Pakket hernieuwbare energie
Dit dossier is afgerond: de herziene richtlijn ((EU) 2018/2001) voor bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen verscheen op 21 december 2018 in het Publicatieblad van de EU.
Het EC-voorstel voor herziening van de richtlijn (EU) 2018/2001 wordt verwacht in juni 2021.
Op 30 november 2016 publiceerde de Europese Commissie haar voorstel voor een nieuwe richtlijn hernieuwbare energie na 2020 (COM(2016)767). Het bevat een bindend streefcijfer van 27% hernieuwbare energiebronnen op EU-niveau tegen 2030.
Het voorstel definieert 6 actiegebieden
- Creëren van een gunstig kader voor de verdere uitrol van hernieuwbare energiebronnen in de elektriciteitssector
- Integreren van hernieuwbare energiebronnen in de verwarmings- en koelingssector
- Koolstofvrij maken en diversifiëren van de transportsector
- Zorgen voor empowerment en informeren van de consument
- Versterken van de EU-duurzaamheidscriteria voor bio-energie
- Bereiken van de 2030-doelstelling op een kosteneffectieve manier
Het voorstel voor een nieuwe richtlijn hernieuwbare energie maakt deel uit van het winterpakket energie. Enkele belangrijke punten uit het voorstel.
27% hernieuwbare energiebronnen tegen 2030
- Het voorstel van de Commissie stelt een nieuw kader voor de bevordering van energie uit hernieuwbare bronnen door het instellen van een bindende 27% EU-doelstelling voor het totale aandeel van energie uit hernieuwbare bronnen in het bruto eindverbruik van energie in 2030.
- Collectieve inspanningen van de lidstaten zijn nodig om deze doelstelling te bereiken op een kostenefficiënte wijze. Lidstaten krijgen hierbij geen bindende nationale doelstelling.
Duurzaamheidscriteria voor bio-energie
- Het voorstel voor nieuwe richtlijn hernieuwbare energie versterkt de bestaande EU-criteria voor duurzame bio-energie en breidt ze uit om tevens biomassa en biogas voor warmte en elektriciteit te dekken.
- In artikel 26 van het voorstel geeft de Commissie een set van duurzaamheidscriteria voor biobrandstoffen en vloeibare en vaste brandstoffen uit biomassa.
Verwarming en koeling
- Het voorstel voor nieuwe richtlijn hernieuwbare energie omarmt de sector verwarming en koeling, namelijk:
- Ze biedt opties om het aandeel hernieuwbare energie in verwarming en koeling te verhogen. Streefcijfer is een verhoging van het aandeel van hernieuwbare energie met 1 procentpunt per jaar in het totale aanbod tot 2030.
- Tevens opent ze toegangsrechten naar lokale wijkverwarming en koelingssystemen voor producenten van hernieuwbare energie.
Wat met transport?
- De Commissies stelt voor om Europese brandstofleveranciers te verplichten een steeds groter aandeel van hernieuwbare en koolstofarme brandstoffen, waaronder geavanceerde biobrandstoffen, hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong (bv. waterstof), afval gebaseerde brandstoffen en hernieuwbare elektriciteit te leveren. Het verplichte aandeel verhoogt van 1,5% in 2021 (in termen van energie) tot 6,8% in 2030, met inbegrip van ten minste 3,6% van geavanceerde biobrandstoffen.
- Het aandeel eerste generatie biobrandstoffen (uit voedingsgewassen) gaat geleidelijk naar beneden van maximaal 7% in 2021 naar maximaal 3,8% in 2030.
Financiële steun
Het voorstel bevat ook regels over financiële steun aan elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, eigen-verbruik van hernieuwbare elektriciteit en het gebruik van hernieuwbare energie voor verwarming en koeling en vervoer, regionale samenwerking tussen de lidstaten en met derde landen.
Volgende stappen
-
Het voorstel volgt de gewone wetgevingsprocedure.
-
Het gaat naar het Europees Parlement en de Raad om te bespreken.
- De Commissie bespreekt het Winter energiepakket met de lidstaten tijdens de vergadering van de Raad Energie op 5 december 2016. Bespreking in het Europees Parlement vindt plaats op 13 december 2016.
Achtergrond
Op 22 januari 2014 publiceerde de Europese Commissie de "klimaat- en energiedoelstellingen 2030" voor een competitieve, gegarandeerde en koolstofarme Europese economie. Deze mededeling bevat ook een specifieke doelstelling voor hernieuwbare energiebronnen (HEB). Tegen 2030 moet het aandeel HEB ten minste 27% van het energieverbruik bedragen.
Een goed jaar later, op 25 februari 2015, publiceerde de Europese Commissie een "kaderstrategie voor de Energie-Unie". Deze mededeling vermeldt dat een hernieuwbare energie doelstelling voor 2030 onderdeel zal uitmaken van een "Pakket hernieuwbare energie", dat ook een nieuw kader voor duurzame biomassa en biobrandstoffen zal omvatten. Dit initiatief zal een bindende 27% -doelstelling voorstellen voor het aandeel van hernieuwbare energie. Het is een bindend doel op EU-niveau, wat betekent dat er geen verplichte nationale subdoelen zijn.
Met de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie wil de Europese Commissie ook regionale samenwerking rond HEB stimuleren en ondersteuningsmechanismen harmoniseren.
Het voorstel volgt de gewone wetgevingsprocedure (vroeger medebeslissingsprocedure genoemd)
Volg de procedure voor de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie na 2020 op de voet: Oeil en EUR-Lex
NIEUWS Eurobarometer over energie en klimaat
De resultaten van de Eurobarometer-enquête over energie en klimaat zijn bekend.
NIEUWS Het pakket schone energie is rond!
De onderhandelaars van de drie EU-instellingen hebben een compromis bereikt over het nieuwe regelgevingskader voor de elektriciteitsmarkt. Dit stelt de EU-lidstaten in staat om gereguleerde...
NIEUWS Forse vooruitgang in het energiepakket
De Raad heeft de wetsvoorstellen over hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en governance van de energie-unie aangenomen. Hiermee bereiken de drie voorstellen, die deel uitmaken van het pakket...
NIEUWS VN-klimaattop 2018: uur van de waarheid voor Parijsakkoord
Doel van de klimaattop 2018 (COP24) is de laatste hand te leggen aan de implementatierichtlijnen van het Klimaatakkoord van Parijs. Standpunten EU-instellingen op een rij en de weg naar COP24.
NIEUWS Europa klimaatneutraal tegen 2050
De Europese Commissie heeft op 28 november haar langetermijnstrategie “A Clean Planet for All” voorgesteld. Deze strategie bepaalt de koers voor een klimaatneutrale economie tegen 2050.
-
Goedgekeurd voorstel
Herziene richtlijn hernieuwbare energie in werkingRichtlijn (EU) 2018/2001 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen is op 24 december 2018 in werking getreden. Het werd gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU op 21 december 2018.
-
Raad van de Europese Unie
COREPER bekrachtigt politiek akkoordOp 26 juni hebben de ambassadeurs van de lidstaten van de EU (Coreper) het politieke akkoord bekrachtigd dat tijdens de trialoog van 14 juni tussen het Bulgaarse voorzitterschap van de Raad van de EU en het Europees Parlement is bereikt over de herziene ontwerp-richtlijn hernieuwbare energie. Het nieuwe regelgevingskader is gebaseerd op een bindend streefcijfer van 32% hernieuwbare energie in de primaire energiecluster van de EU en bevat een opwaartse herzieningsclausule tegen 2023. De herziene richtlijn inzake hernieuwbare energiebronnen is bedoeld om de overgang van Europa naar schone energiebronnen zoals windenergie, zonne-energie, waterkracht, getijdenenergie, geothermische energie en biomassa te waarborgen en om de leidende rol van de EU in de strijd tegen klimaatverandering te ondersteunen en ervoor te zorgen dat het akkoord van Parijs wordt nageleefd.
-
Document trialoog
Vijfde triloog herziening richtlijn hernieuwbare energieCompromis kwam onvewacht op 14 juni in de vroegere uurtjes, zie nieuwsbericht.
-
Document trialoog
4de triloogOp 31 mei vindt de 4de triloog rond het EC-voorstel herziening hernieuwbare energiebronnen plaats.
Ter voorbereiding van de triloogvergadering bespreekt de werkgroep Energie van de Raad het voorstel op 28 mei. Bij deze besprekingen op technisch niveau gaat de werkgroep na hoe verdere compromissen over technische aangelegenheden kunnen worden bereikt met het oog op het bereiken van een definitief compromis in de komende onderhandelingen.
De Groep is voornemens de artikelen 4 en 22 van het voorstel betreffende financiële steun voor elektriciteit uit hernieuwbare bronnen respectievelijk gemeenschappen van hernieuwbare energie te bespreken.
Het standpunt van het Parlement (amendement 114) zou het toepassingsgebied van artikel 4 uitbreiden tot steunregelingen voor "energie" uit hernieuwbare bronnen in plaats van alleen "elektriciteit".
Wat artikel 4 betreft, worden in het standpunt van de Raad de meeste door het Parlement voorgestelde wijzigingen verworpen. De compromistekst van de Raad handhaaft artikel 4, zoals voorgesteld door de Commissie, dat betrekking heeft op steunregelingen voor elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. De Raad handhaaft alleen de door het Parlement voorgestelde wijzigingen om ook rekening te houden met mogelijke kosten voor systeemintegratie en stabiliteit van het net.
Met betrekking tot artikel 22 kan de Raad het voornaamste standpunt van het Parlement aanvaarden, met een wijziging die inhoudt dat deelnemers aan een gemeenschap van hernieuwbare energie een niet-discriminerende behandeling genieten wat hun rechten en plichten als eindverbruikers, producenten, leveranciers of andere marktdeelnemers betreft.
Er blijven verschillen bestaan over andere aspecten van artikel 22, onder meer over het "lokale" karakter van de beheersorganen van hernieuwbare-energiegemeenschappen. Het Parlement is van mening dat ten minste 51% van de leden van een beheersorgaan een "lokaal" karakter moet hebben, terwijl het standpunt van de Raad geen exact cijfer vermeldt.
-
Document trialoog
3de triloog
-
Raad van de Europese Unie
Werkdocument Bulgaars voorzittersschapHet Bulgaars voorzitterschap roept op te werken naar een doelstelling van ten minste 30% hernieuwbare energie. Het is afwachten of er een akkoord komt op de 3de triloogonderhandelingen op 17 mei.
-
Raad van de Europese Unie
Informeel overleg energieministersTijdens deze informele bijeenkomst van de Raad Vervoer, Telecommunicatie en Energie (TTE) bespreken de energieministers het 2030 streefcijfer voor energie uit hernieuwbare bronnen. De druk om het ambitieniveau te verhogen neemt toe. Zeker na de non paper van de Europese Commissie die aangeeft dat een streefcijfer van ten minste 30% geen negatieve economische gevolgen heeft.
-
Document trialoog
2de triloog
-
Andere
Non-paper Europese Commissie: 30% doelstelling hernieuwbare energie haalbaarDe Commissie heeft de Raad en het Europees Parlement een “non-paper” (officieus document) bezorgd met een actuele analyse van verschillende scenario's voor het energiebeleid rond de doelstellingen voor hernieuwbare energie. Hieruit blijkt dat een streefcijfer voor hernieuwbare energie van ten minste 30% geen negatieve economische gevolgen heeft.
Zie nieuwsbericht "Europese Commisie: hoger aandeel hernieuwbare energie economisch haalbaar".
-
Document trialoog
Start triloogonderhandelingenDe eerste triloogonderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement over het wetgevingsvoorstel van de Commissie ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen vindt plaats op 2 maart 2018. Tijdens deze onderhandelingen streven het EP en de Raad naar een akkoord in eerste lezing over het voorstel.
Een eventueel compromis moet worden goedgekeurd door de Commissie industrie, onderzoek en energie van het Europees Parlement (ITRE) en vervolgens ter goedkeuring worden voorgelegd aan de plenaire vergadering. Als het Europees Parlement de tekst goedkeurt, zal de Raad deze zonder debat aannemen.
-
Europees Parlement
Plenaire stemming in EPOp 17 januari 2018 debat in het voltallige Europees Parlement en de stemming over het ITRE-verslag en ENVI-advies.
ENVI-advies en ITRE-verslag beschikbaar, evenals aangenomen tekst voltallig EP.
-
Raad van de Europese Unie
Raad EnergieEen compromisvoorstel is op 14 december naar voren gebracht door de Estse voorzitterschap van de Raad op basis van een bijeenkomst van COREPER op 8 December en de bilaterale besprekingen met de nationale delegaties.
De tekst schetst twee belangrijkste kwesties en biedt de volgende compromisvoorstellen:
1) hernieuwbare energie voor verwarming en koeling (artikel23): stelt een indicatief streefcijfer van een gemiddelde jaarlijkse stijging van 1% in hernieuwbare energie voor de sector verwarming en koeling.2) hernieuwbare energie in de vervoersector (artikel 25): stelt een streefcijfer van 14% herniewbare energie in het totale brandstofgebruikt in de transportsector, met een sub-doelstelling van 3% afkomstig van geavanceerde biobrandstoffen (met de optie voor het dubbel tellen deze brandstoffen).
De belangrijkste hangende kwesties worden verder besproken tijdens de Energieraad van 18 december met uitzicht op een vaststellen van een algemene benadering.
-
Europees Parlement
Stemming in ITRE-commissieOp 28 november stemt de ITRE-commissie over het ontwerp verslag en de amendementen.
-
Europees Parlement
Stemming ENVI-commissieStemming ENVI-commissie initieel voorzien op 11 oktober over het dossier herziening richtlijn hernieuwbare energie verschoven naar 23 oktober.
-
Raad van de Europese Unie
Vergaderingen Groep EnergieOp 10 oktober focussen de nationale delegaties van de Energiegroep zich op de artikelen 2, 7, 15, 20-28 en 31 en hun bijlagen. Op 12 oktober bespreken ze aspecten rond geïntegreerde planning vastgelegd in de artikelen 2-6, 16-17, 19, 30-31. Ze bouwen verder op hun eindpositie vanaf 27 september.
-
Raad van de Europese Unie
Stavaza document technische wijzigingen door Groep Energie van de RaadHet werkdocument geeft de stand van zaken van de besprekingen tussen nationale delegaties van de werkgroep energie van de Raad over het EC-voorstel herziening hernieuwbare energie.
-
Europees Parlement
ITRE-debatDe energiecommissie van het EP debatteerde over de ruim 1200 amendementen op het EC-voorstel voor de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie. Met uitzondering van de Europese Volkspartij (christendemocraten) zijn alle fracties het eens dat er meer ambitieuze doelstellingen moeten komen dan deze voorgesteld door de Europese Commissie.
-
Raad van de Europese Unie
Vergadering Groep EnergieExperten van Groep Energie van de Raad voeren een technisch onderzoek over het voorstel met focus op artikel 25-28.
-
Europees Parlement
ENVI-amendementenLeden van de ENVI-commissie kunnen tot 5 juli amendementen indienen.
-
Europees Parlement
Amendementen ITRE-ledenDe ITRE-leden kunnen tot 29 juni amendementen indienen.
-
Europees Parlement
Vergadering ENVIDiscussie over ontwerpverslag herziening richtlijn hernieuwbare energie in de ENVI-commissie van het EP.
-
Europees Parlement
Vergadering ITREDiscussie over ontwerpadvies herziening richtlijn hernieuwbare energie in de ITRE-commissie van het EP.
-
Raad van de Europese Unie
Vergadering Groep EnergieOp 13 juni zet de Groep Energie van de Raad haar discussie over het EC-voorstel voor herziening van de richtlijn hernieuwbare energie verder. Volgende thema's komen aan bod:
- Bio-energie (artikels 27 & 28 en relevante stukken in bijlagen)
- Permit granting proces (art. 16)
- Voornaamste bepalingen: art. 1 (onderwerp), 2 (definities), 3 (EU-bindend algemeen doel voor 2030) en 7 (Berekening van het aandeel van energie uit hernieuwbare bronnen), en de bijbehorende bepalingen in de bijlagen.
-
Ontwerprapport Europees Parlement
Ontwerp advies ENVIIn zijn ontwerp advies vermeldt rapporteur Bas Eickhout onder meer een verhoging van EC-voorstel 27% hernieuwbare energie tegen 2030 naar 45% hernieuwbare energie in het EU-bruto-eindverbruik.
-
Ontwerprapport Europees Parlement
Ontwerp verslag ITRE-commissieITRE-ontwerp verslag over de herziening van het EC-voorstel herziening hernieuwbare energie. Zie ook nieuwsberichten, bericht 12 juni.
-
Andere
Standpunt Europese energieregulators over EC-voorstel herziening hernieuwbare energierichtlijnIn bijlage vindt u het Witboek met de standpunten van het Agentschap voor de samenwerking van energieregelgevers (ACER) en de nationale regelgevende instanties in de Raad van Europese Energieregelgevers (CEER) over de integratie van hernieuwbare energiebronnen (HEB) op de groothandelsmarkt.
-
Raad van de Europese Unie
Groep EnergieOp 25 april zet de Groep Energie van de Raad haar bespreking over het EC-voorstel voor herziening van de richtlijn hernieuwbare energie verder. De focust zal liggen op elektriciteit en de gebruiker.
-
Advies Europees Economisch en Sociaal Comité
Advies Europees Economisch en Sociaal ComitéIn bijlage alle conclusies en aanbevelingen. Dit samen met algemene opmerkingen over de bevordering van hernieuwbare energie en opmerkingen over het richtlijnvoorstel.
-
Europees Parlement
Bespreking Groep EnergieTijdens de bijeenkomst op 31 maart van de Groep Energie van de Raad bestudeerden de vertegenwoordigers van de lidstaten de impact assessment rond de herziening richtlijn hernieuwbare energie.
-
Europees Parlement
Publieke hoorzitting ITRE rond integratie hernieuwbare energieTijdens deze zitting van de Commissie industrie, onderzoek en energie (ITRE) kwamen vertegenwoordigers van de sector duurzame energie aan het woord. Zij gaven hun standpunten over het EC-voorstel voor de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie en lichtten toe wat volgens hen de meest dringende uitdagingen voor de integratie van hernieuwbare energie in het ontwerp van de EU energiemarkt zijn.
-
Europees Parlement
Vergadering ITRE-commissieOp 28 februari had Energiecommissie van het Europees Parlement (ITRE) haar eerste gedachtewissel over het EC-voorstel voor de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie. ITRE verwelkomde het voorstel van de Europese Commissie, toch het ambitieniveau naar 30% hernieuwbare energie tegen 2030 i.p.v. de voorgestelde 27%.
De Raad-werkgroep energie start in de komende weken besprekingen over de impact assessment bij het voorstel van de Commissie.
-
Raad van de Europese Unie
Vergadering Raad energieOp 27 februari hield de Raad energie een eerste debat over het voorstel van de Europese Commissie rond de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie.
Voor de resultaten zie vleva-nieuwsbericht van 6 maart en verslag Raad energie in bijlage.
-
Persbericht
Herziene richtlijn hernieuwbare energie in een notendopDe Europese Commissie heeft persmateriaal beschikbaar gesteld, die in een notendop het doel en de inhoud weergeven van het voorstel en veel gestelde vragen beantwoorden:
- Memo: The revised renewable energy directive (6 blz., een aanrader om te lezen)
- Factsheet: veel gestelde vragen
- Grafische factsheet
-
Andere
Evaluatie richtlijn hernieuwbare energie 2009/28/ECHet commissierapport van de REFIT-evaluatie van de richtlijn hernieuwbare energie (2009/28/EC) en de samenvatting van dit rapport.
-
Voorstel Europese Commissie
Voorstel nieuwe richtlijn hernieuwbare energieVoorstel van de Europese Commissie voor de herziening van de richtlijn hernieuwbare energie die tevens duurzaamheidscriteria voor bio-energie bevat.
Hierbij horen 12 bijlagen gebundeld in één document.
-
Voorstel Europese Commissie
Impact assessment herziene richtlijn hernieuwbare energie en duurzaamheid bio-energieDe commissierapporten van de impact assessment (IA) van herziene richtlijn hernieuwbare energie (deel 1-3) en duurzaamheid bio-energie (deel 2)
Tevens de samenvattingen van de impact assessments, enerzijds voor de herziene richtlijn hernieuwbare energie en anderzijds voor de duurzaamheid van bio-energie.
-
Raad van de Europese Unie
Timing besprekingen herziening richtlijn hernieuwbare energieHet Slowaakse voorzitterschap aan de Raad van de EU (juli-december 2016) zal de weg vrijmaken voor de besprekingen over het voorstel van de Commissie rond een nieuwe richtlijn hernieuwbare energie na 2020. De eigenlijke besprekingen starten pas onder het Maltese voorzitterschap in de eerste helft van 2017, omdat de Europese Commissie haar voorstel pas eind 2016 publiceert.
Deze timing deelde de heer Peter Žiga, de Slowaakse minister van Economische Zaken, mee tijdens de vergadering van de ITRE-commissie van het Europees Parlement op 11 juli 2016.
-
Openbare raadpleging
Raadpleging: vernieuwd EU-beleid voor duurzame bio-energieDeelnemen aan deze raadpleging kan tot 10 mei 2016.
-
Openbare raadpleging
Raadpleging: nieuwe richtlijn hernieuwbare energie na 2020Deadline: 10 februari 2016
Bij hernieuwbare energie gaat het over alle mogelijke vormen van hernieuwbare energie (wind, zon, water, bodemwarmte, zee,…). Duurzaamheid van bio-energie hoort ook tot het pakket hernieuwbare energie, maar specifiek hierover volgt later een aparte raadpleging (deadline: 10 mei 2016).
-
Voorstel Europese Commissie
Inception impact assessment pakket hernieuwbare energie 2030 (roadmap Europese Commissie)Inception impact assessment (of aanvangseffectbeoordeling) voor een nieuw initiatief van de Commissie (hier het pakket hernieuwebare energie 2030) geeft een beschrijving van de subsidiariteitsaspecten, de beleidsdoelstellingen en de verwachtte effecten van de verschillende opties.
Europese Commissie
Europees Commissaris voor Klimaatactie en Energie: Miguel Arias Cañete
Vice-voorzitter voor de Energie-Unie: Maroš Šefčovič
Europees Parlement - Lead -ITRE
Rapporteur: Spanjaard José López Blanco (S&D)
Schaduwrapporteurs:
- Brit Sean Kelly (EVP)
- Duitser Hans-Olaf Henkel (ECR)
- Zweed Fredrik Federley (ALDE)
- Spaanse Paloma Bermejo Lopez (GUE/NGL,Spain),
- Luxemburger Claude Turmes (Groenen)
- Fransman Nicholas Bay (ENF)
Europees Parlement - Geassocieerde - ENVI
Rapporteur: Bas Eickhout (Greens)
Artikel 54 van het Reglement van het Europees Parlement is van toepassing op dit voorstel. De regel vereist een nauwere samenwerking tussen de ITRE (lead) en ENVI (geassocieerde) commissies. In de praktijk betekent dit dat de ITRE-commissie sommige amendementen van de ENVI-commissie op het voorstel moet aanvaarden.