Europese landbouwministers bespreken nieuwe verpakkingsregels

01 juni 2023 - door Frédéric Cabistan

Op 30 mei vond de jongste landbouwraad in Brussel plaats waarbij alle Europese landbouwministers samenkwamen. Op de agenda stond de bespreking van de commissievoorstel over verpakkingen en verpakkingsafval, met name de link met voedselveiligheid. 

Hoewel het verpakkingsdossier formeel behandeld wordt door de milieuraad, raakt het voorstel over verpakkingen wel aan de voedselveiligheid. Hierdoor stond dit item gisteren op de agenda van de landbouwraad. In een gedachtewisseling over dit onderwerp spraken de verschillende lidstaten zich uit over de mogelijke effecten en bezorgdheden. De reacties van de landbouwministers worden sowieso aan de milieuraad bezorgd die op 20 juni in Luxemburg plaatsvindt.

Vanzelfsprekend stonden de landbouwministers stil bij het belang van voedselveiligheid en het feit dat de herbruikbare verpakkingsmaterialen snel verslijten, zeker bij fruit en groenten. Frankrijk in het bijzonder wil de Europese marktpositie, die zo sterk is dankzij de grote focus op voedselveiligheid, niet kwijtspelen als gevolg van nieuwe verpakkingsregels. Andere lidstaten hadden het over de extra lasten voor exporteurs van voedsel: wat moeten zij immers doen met de verpakkingen (glazen flessen in het bijzonder). Daarnaast waarschuwde België dat een eventueel verbod op éénmalige plastic verpakkingen niet mag leiden tot het extra toevoegen van bewaarmiddelen aan voeding. Anderen landen voegden hieraan toe dat dit tot negatieve effecten zal leiden bij de verkoop van groenten en fruit die in totaal minder wegen dan 1,5 kilogram.

Ondanks de vele waarschuwingen en voorzichtigheid was er ook een positieve reactie van Denemarken. De Deense landbouwminister presenteerde het idee van een verpakkingsinzamelpunt, dat het voor consumenten gemakkelijker moet maken om hun herbruikbare verpakkingen te blijven gebruiken.

Parlementair rapport eerder deze maand voorgesteld

Dit dossier kadert binnen de Green Deal en in het grotere Actieplan voor de Circulaire Economie waarin de Europese Commissie eind november 2022 haar voorstel voor nieuwe verpakkingsregels presenteerde. De Commissie stelde een herziening van de bestaande verpakkings- en verpakkingsafvalrichtlijn voor. De reden hiervoor is dat Europa namelijk tegen 2030 wil dat alle verpakkingen op het continent recycleerbaar zijn.

Begin deze maand presenteerde Belgisch rapporteur Frédérique Ries (Renew) haar rapport in de bevoegde ENVI-commissie. Tussen de door haar ruim 200 aangeleverde amendementen waren de grootste opmerkingen om geen 15% maar 20% minder verpakkingsafval te hebben in 2040. Daarnaast stelde ze ook een verbod op het gebruik van PFAS in papieren en kartonnen verpakkingen voor en een duidelijk verschil tussen hergebruik en hervullen. Verder stelde ze ook voor dat de horeca een hervulsysteem uitdenkt in plaats van doelen voor hergebruik te behalen. Ook vroeg ze aan de Commissie om andere sectoren te raadplegen waar veel kansen voor hergebruik zijn (zoals take-away voedsel en drank, afwasproducten en zepen, hygiënemiddelen, verpakt en dierenvoedsel).

In het daaropvolgend debat vroegen de andere Europarlementsleden om rekening te houden met de best practices uit lidstaten (de wijze waarop zij verpakkingsafval tegengaan). Anderen vroegen om voorwaarden op te leggen aan de verpakkingsproducenten bovenaan de keten, in plaats van eerder te focussen op de eindgebruikers. Bij het afsluiten van de deadline voor amendementen bleken er maar liefst 2500 amendementen ingediend op het rapport van Ries.

De Parlementaire ENVI-commissie zal naar verwacht over dit dossier stemmen op 20 of 21 september waarna het bij goedkeuring op de plenaire agenda wordt gezet. Eenmaal hier ook goedgekeurd (naar verwachting de plenaire van oktober 2023) kunnen de interinstitutionele onderhandelingen beginnen.

Het verslag van ENVI-rapporteur Ries vind je terug in de bijlage.

Attachment(s)