Eerste reacties op nieuw MFK voorstel

De Europese Commissie stelde haar nieuw MFK-voorstel de dag zelf nog voor in het Europees Parlement. Ook in de Raad van Ministers werd het voorstel reeds besproken, ter voorbereiding van de volgende Europese Raad. 

Het Europees Parlement

Het Europees Parlement reageert voorzichtig positief op de voorstellen van de Commissie. Zij zien in het vernieuwde MFK een ambitieus plan om voor een gelijker, groener en futureproof Europa te zorgen. Voorzitter David Sassoli benadrukt wel dat die ambities niet meer mogen zakken.

Daarom dringt het Parlement nogmaals aan op de invoering van nieuwe eigen middelen. De Europese Commissie stelde hier verschillende pistes voor. Volgens het parlement is dit nog steeds essentieel voor een akkoord, en vraagt concrete verduidelijking.

De lidstaten

Ook binnen de Raad van de Europese Unie worden de voorstellen voor een nieuw MFK en Herstelfonds besproken. Het Duits Voorzitterschap gaf al aan dat deze dossiers prioriteit zullen zijn tijdens hun voorzitterschap.

De meeste lidstaten steunden alvast de Commissie om leningen aan te gaan op financiële markten. Die zouden pas vanaf 2028 over een periode van 30 jaar terugbetaald worden. Dat geeft de nodige marge tussen eigen inkomsten en uitgaven van de Unie in de nabije toekomst. Duitsland dringt wel aan om de leningen vroeger terug te betalen dan 2028, en dit ook over een kortere periode te doen.

Daarnaast doken er opnieuw gekende twistpunten op, met name over het volume van het hele MFK. In het nieuwe voorstel schuift de Europese Commissie een totaal budget van €1,800 miljard naar voren: €1,100 traditionele begroting en €750 miljard vanuit het herstelplan.

Net als voor de corona-crisis willen Oostenrijk, Nederland, Denemarken en Zweden een kleiner MFK zien. Volgens deze lidstaten kan het budget verlaagd worden door gerichte investeringen te doen om schade te herstellen. Nu zijn de investeringsprioriteiten nog te breed geformuleerd, en bevatten ze teveel pre-crisis noden, aldus Nederland. Bovendien zien zij meer heil in het gebruik van leningen aan lidstaten, in plaats van subsidies. Op die manier zou de begroting terug onder de magische grens van 1% van het BNI van de lidstaten moeten zakken.

Dat staat haaks op het standpunt van verschillende zuidelijke lidstaten, die in de €1,800 miljard een absoluut minimum zien en in de programma’s van het cohesiebeleid een sterk instrument zien om middelen terecht te doen komen waar ze het meest nodig zijn.

Op het voorstel voor nieuwe eigen middelen kwam voornamelijk positieve reacties van de lidstaten. Toch kwamen er nog geen concrete wetgeving voorstellen ter sprake.

Europese Raad

De staatshoofden en regeringsleiders van de 27 lidstaten bespreken het vernieuwd MFK en Herstelfonds een eerste keer tijdens de Europese Raad van 19 juni. Het doel van deze Raad zal vooral een eerste dialoog zijn over de voorstellen. Het Duits Voorzitterschap wil werken naar een akkoord in de zomer, meer specifiek in juli.

Een volgende Europese Raad zou dan ook al begin juli plaats kunnen vinden.