23 oktober 2023 - door Ina De Vlieger
Op 17 oktober hebben de Europese energieministers een akkoord bereikt over de hervorming van de opzet van de EU-elektriciteitsmarkt.
De Raad van de EU wil tweerichtingscontracten voor verrekening verschillen (CFD's) verplicht maken voor investeringen in nieuwe productiecapaciteit.
De lidstaten stellen voor om de buitensporige inkomsten te plafonneren tot 30 juni 2024.
De trilogen zijn op gestart op 19 oktober.
In vergelijking met het voorstel van de Europese Commissie (EC) is de titel van artikel 19b over tweerichtingscontracten voor verrekening verschillen(contracts for difference) of CFD’s gewijzigd om CFD's gericht en verplicht te maken voor investeringen in nieuwe productiecapaciteit op basis van windenergie, zonne-energie, geothermische energie, waterkracht zonder reservoir en kernenergie. Dit moet investeerders voorspelbaarheid en zekerheid bieden.
Daarnaast voert de Raad een nieuw artikel in om "alle CFD's te reguleren, zodat ze toegankelijk worden voor alle regelingen, ongeacht hun type, d.w.z. alle investeringen in bestaande productiecapaciteit, hetzij door de capaciteit te verhogen, hetzij door de levensduur te verlengen.
Het Parlement daarentegen is overeengekomen dat deze subsidieregeling (CFD's) niet verplicht moet zijn en alleen beschikbaar mag zijn voor investeringen in nieuwe productiecapaciteit.
Wat de herverdeling van de door de staat gegenereerde inkomsten betreft, heeft de Raad van de EU een zekere flexibiliteit toegevoegd. Inkomsten kunnen worden herverdeeld onder eindafnemers en kunnen ook worden gebruikt om de kosten van directe prijsondersteuningsregelingen of investeringen gericht op het verlagen van de elektriciteitskosten voor eindafnemers te financieren.
Wat de capaciteitsmechanismen betreft, zijn de lidstaten overeengekomen het tijdelijke karakter van deze maatregelen op te heffen. Ze voegden een afwijking toe van de bestaande voorschriften rond CO2-emissielimieten voor producenten die steun krijgen van capaciteitsmechanismen, verbonden aan strikte voorwaarden en in de tijd beperkt tot en met 31 december 2028.
De lidstaten zijn overeengekomen om de buitensporige inkomsten te plafonneren tot 30 juni 2024, dit onder dezelfde voorwaarden als de noodmaatregel voor buitensporige inkomsten die eind 2022 werd aangenomen.
Het Europees Parlement had zijn standpunt al bepaald op 19 juli 2023.
De onderhandeling met het EP en de Raad zijn gestart op 19 oktober (1ste triloog); de instellingen maken elk hun positie nog eens duidelijk. De echte onderhandelingen starten op 16 november. Het is de bedoeling om voor eind 2023 tot een politiek akkoord te komen.
De Commissie heeft haar voorstel voor herziening van de EU-elektriciteitsmarkt in maart 2023 gepubliceerd. Het doel is de elektriciteitskosten voorspelbaarder te maken en investeringen in schone technologieën te stimuleren door een betere markttoegang tot langetermijncontracten, de consumenten instrumenten aan te reiken die hen beschermen tegen volatiele elektriciteitsprijzen, en de invoering van flexibiliteitsoplossingen en de integratie van hernieuwbare energiebronnen in het elektriciteitssysteem te vergemakkelijken.
Persbericht Raad milieu, 17 oktober: Hervorming opzet elektriciteitsmarkt: Raad bereikt akkoord
Algemene oriëntatie (19 oktober): voorstel herziening opzet elektriciteitsmarkt – Algemene oriëntatie
