beoordeeld worden aan de hand van hun economisch belang en bevoorradingsrisico. De Commissie bestempelt 34 grondstoffen als ‘kritieke grondstof’ in Annex II van de CRMA.

Een strategische grondstof gaat nog een stap verder. Een grondstof kan als strategisch bestempeld worden op basis van de relevantie van de grondstof voor strategische technologieën (de groene en digitale omschakeling en defensie- en ruimtetoepassingen) en als die grondstoffen in de toekomst aan potentiële leveringsrisicio’s onderhevig zullen zijn. Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met de hoeveelheid strategische technologieën die de grondstof moet gebruiken als input, de hoeveelheid van de grondstof die nodig is voor de vervaardiging van relevante strategische technologieën en de verwachte wereldwijde vraag naar die strategische technologieën. Annex I van de CRMA bevat een lijst van 16 strategische grondstoffen.

> EU-capaciteiten in verschillende stadia van de waardeketen versterken

Om de eerste specifieke doelstelling ‘de capaciteiten van de EU in de verschillende stadia van de waardeketen versterken’ te halen moet de capaciteit van de Unie een aantal benchmarks benaderen of bereiken. De benchmarks zijn afhankelijk van de verschillende stadia van de waardeketen: minimum 10% in verband met extractie, minimum 40% in verband met verwerking, minimum 15% in verband met recycling en een grens van 65% in verband met verwerking.

Concreet betekenen deze benchmarks het volgende:

  • De winningscapaciteit van de Unie moet in staat zijn om de ertsen, mineralen of concentraten te winnen die nodig zijn om ten minste 10% van het jaarlijkse verbruik van strategische grondstoffen van de Unie te produceren, voor zover de reserves van de Unie dit toelaten.

  • De verwerkingscapaciteit van de Unie, inclusief voor alle tussenliggende verwerkingsfasen, moet in staat zijn om ten minste 40% van het jaarlijkse verbruik van strategische grondstoffen van de Unie te produceren.

  • De recyclingcapaciteit van de Unie, met inbegrip van alle tussenliggende recyclingstadia, moet in staat zijn om ten minste 15% van het jaarlijkse verbruik van strategische grondstoffen van de Unie te produceren.

  • In elk relevant stadium van verwerking moet de Unie in 2030 voor haar jaarlijkse verbruik van elke strategische grondstof kunnen steunen op de invoer uit verschillende derde landen, die geen van alle meer dan 65% van het jaarlijkse verbruik in de Unie voor hun rekening nemen.

Deze laatste benchmark in verband met het verwerkingsstadium vormt bovendien de benchmark voor de tweede specifieke doelstelling van de CRMA ‘het diversifiëren van de invoer van grondstoffen’.

Totstandbrenging van betrouwbare en veerkrachtige toeleveringsketens voor kritieke grondstoffen voor de EU

De CRMA zal de administratieve lasten verminderen en de vergunningsprocedures voor projecten op het gebied van kritieke grondstoffen in de EU vereenvoudigen.

> Strategische projecten

Projecten die bijdragen tot de opbouw van strategische grondstoffencapaciteiten in alle stadia van de waardeketen, zowel binnen als buiten de EU, kunnen de status van ‘strategisch project’ aanvragen. De projecten zullen worden geselecteerd op basis van hun bijdrage aan de voorzieningszekerheid van strategische grondstoffen, hun technische haalbaarheid, duurzaamheid en sociale normen. Strategische projecten in de EU moeten een Europese dimensie hebben en projecten in derde landen een lokale toegevoegde waarde.

Strategische projecten zullen profiteren van gestroomlijnde vergunningen om de administratieve procedures te versnellen. De lidstaten zullen duidelijke termijnen voor de gehele procedure in acht moeten nemen, de relevante miliieubeoordelingen in één enkele procedure moeten coördineren en spoedprocedures moeten toepassen voor het geval er een gerechtelijke procedure wordt ingeleid.

In de CRMA wordt hoofdstuk III gewijd aan dit kader om de strategische grondstoffenwaardeketen van de EU te versterken door middel van strategische projecten.

  • Afdeling 1 van het hoofdstuk bevat de regels voor de selectie en uitvoering van strategische projecten, waaronder de criteria om als strategisch project te worden erkend en de procedures voor de erkenning en uitvoering ervan.

  • Afdeling 2 bevat gestroomlijnde vergunningsprocedures voor kritieke grondstofprojecten en met name strategische projecten.

  • Afdeling 3 heeft ten doel gunstige voorwaarden te scheppen voor strategische projecten, waaronder steun van de lidstaten om de uitvoering ervan te versnellen, coördinatie van financiële steun en facilitering van afnameovereenkomsten.

> Exploratieprogramma’s

In de CRMA is een onderdeel (Hoofdstuk III, afdeling 4) gewijd aan de ontwikkeling van algemene exploratieprogramma’s. De lidstaten zullen nationale programma's moeten ontwikkelen voor het verkennen van geologische hulpbronnen. Dit moet de ontwikkeling van exploratie- en winningsprojecten vergemakkelijken.

> Eén loket voor vergunningen

De CRMA verplicht de lidstaten ten slotte om te voorzien in één loket voor alle relevante vergunningen voor kritieke grondstoffenprojecten.

Middelen om toeleveringsrisico’s voor de EU te beperken – monitoring & coördinatie

Om de veerkracht van de toeleveringsketens te waarborgen en de EU paraatheid te vergroten voorziet de CRMA in monitoring van de toeleveringsketens, informatie-uitwisseling tussen lidstaten en coördinatie van strategische voorraden.

De Commissie zal, met de steun van de Raad voor kritieke grondstoffen (zie hieronder bij Governance), het toezicht op de risico's voor de bevoorrading met kritieke grondstoffen coördineren en openbaar maken. De Commissie zal stresstests voor de strategische grondstoffenbevoorradingsketens coördineren om de werkelijke blootstelling aan bevoorradingsrisico's te evalueren.

De CRMA stelt de Commissie ook in staat om informatie te verzamelen over de strategische voorraden van de lidstaten in de EU om de Unie beter uit te rusten voor een crisis.

Bepaalde ondernemingen zullen een audit van hun toeleveringsketens van strategische grondstoffen moeten verrichten. Om bedrijven te stimuleren passende strategieën voor de beperking van leveringsrisico's te ontwikkelen en hun veerkracht te versterken, verplicht de wet grote ondernemingen die strategische technologieën met strategische grondstoffen vervaardigen namelijk om hun bevoorradingsketens om de twee jaar aan een audit te onderwerpen en de resultaten daarvan aan hun raad van bestuur voor te leggen.

Ten slotte zal de wet ook een mechanisme instellen om gezamenlijke aankopen van strategische grondstoffen voor geïnteresseerde autoriteiten van lidstaten en Europese ondernemingen te vergemakkelijken.

Investeringen in onderzoek, innovatie en vaardigheden

Om concurrerend en geschikt voor de digitale en groene economie te blijven, zullen acties voor de bijscholing en omscholing van Europese werknemers worden uitgevoerd. Dit zal onder andere gebeuren via een Grodnstoffenacademie en via een grootschalig partnerschap inzake vaardigheden voor kritieke grondstoffen.

Om een efficiënter gebruik van grondstoffen mogelijk te maken hebben we bovendien meer onderzoek en innovatie nodig met betrekking tot de waardeketen van kritieke grondstoffen. De Commissie zal daarom nieuwe initiatieven ontplooien om onze O&I te verbeteren. Ze zal dit onder andere ander doen door volgende zaken:

  • Verbetering van de inzet en opname van bestaande O&I-doorbraken via de Europese Innovatieraad en het Europees instituut voor innovatie en technologie

  • Indiening van een gecoördineerd actieplan voor geavanceerde materialen samen met de lidstaten

  • Ontwikkeling van een strategisch uitvoeringsplan voor grondstoffen in het kader van het European Innovation Partnership.

In externe betrekkingen zal de Global Gateway worden gebruikt als instrument om partnerlanden bij te staan bij de ontwikkeling van hun eigen winnings- en verwerkingscapaciteit, met inbegrip van de ontwikkeling van vaardigheden.

Beschermen van het milieu door verbeterde circulariteit en duurzaamheid van kritieke grondstoffen

Een betrouwbaardere en beter betaalbare toevoer van kritieke grondstoffen moet hand in hand gaan met meer inspanningen om eventuele negatieve gevolgen op het gebied van arbeidsrechten, mensenrechten en milieubescherming te beperken. Maatregelen om de circulariteit en het efficiënte gebruik van kritieke grondstoffen te vergroten zullen er bovendien in belangrijke mate toe bijdragen dat de EU minder afhankelijk wordt van invoer.

> In de CRMA

Hoofdstuk V van het Commissievoorstel voor een CRMA bevat bepalingen om de circulariteit van de markten voor kritieke grondstoffen te ontwikkelen en de milieuvoetafdruk van kritieke grondstoffen te verkleinen.

Het bevat voorschriften voor de lidstaten om maatregelen inzake circulariteit aan te nemen en uit te voeren, in het bijzonder met betrekking tot afvalstromen met een groot potentieel voor terugwinning van kritieke grondstoffen. Daarnaast bevat het ook voorschriften voor de lidstaten en exploitanten van winningsafval om het potentieel voor terugwinning van kritieke grondstoffen uit winningsafvallocaties te beoordelen.

De Commissie verbetert ook in het bijzonder de circulariteit van permanente magneten. Dit doet de Commissie door informatie te eisen over het type en de samenstelling van in producten verwerkte permanente magneten en over het gerecycleerde CRM-gehalte ervan. Zij voorziet, na een specifieke beoordeling, in de invoering van minimumdrempels voor gerecycleerd gehalte. Daarnaast bevordert de wet ook specifiek de terugwinning van kritieke grondstoffen uit mijnbouwafval.

De CRMA bevat regels voor de erkenning van certificeringsregelingen in verband met de duurzaamheid van kritieke grondstoffen door de Commissie. Het bevat ook bepalingen betreffende de aangifte van de ecologische voetafdruk van kritieke grondstoffen die in de EU in de handel worden gebracht.

Tot slot bevat de kritieke grondstoffenwet ook regels inzake vrij verkeer, conformiteit en markttoezicht met betrekking tot producten die permanente magneten en CRM's bevatten waarvan de milieuvoetafdruk moet worden aangegeven.

> In de Mededeling

In de mededeling wordt specifiek ingegaan op de noodzaak om de duurzaamheid van kritieke grondstoffen te verbeteren en het bevat speciale bepalingen om de circulariteit ervan te versterken. Er worden gerichte acties aangekondigd voor de belangrijkste afvalstromen die kritieke grondstoffen bevatten: autowrakken, elektronisch afval, batterijafval en producten die nog niet onder de EU-afvalwetgeving vallen, zoals windturbines. Voor elk van deze stromen zal de Commissie de komende jaren afvalregels ontwikkelen of herzien om de terugwinning van kritieke grondstoffen te maximaliseren.

De Commissie meent dat circulariteit eerder moet beginnen dan wanneer een product afval wordt. Daarom zal de Commissie bij haar werkzaamheden betreffende productspecifieke eisen inzake ecologisch ontwerp de nadruk leggen op de recycleerbaarheid van kritieke grondstoffen en de vervanging ervan.

Externe maatregelen/acties

De twee initiatieven over kritieke grondstoffen bevatten een uitgebreide reeks maatregelen om de toegang van de EU tot veilige, gediversifieerde, betaalbare en duurzame aanvoer van kritieke grondstoffen te waarborgen. De reeks maatregelen bestaat uit gecoördineerde interne en externe acties.

De externe acties focussen op 5 verschillende actiegebieden.

  • Diversificatie van de invoer van kritieke grondstoffen in de EU

  • Mondiale samenwerking met betrouwbare partners versterken

  • Streven naar wederzijds voordelige partnerschappen met opkomende markten en ontwikkelingslanden, met name in het kader van haar Global Gateway-strategie

  • Handelsacties opvoeren

  • Strategische partnerschappen verder ontwikkelen

De actiegebieden worden hieronder verder toegelicht.

In de Commissie-mededeling wordt uitgebreid ingegaan over hoe de EU haar wereldwijde betrokkenheid wil versterken om investeringen, productie en handel met betrouwbare partners te ontwikkelen en diversifiëren.

Diversificatie van de invoer van kritieke grondstoffen in de EU

In verband met diversificatie werd reeds aangehaald dat de Commissie een specifieke benchmark voorstel in dit verband. In elk relevant stadium van verwerking moet de Unie in 2030 voor haar jaarlijkse verbruik van elke strategische grondstof kunnen steunen op de invoer uit verschillende derde landen, die geen van alle meer dan 65% van het jaarlijkse verbruik in de Unie voor hun rekening nemen.

Mondiale samenwerking met betrouwbare partners versterken

De Commissie zal met partners een Club voor Kritieke Grondstoffen (Critical Raw Materials Club) oprichten om de toeleveringsketen te versterken en de bevoorrading te diversifiëren. In deze Club zouden verbruikende landen en landen met veel hulpbronnen samenkomen om de veilige en duurzame aanvoer van CRM te bevorderen.  De Commissie zal besprekingen aangaan met potentiële partners die belangstelling hebben voor de oprichting van deze Club. De Club zou openstaan voor gelijkgestemde partijen die geïnteresseerd en bereid zijn om acties te ontwikkelen, op basis van een overeengekomen reeks beginselen.

De Commissie zal bovendien haar inspanningen ter ondersteuning van en versterking van de Wereldhandelsorganisatie voorzetten, onder meer door te onderhandelen over de plurilaterale overeenkomst inzake investeringsfacilitering voor ontwikkeling.

Bilateraal zal de EU haar groeiende netwerk van duurzame investeringsfaciliterings-overeenkomsten en vrijhandelsakkoorden gebruiken om de ambitie van de handelspartners van de EU om verwerkingscapaciteit te ontwikkelen en win-winpartnerschappen te creëren, te ondersteunen.

Streven naar wederzijds voordelige partnerschappen

De EU wilt streven naar win-winsituaties, naar wederzijds voordelige partnerschappen met opkomende markten en ontwikkelingslanden, met name in het kader van haar Global Gateway-strategie.

In externe betrekkingen zal de Global Gateway worden gebruikt als instrument om partnerlanden bij te staan bij de ontwikkeling van hun eigen winnings- en verwerkingscapaciteit, met inbegrip van de ontwikkeling van vaardigheden. Een betrouwbaardere en beter betaalbare toevoer van kritieke grondstoffen moet hand in hand gaan met meer inspanningen om eventuele negatieve gevolgen op het gebied van arbeidsrechten, mensenrechten en milieubescherming te beperken. Inspanningen ter verbetering van de duurzame ontwikkeling van waardeketens voor kritieke grondstoffen zullen ook bijdragen tot de bevordering van de economische ontwikkeling in derde landen en ook van duurzaamheidsgovernance, mensenrechten, conflictoplossing en regionale stabiliteit.

Veel van ’s werelds rijkste bronnen van kritieke grondstoffen bevinden zich in opkomende markten en ontwikkelingseconomieën. De EU is vastbesloten om onze partnerlanden te steunen om hogerop te komen in de waardeketen. Projecten rond kritieke grondstoffen zullen worden opgezet om de beoogde partnerlanden een kwalitatief hoogstaand en opgeschaald EU-aanbod te doen, waarbij de belangen van de partners en die van de EU op elkaar worden afgestemd.

Handelsacties opvoeren

De Commissie wilt focussen op het bestrijden van oneerlijke handelspraktijken en strengere handhaving.

De EU doet in dit kader al verschillende zaken. De mededeling benadrukt dat de staat van dienst van de EU bij het aanpakken van oneerlijke praktijken ondubbelzinnig is. De Commissie levert onder andere aanzienlijke inspanningen om transparantie te creëren over verstorende beleidsmaatregelen met betrekking tot grondstoffen, door de OESO-databank over uitvoerbeperkingen te financieren. De EU heeft ook reeds gebruik gemaakt van geschillenbeslechting op het gebied van CRM. En het EU-kader voor het screenen van buitenlandse investeringen (foreign direct investments – FDI) biedt een EU-breed kader waarbinnen de Europese Commissie en de lidstaten maatregelen kunnen coördineren om de veiligheid en/of de openbare orde in de EU te beschermen als deze door FDI worden bedreigd.

De Commissie zal de handhaving intensiveren om de toenemende problemen in deze sector aan te pakken en zal uitvoerbeperkende maatregelen van handelspartners met betrekking tot erts, secundaire grondstoffen of CRM’s met afval resoluut aanpakken. Daarnaast zal de Commissie de EU-markt blijven beschermen door gebruik te maken van haar handelsbeschermingsinstrumenten wanneer de feiten dit rechtvaardigen, met volledige inachtneming van haar internationale en interne wettelijke verplichtingen.

Strategische partnerschappen verder ontwikkelen

Hoofdstuk VI van de CRMA biedt een kader voor samenwerking inzake strategische partnerschappen met derde landen in verband met grondstoffen. Strategische partnerschappen bevorderen duurzame groei en dragen bij tot veerkrachtige grondstoffen- en industriële waardeketens.

Ook de mededeling vermeldt dat de Commissie ernaar zal streven het netwerk van strategische grondstoffenpartnerschappen met landen die rijk zijn aan grondstoffen uit te breiden. De mededeling biedt extra uitleg over het nastreven van strategische partnerschappen om investeringskansen om te zetten in economische realiteiten en de concrete doelstellingen van zo’n partnerschappen (zie tussentitel III.3 van de mededeling).

Governance – Europese Raad Kritieke Grondstoffen

Bij hoofdstuk VII van de CRMA wordt een Europese Raad voor Kritieke Grondstoffen (European Critical Raw Materials Board) ingesteld, bestaande uit hooggeplaatste vertegenwoordigers van de lidstaten en de Commissie, die de Raad zal voorzitten. De Raad zal de Commissie adviseren en bijstand verlenen bij de coördinatie, samenwerking en informatie-uitwisseling ter ondersteuning van de uitvoering van deze verordening.

Financiering

In verband met strategische projecten gelden specifieke regels. Hoofdstuk III van de CRMA zoomt daar verder op in.

Los daarvan wijzen de initiatieven inzake kritieke grondstoffen in het algemeen op het belang van gebruik maken van bestaande financieringsmechanismen en de optimalisering van deze. De voorgestelde maatregelen houden geen nieuwe financieringsregels of -middelen in, maar zijn veeleer gericht op de coördinatie van bestaande financieringsmechanismen.

Met inachtneming van de mededingingsregels wordt voorgesteld de lidstaten en de Commissie samen te brengen met de betrokken financiële instellingen om particuliere financieringsbronnen, bestaande financiële instrumenten en EU-fondsen te bespreken en afnameovereenkomsten te vergemakkelijken.

Voor de effectieve uitrol van bepaalde projecten in de kritische grondstoffenwaardeketen kan echter overheidssteun nodig zijn, bijvoorbeeld in de vorm van staatssteun. Het kader voor staatssteun biedt ruime mogelijkheden om particuliere investeringen bijeen te brengen en cruciale grondstoffenprojecten daadwerkelijk uit te voeren. Bovendien heeft de Commissie onlangs de staatssteunregels aangepast om de lidstaten meer flexibiliteit te bieden bij het verlenen van steun.

Volgende stappen

Het Commissievoorstel voor de wetgevende verordening wordt nu naar het Europees Parlement en de Raad gestuurd. Beide instellingen zullen hun standpunt over het initiatief moeten innemen. Die standpunten zullen dan gelden als de startposities van de instellingen om te starten met interinstitutionele onderhandelen, met het doel om tot een politiek akkoord te komen.

De hoofdstukken VIII en IX van de CRMA bevatten bovendien artikelen over gedelegeerde handelingen, uitvoeringshandelingen en over de wijzigingen in andere wetgeving. Daar zal de Commissie verder mee aan de slag moeten.

In verband met de mededeling van de Commissie moet in principe niets meer gebeuren. De Raad en het Europees Parlement kunnen er wel voor opteren om formeel te reageren op deze niet-wetgevende Commissie-communicatie.

Hier kan je de volledige tekst van het Commissievoorstel voor de CRMA vinden. In de bijlage onderaan kan je de EU-factsheet over dit initiatief vinden.

Hier vind je de tekst van de bijhorende mededeling van de Commissie.  

Attachment(s)