20 februari 2025 - door Paula Verschaeve
Na twee rondes trilogen bereikten de Raad en het Europees Parlement op dinsdag 18 februari 2025 een voorlopig politiek akkoord over maatregelen om voedsel- en textielafval tegen te gaan.
Het akkoord stelt ambitieuze maar realistische doelstellingen voor voedselafval tegen 2030.
De deal bevat geharmoniseerde regels voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid waarbij textielproducenten en modemerken verantwoordelijk worden gemaakt voor hun afval.
Lidstaten hebben tot dertig maanden de tijd om aan de regels voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid te voldoen. Maar micro-ondernemingen krijgen een extra jaar de tijd.
Op dinsdag 18 februari 2025 bereikten de Raad en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord over de herziening van de kaderrichtlijn afval. Met het plan wil Europa doelstellingen bepalen voor de vermindering van voedsel- en textielafval, om zo de milieu- en klimaateffecten in te perken.
"Fast fashion verwoest onze planeet en duwt tweedehandswinkels naar de afgrond. Bedrijven die veel goedkope wegwerpkleding produceren, kunnen voortaan een hogere producentenbijdrage opgelegd krijgen. Dit raakt fast fashionbedrijven als Shein en Temu recht in hun businessmodel, wat eerlijke en duurzame mode ten goede komt." - Europees Parlementslid Sarah Matthieu
Het Europees Parlement en de Raad zijn het eens geworden over ambitieuze maar realistische doelstellingen voor voedselafval tegen 2030:
min 10 procent van verwerkings- en productieafval (ten opzichte van de gemiddelde hoeveelheid voedselafval in deze sectoren in de periode 2021-2023)
min 30 procent per persoon in detailhandel, restaurants, voedseldiensten en huishoudens (ten opzichte van de gemiddelde hoeveelheid voedselafval in deze sectoren in de periode 2021-2023)
De deal voorziet ook in de vrijwillige donatie van onverkocht voedsel dat veilig is voor menselijke consumptie als een belangrijk aspect om voedselverspilling tegen te gaan.
De onderhandelaars van het Europees Parlement en de Raad stemmen in met geharmoniseerde regels voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Dat wil zeggen dat textielproducenten en modemerken verantwoordelijk worden gemaakt voor hun afval en een bijdrage moeten betalen om de afvalinzameling en -verwerking te helpen financieren. Die bijdrage is afhankelijk van hoe circulair en duurzaam het ontwerp van hun product is. Per kledingstuk dat op de markt komt, moeten kledingbedrijven voortaan dus een bijdrage betalen.
Verder voorziet het akkoord in een gelijk speelveld, waarbij alle bedrijven onder de regelingen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid vallen. Binnen dit geharmoniseerd kader krijgen alle bedrijven, ook de kleinere, toegang tot middelen en infrastructuur die nodig zijn voor een optimale verwerking van textielafval.
De Raad en het Europees Parlement bepalen dat alle lidstaten de regels voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid tot dertig maanden na de inwerkingtreding van de richtlijn moeten invoeren. Maar om de administratieve lasten te verlichten, krijgen micro-ondernemingen een extra jaar de tijd.
Ook tweedehandswinkels en andere sociaaleconomische bedrijven krijgen een uitzondering omdat ze kledij een tweede leven geven. Zij kunnen hun eigen aparte inzamelpunten behouden.
Het voorlopig politiek akkoord dat nu is bereikt, is nog niet aan de eindmeet. Het Europees Parlement moet nog finaal stemmen over het akkoord. Dit moet eerst in de ENVI-commissie gebeuren, en vervolgens in de plenaire vergadering. Ook de Raad, of de 27 lidstaten, moeten het akkoord nog formeel aannemen.
Van zodra het akkoord formeel is aangenomen en de richtlijn in werking is getreden, hebben lidstaten tot twintig maanden de tijd om hun nationale wetgeving bij te schaven.
De tekst van het voorlopig politiek akkoord is sinds 19 maart 2025 beschikbaar.
.jpg)
.png)
