22 juni 2022 - door Liese Dewilde
Op 7 juni bereikten de Raad en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord over nieuwe EU-wetgeving ter bevordering van genderevenwicht in de raden van bestuur van beursgenoteerde ondernemingen.
Doel is ervoor te zorgen dat in heel de EU wordt gestreefd naar evenwichtige vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in ondernemingsbesturen van beursgenoteerde ondernemingen.
Tegen 2026 moeten beursgenoteerde ondernemingen ten minste 40% van de niet-uitvoerende bestuursfuncties invullen met leden van het ondervertegenwoordigde gender (of 33% van alle bestuursfuncties).
Dit voorlopig akkoord moet nu formeel goedgekeurd worden.
Het doel van deze wetgeving is om ervoor te zorgen dat in de hele EU wordt gestreefd naar een evenwichtige vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in ondernemingsbesturen van beursgenoteerde ondernemingen. Tegelijk laat de richtlijn ruimte voor flexibiliteit voor lidstaten die even doeltreffende maatregelen hebben genomen.
Een evenwichtigere samenstelling in raden van bestuur blijkt te leiden tot betere beslissingen. Een hoger aantal vrouwen in economische besluitvormingsfuncties zou ook leiden tot meer gendergelijkheid in bedrijven en de samenleving in het algemeen.
Tegen 2026 moeten bij beursgenoteerde ondernemingen ten minste 40% van de niet-uitvoerende bestuursfuncties ingevuld zijn door leden van het ondervertegenwoordigde geslacht. Als lidstaten ervoor zouden kiezen om de nieuwe regels op zowel uitvoerende als niet-uitvoerende bestuursfuncties toe te passen, zou dit totale aantal op 33% moeten liggen in 2026.
Deze verplichtingen gelden niet voor kleine en middelgrote ondernemingen met minder dan 250 werknemers. Zij vallen buiten de werkingssfeer van de richtlijn.
Eén keer per jaar moeten beursgenoteerde ondernemingen de nationale autoriteiten informeren over het evenwicht tussen mannen en vrouwen in hun raden van bestuur. Als de gestelde doelen niet worden gehaald, moeten zij duiden hoe ze de situatie zullen corrigeren. Deze informatie moet bovendien op de website gepubliceerd worden.
In lidstaten waar deze doelstellingen niet gehaald worden, moeten beursgenoteerde bedrijven de situatie rechtzetten via transparante selectie- en benoemingsprocedures (zoals een vergelijkende beoordeling van de kandidaten op basis van duidelijke en neutraal geformuleerde criteria). Bovendien zal ook alleen in landen waar de doelstellingen niet worden gehaald, gelden dat wanneer twee kandidaten even geschikt zijn voor dezelfde functie, voorrang moeten worden gegeven aan de persoon van het “ondervertegenwoordigde geslacht”.
Dit akkoord was een werk van lange adem. Al in 2012 publiceerde de Commissie het voorstel voor een richtlijn ter verbetering van het evenwicht tussen mannen en vrouwen onder niet bij het dagelijks bestuur betrokken bestuurders van beursgenoteerde ondernemingen. Het Europees Parlement nam al in 2013 zijn standpunt aan hierover. Op de Raad was het echter langer wachten. De Raad kon bijna tien jaar lang geen overeenstemming over het dossier bereiken. Sommige lidstaten waren van mening dat bindende maatregelen op EU-niveau niet de beste manier waren om de doelstelling na te streven. Pas op 14 maart 2022 stelde de Raad uiteindelijk haar algemene oriëntatie vast. Nadien herbevestigde het Europees Parlement zijn standpunt.
Na drie onderhandelingsrondes bereikten de Raad en het Europees Parlement uiteindelijk op 7 juni een voorlopig politiek akkoord. De FEMM- en JURI-commissie van het Europees Parlement hebben het voorlopig politiek akkoord al goedgekeurd. Ook COREPER heeft de tekst bevestigd.
Enkel de formele aannemingsprocedure door de Raad en het Europees Parlement moet nu nog volgen. In het Europees Parlement wordt plenair naar alle waarschijnlijk gestemd tijdens de zitting van 12 tot 15 september. Na de formele aanneming zal de richtlijn in werking treden 20 dagen na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de EU.
Sinds 20 juni is de tekst van het voorlopig akkoord openbaar gemaakt. Deze vind je in de bijlage onderaan.
