Dé Europese 'Green Deal'

12 december 2019 - door Ina De Vlieger

De Europese Commissie presenteerde haar Europese 'Green Deal' op 11 december 2019. Het is een roadmap om de Europese economie duurzaam te maken door de uitdagingen op het gebied van klimaat en milieu om te zetten in kansen op alle beleidsdomeinen en de transisitie naar een klimaatneutraal Europa rechtvaardig en inclusief te maken voor iedereen.

Roadmap met bijna 50 kernacties
Drastische transformatie van ons economisch model
Vereist belangrijke investeringen, naar schatting jaarlijks 260 miljard euro extra investeringen

‘De transitie zal voor iedereen werken of zal niet werken’, commissievoorzitter von de Leyen. Een Just Transition Mechanisme (Rechtvaardig Transitiemechanisme) moet de regio’s en sectoren die het hardst getroffen worden door de omslag naar een klimaatneutrale maatschappij overtuigen en ondersteunen.

Roadmap met 47 acties

Als bijlage bij de Europese 'Green Deal' is er een roadmap met 47 kernacties gebundeld onder 10 thema’s.

Klimaatambitie
Schone, betaalbare en veilige energie
Strategie voor een industrie voor een schone en circulaire economie
Duurzame en slimme mobiliteit
Groener maken van het gemeenschappelijk landbouwbeleid / "van boerderij tot bord"-strategie
Behoud en bescherming van de biodiversiteit
Naar een zero-pollution ambitie voor een gifvrij milieu zonder vervuiling
Integratie van duurzaamheid in alle beleidsmaatregelen van de EU
De EU als wereldleider
Samenwerken - een Europees Klimaatpact

De Commissie wil al deze acties initiëren in de periode 2020-2021.

Welke acties mogen we snel verwachten?

Geactualiseerd op 19 maart

Het Rechtvaardig Transitiemechanisme (14 januari 2020) bevat onder meer een Rechtvaardig Transitiefonds (Just Transition Fund) en het Duurzaam Europees Investeringsplan. Dit mechanisme voorziet middelen voor de regio's en sectoren die het meest door de omslag naar een koolstofarme econonmie worden getroffen. Dit zijn sectoren die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen of koolstofintensieve processen.

De Europese klimaatwet (4 maart 2020) legt de doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 vast in wetgeving. De klimaatwet zal er voor zorgen dat alle EU-beleidslijnen bijdragen tot de doelstelling van klimaatneutraliteit en zo zullen alle sectoren hun bijdrage leveren.

Met de Nieuwe Strategie voor het Industriebeleid (10 maart 2020) gaat de Commissie de uitdaging aan van de groene en de digitale transformatie. Europa moet het potentieel van de digitale transformatie, die een essentiële factor is voor het bereiken van de Green Deal-doelstellingen benutten. Het koolstofarm maken van energie-intensieve industrieën, zoals de staal-, chemie- en cementindustrie, krijgen hierin een prominente plaats.

Het nieuwe actieplan voor de circulaire economie (11 maart 2020) zal samen met de strategie voor het industriebeleid helpen onze economie te moderniseren en te profiteren van de mogelijkheden van de circulaire economie in eigen land en wereldwijd. Een belangrijke doelstelling van het nieuwe beleidskader is het stimuleren van de ontwikkeling van leidende markten voor klimaatneutrale en circulaire producten. Dit actieplan zal ook een beleid voor 'duurzame producten' omvatten. Speciale aandacht zal uitgaan naar sectoren die veel hulpbronnen vergen, zoals de textiel-, bouw-, elektronica- en kunststofsector.

De Commissie lanceert een publieke raadpleging Europees klimaatpact (maart 2020) om input te verzamelen over manieren om de Europeanen te betrekken bij klimaatactie. Het klimaatpact zal daarvoor voortbouwen op de lopende burgerdialogen en burgervergaderingen van de Commissie in de hele EU en de rol van de comités voor de sociale dialoog.

In haar strategie voor biodiversiteit (april /mei 2020) zal de Commissie het standpunt van de EU voor de conferentie van de partijen over de conventie van Biodiversiteit schetsen. Belangrijkste doelstellingen zijn de wereldwijde bescherming van de biodiversiteit en verbintenissen om de belangrijkste oorzaken van het biodiversiteitsverlies in de EU aan te pakken. Dit dient ondersteund door meetbare doelstellingen voor de belangrijkste oorzaken. In de biodiversiteitsstrategie zullen specifieke maatregelen worden vastgesteld om deze doelstellingen te bereiken. Het hele EU-beleid moet bijdragen tot het behoud en herstel van het natuurlijke kapitaal van Europa.

De Commissie zal met de ‘Van boerderij tot bord' Strategie (april/mei 2020) strategische plannen ontwerpen voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem. Deze plannen zullen rekeninghouden met de toegenomen ambitie om het gebruik en de risico's van chemische bestrijdingsmiddelen en het gebruik van meststoffen en antibiotica aanzienlijk te verminderen. Deze strategie zal ook bijdragen tot de verwezenlijking van een kringloopeconomie. Bovendien zal deze ook voorstellen bevatten om de positie van de landbouwers in de waardeketen te verbeteren.

Voor meer concrete maatregelen en doelstellingen verwijzen we naar de mededeling van de Europese Commissie over de Europese 'Green Deal'.

Pin 28 januari 2020 in jouw agenda - verslag beschikbaar

Dhr. Kurt Vandenberghe van de Europese Commissie verzorgt op 28 januari een keynote over de Europese 'Green Deal'. Hij was tot voor kort directeur Beleidsontwikkeling en Coördinatie bij DG Onderzoek en Innovatie. Inmiddels is hij opgenomen in het kabinet van commissievoorzitter von der Leyen, waar hij haar adviseert over de Europese 'Green Deal'.

Het programma en het verslag vind je online.

Volgende stappen

De Commissie verzoekt het Europees Parlement en de Europese Raad de ambitie van de Commissie voor de toekomstige economie en het milieu van Europa te onderschrijven en te helpen deze te verwezenlijken.
De Commissie zal de maatregelen die zijn aangekondigd in het stappenplan voor een Europese Green Deal-regeling vanaf 2020 voorstellen.
Het werkprogramma van de Commissie voor 2020 zal meer duidelijkheid verschaffen over de timing van de voor 2020 aangekondigde acties. Publicatie van het werkprogramma is voorzien op 29 januari.