VLEVA overschouwt de State of the Union van Ursula von der Leyen
“This is the moment for Europe”. Van een kwetsbaar naar een vitaal Europa. Dat was de centrale boodschap van Ursula von der Leyen die op woensdag 16 september haar allereerste State of the Union in het Europees Parlement gaf.
Daarin blikte ze terug op de acties die de Europese Commissie ondernam tijdens de pandemie en schetste ze de Europese prioriteiten voor de volgende jaren. Een belangrijk moment voor de Europese Commissie die nu ongeveer een jaar aan de slag is en de EU door een nooit eerder geziene crisis moet leiden.
VLEVA liet na afloop journalist Barbara Moens en diplomaat Peter Van Kemseke de speech van Von der Leyen onder de loep nemen, onder moderatie van onze voorzitter Dirk Rochtus.

State of the Union
Om Europa uit de crisis te leiden en de weg te banen naar een nieuwe vitaliteit, focust Von der Leyen op de volgende prioriteiten:
-
het beschermen van het leven, het inkomen en de gezondheid van onze burgers en de stabiliteit van onze economie
-
het versterken van de bouwstenen van de Europese Green Deal en het verhogen van onze ambities
-
de digitale transformatie, met name op het gebied van data, technologie en infrastructuur
-
een optimaal gebruik van de eengemaakte markt
-
de verdere wereldwijde coronarespons in afwachting van een betaalbaar en veilig vaccin tegen COVID-19
-
een meer assertieve reactie op mondiale gebeurtenissen en de verdieping van de betrekkingen met onze naaste buren en partners wereldwijd
-
een nieuwe aanpak van migratie, waakzaamheid voor de rechtsstaat en een unie waar racisme en discriminatie geen plaats hebben.
Von der Leyen eindigde met een hoopvolle boodschap. De jongeren, de volgende generatie Europeanen (NextGenerationEU) geven het voorbeeld om vooruit te blijven gaan. De Europese lidstaten hebben aangetoond dat ze de crisis kunnen aanpakken en dat ze er samen zullen uitkomen. "De toekomst wordt wat wij ervan maken. En Europa wordt wat wij willen dat het wordt."
Herbekijk de State of the Union van Ursula von der Leyen hier.
Wat denken onze experts over de State of the Union speech?
Volgens onze sprekers maakte Ursula von der Leyen een sterke indruk. Ze benadrukte de aanwezigheid van de EU in deze crisis en dat de EU over de visie, instrumenten en het budget beschikt om deze crisis verder aan te pakken.
Ze kondigde heel wat initiatieven aan rond een Europees gezondheidsbeleid en legde de link met de conferentie voor de toekomst van de EU, waarin ze zal strijden voor meer bevoegdheden voor de EU in dit domein. Het is echter nog koffiedik kijken hoe dat zal evolueren.
Van Kemseke en Moens benadrukten het belang van de link tussen het herstelplan en de groene en digitale transitie. Von der Leyen neemt bijvoorbeeld de vlucht vooruit in de aanpak van klimaatverandering, met haar voorstel om de uitstoot van emissies te verminderen met 55% tegen 2030. De pandemie heeft de Europese Commissie nog bewuster gemaakt van deze prioriteiten.
Ook de geopolitieke dimensie kwam uitvoerig aan bod in haar toespraak. Onze sprekers gingen dieper in op de Brexit en spanningen aan de Europese grenzen, waarbij het voor en binnen de Europese Unie niet evident is om de 27 lidstaten op één lijn te krijgen. Stemming bij gekwalificeerde meerderheid over internationale zaken, zoals Von der Leyen voorstelt, kan een oplossing zijn, maar volgens Barbara Moens is de kans klein dat die er zal komen.
Wat migratie betreft, is het uitkijken naar het nieuwe pact dat de Europese Commissie binnenkort lanceert. Van Kemseke verwacht een andere aanpak, met een depolitisering en dedramatisering van het migratiebeleid. Geen verplichte solidariteit maar meer flexibiliteit en focus.
Hoe moeten we deze boodschap interpreteren vanuit Vlaanderen?
Volgens Barbara Moens zijn de Brexit en klimaatverandering voor Vlaanderen van groot belang. Volgens Peter Van Kemseke beschikken we in Vlaanderen voor de groene en digitale prioriteiten van de Commissie over veel troeven en expertise. Daar moeten we verder op blijven inzetten.