Hongarije en Polen blokkeren MFK

Achtergrond

De MFK saga is nog niet voorbij. Enkele weken geleden vonden het Europees Parlement en de Raad onderling een akkoord over het MFK. Daarin stonden twee grote nieuwigheden ten opzichte van het akkoord van de Europese Raad in juli.

• Ongeveer €15 miljard extra middelen voor de flagship programmes (Horizon Europe, Erasmus+,... 
• Een rule of law mechanisme waarbij lidstaten middelen ontzegd kunnen worden bij inbreuken op de rule of law.

De instellingen moesten dat akkoord enkel nog formeel goedkeuren.

Polen en Hongarije liggen dwars

Niet toevallig zijn het Polen en Hongarije die de MFK-stemming in de Raad nu lam leggen. Vooral de rule of law conditionaliteit is daar de oorzaak voor. Beide lidstaten vrezen dat ze te makkelijk gestraft kunnen worden. Vooral de mogelijke bevriezing van financiële toewijzingen is daarbij een doorn in het oog.

De twee landen willen nu dat de inhoud van de rule of law tekst opnieuw onderhandeld wordt. Enerzijds de budgettaire conditionaliteit van het mechanisme serieus beperkt worden. Anderzijds argumenteren ze dat als er écht een rule of law mechanisme komt, dit enkel mogelijk is mits een verdragswijziging. Daarvoor is unanimiteit vereist. Bij dit voorstel is enkel voor het MFK unanimiteit vereist, niet voor het rule of law mechanisme. Polen en Hongarije willen dan ook het MFK als pasmunt gebruiken: zolang er met hun eisen geen rekening gehouden wordt, weigeren ze het MFK mee goed te keuren.

Wat nu?

Het Duits Voorzitterschap van de Raad geeft aan dat er op dit moment weinig voortgang is in de gesprekken met de dwarsliggers. De Poolse delegatie sprak wel de intentie uit zo snel mogelijk een akkoord te willen vinden. Andere lidstaten hebben ondertussen opnieuw hun steun uitgesproken voor het akkoord dat reeds op tafel lag.

Op 1 december vindt een informele Raad Europese Zaken plaats, wellicht komt de discussie dan ter sprake.