18 juli 2024 - door Tina Rubbrecht
Hoge spanningen voor de herverkiezing van de Duitse Ursula von der Leyen (EPP) als Europees Commissievoorzitter vandaag. Na het fiat van de Europese regeringsleiders in juni, was het nu de beurt aan het Europees Parlement. Tijdens een geheime stemming sleepte Von der Leyen een tweede termijn van 5 jaar in de wacht met een ruime meerderheid van 401 stemmen. Ook de Maltese Roberta Metsola (EPP) werd dinsdag herbenoemd als voorzitter van het Europees Parlement voor de volgende 2,5 jaar.
719 verkozen Europese Parlementsleden kwamen deze week voor het eerst samen tijdens de plenaire vergadering in Straatsburg. Daar hield Ursula von der Leyen vanmorgen een beleidstoespraak waarin ze haar politieke prioriteiten voor de volgende legislatuur voorstelde. Na een debat en een geheime stemming, mag Ursula von der Leyen zichzelf met 401 stemmen opvolgen als Europees Commissievoorzitter. Dat is ruim boven de noodzakelijke 360 stemmen van de 719 zitjes in het Europees Parlement. 284 Parlementsleden stemden tegen, 15 onthielden zich en 7 stemmen werden ongeldig verklaard. Daarmee scoorde ze beter dan in 2019 toen ze maar 9 stemmen op overschot had (383 van de 733 stemmen).
Toch was haar herverkiezing een delicate evenwichtsoefening na lang overleg met de verschillende politieke fracties en nationale delegaties de afgelopen weken. Ze kon in de eerste plaats rekenen op de steun van haar eigen christendemocraten (EPP), de sociaaldemocraten (S&D) en de liberalen (Renew Europe), de fracties die onderling de Europese topjobs verdeelden.
Toch waren er binnen die partijen afwijkende stemmen die vooraf hadden aangekondigd om zich te onthouden of tegen te stemmen. Daarom richtte Von der Leyen haar ogen ook op de Groenen en de rechtse Europese Conservatieven en Hervormers (ECR). Gezien Von der Leyen de Green Deal verdedigde in haar speech, bevestigden De Groenen hun steun nog net voor de geheime stemming. Dat kon op minder bijval rekenen van ECR, die kozen voor een “vrije stemming” waarin de Belgen (N-VA) voor haar zouden gestemd hebben. Met de herverkiezing van Von der Leyen kiezen de Europese leiders en het Europees Parlement voor stabiliteit in deze onzekere geopolitieke tijden.
Haar programma zal voornamelijk focussen op het versterken van onze welvaart en competitiviteit. De verzoening met de bescherming van het klimaat staat daarbij centraal. Ze roept ook op om te werken aan een échte Europese defensie-unie, langdurige steun aan Oekraïne, een verdere uitbreiding van de EU en een betere Europese landbouwstrategie. Met de aankondiging van een nieuwe commissaris voor defensie, huisvesting, visserij & oceanen en het Middellandse Zeegebied, stelde ze de meeste fracties tevreden.
Lees meer over haar politieke prioriteiten in de blog.
Eerder deze week werd het “bureau” van het Europees Parlement aangesteld. De Maltese Roberta Metsola van de grootste fractie EPP werd dinsdag zoals verwacht herverkozen als Parlementsvoorzitter voor de volgende 2,5 jaar met een megascore van 562 van de 720 stemmen. Dat is ruim boven de absolute meerderheid (361+1) die ze nodig had. In de tweede termijn van het mandaat wordt ze wellicht opgevolgd door een sociaaldemocraat van S&D, de op een na grootste fractie. Metsola benadrukte in haar toespraak om Oekraïne te blijven steunen en te strijden voor wetgevend initiatiefrecht van het Europees Parlement.
Sophie Wilmès (Renew Europe) werd als enige Belg verkozen als één van de 14 vicevoorzitters. Woensdag werden ook de 5 quaestoren aangesteld.
Europees Parlement: Tijdens de eerste commissieweek van 25-28 juli in het Europees Parlement worden de commissies samengesteld en de voorzitters en vice-voorzitters verkozen. VLEVA houdt je op de hoogte van de commissies waarin de Vlaamse Europarlementsleden zullen zetelen.
Europese Commissie: De 26 andere Europese commissarissen (1 per lidstaat) worden na de zomer aangesteld. Von der Leyen zal de portefeuilles verdelen onder de verschillende lidstaten. Daarbij moet ze rekening houden met een genderevenwicht, een geografisch evenwicht en de wensen van de verschillende lidstaten en de politieke families die haar gesteund hebben. In augustus gaan de kandidaten (telkens een man en een vrouw van elke lidstaat) op interview bij Von der Leyen en in september moeten zij het Europees Parlement tijdens hoorzittingen overtuigen van hun vakkennis en geschiktheid. Normaal volgt in oktober de officiële aanstelling van de volledige Europese Commissie en start het nieuwe mandaat op 1 november (als er geen vertraging is).
Benieuwd welke parlementaire commissies er bestaan in het Europees Parlement en hoe zij te werk gaan? En wat de Europese prioriteiten van het Vlaamse middenveld voor deze legislatuur zijn? Lees het in onze VLEVA verkiezingsspecial 2024.