State of the Union 2022 - Een blik op de toekomst
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen gaf woensdag 14 september 2022 haar derde State of the Union-speech in het Europees Parlement.
Von der Leyen gebruikte de oorlog in Oekraïne als rode draad door haar speech en kaderde op die manier de uitdagingen waarmee de EU te maken krijgt én de resultaten die de EU reeds bereikte. “Dit is niet alleen een oorlog van Rusland tegen Oekraïne. Dit is een oorlog tegen onze energievoorziening, tegen onze economie, tegen onze waarden en tegen onze toekomst.” Eregast Olena Zelenska, first lady van Oekraïne, was aanwezig.
Hoe zal de Commissie dringende uitdagingen aanpakken? Hoe kijkt de Commissie naar de toekomst? Deze blog bespreekt de State of the Union-speech van 2022, geordend volgens de zes pijlers van de von der Leyen-Commissie.
Europese Green Deal
De klimaatcrisis weegt zwaar op onze rekeningen. Hittegolven doen de vraag naar elektriciteit toenemen en door droogte vallen waterkracht- en kerncentrales stil. “We moeten onvermoeibaar blijven werken om ons aan te passen aan de klimaatverandering, en we moeten van de natuur onze belangrijkste bondgenoot maken.” Nu de oorlog in Oekraïne de energieprijzen de hoogte in jaagt, stelt de Commissie drie noodmaatregelen voor. Hiernaast ziet de Commissie waterstof als ‘gamechanger’. Er komt daarom een waterstofbank, die de aankoop van waterstof zal helpen garanderen.
Begrotingsregels moeten ons in staat stellen om strategische investeringen te doen, om duurzaam te kunnen investeren. De Commissie zal daarom in oktober met nieuwe ideeën over economische governance komen.
Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk
Von der Leyen prees NextGenerationEU, als constante stroom investeringen die zorgt voor vernieuwing. “Laten we vasthouden aan dit plan. Laten we ervoor zorgen dat dit geld daadwerkelijk wordt benut.”
Ze legde ook de nadruk op grondstoffen en de problematiek van afhankelijkheden. “Het succes van onze transitie naar een duurzame en digitale economie hangt af van onze toegang tot grondstoffen”. Daarom stelt ze onder andere Europese wetgeving inzake kritieke grondstoffen voor en een opvoering van de financiële deelname aan IPCEI’s (Important Projects of Common European Interest). “Laten we ervoor zorgen dat de toekomst van de industrie ‘made in Europe’ is”.
Een economie die werkt voor mensen
De Commissievoorzitter riep op tot vertrouwen in de blijvende waarde van onze sociale markteconomie. Die sociale markteconomie heeft in essentie drie dingen nodig: een gunstig ondernemersklimaat, een beroepsbevolking met de juiste vaardigheden én toegang tot grondstoffen waar onze industrie behoefte aan heeft.
Met het doel op een gunstig ondernemersklimaat kondigt de Commissievoorzitter een steunpakket voor kmo’s aan. Er moet ook één enkele set belastingregels komen om zaken te doen in Europa en de Richtlijn betalingsachterstand moet worden herzien.
Met het doel op een beroepsbevolking met de juiste vaardigheden roept von der Leyen 2023 uit tot het Europese Jaar van Opleiding en Bijscholing. Er moet geïnvesteerd worden in opleiding en bijscholing om profielen met de juiste vaardigheden op de arbeidsmarkt te hebben. Hierbij moet we ook kijken naar het aantrekken van vakmensen van buiten ons continent.
Om de toegang tot grondstoffen te verbeteren wees ze op de hierboven vermelde “made in Europa”-ambitie.
Een sterker Europa in de wereld
Von der Leyen complimenteerde de eensgezinde, vastberaden en onmiddellijke reactie van Europese solidariteit ten gevolge van de oorlog in Oekraïne. Er is al veel steun gegeven. Maar nu werden ook aanzienlijke middelen voor de wederopbouw en de voordelen van naadloze toegang tot onze interne markt beloofd.
Die resolute besluitvorming moet er ook zijn op vlak van energie. “We moeten zowel onze voorzieningszekerheid als ons mondiale concurrentievermogen waarborgen.” De Commissie stelde daarom een pakket maatregelen voor. Er werd daarnaast een grondige hervorming van de elektriciteitsmarkt aangekondigd.
Dit keerpunt in de wereldpolitiek vereist bovendien dat we onze agenda voor buitenlands beleid opnieuw bekijken. Volgens von der Leyen is het tijd om te investeren in de kracht van democratieën. We moeten streven naar een uitbreiding van de kern van democratieën, te beginnen bij de landen die op weg zijn naar EU-lidmaatschap. Maar onze toekomst hangt mee af van onze capaciteit om samen te werken buiten de kern van onze democratische partners.
Bevordering van onze Europese levenswijze
Op vlak van migratie hebben we volgens von der Leyen volgende zaken nodig: eerlijke en snelle procedures, crisis bestendig systeem, juridisch bindend mechanisme tot solidariteit én doeltreffende buitengrenscontroles.
De Commissievoorzitter stelde ook voor om solidariteit tussen de generaties in onze verdragen te verankeren.
Een nieuwe impuls voor Europese democratie
Von der wijst op het probleem van desinformatie. De Commissie zal een pakket “verdediging van de democratie” presenteren om ons te beschermen tegen kwaadwillige inmenging en leugens die onze democratieën vergiftigen. Daarnaast we moeten ons ook beschermen tegen aantastingen van binnenuit, onder andere met een bijstelling van het wetgevend kader voor bestrijding van corruptie.
Ter bevordering van de democratie blijven burgerpanels bestaan. De Commissie zal ook voorstellen publiceren voortvloeiend uit de Toekomstconferentie, zoals bv. een nieuw initiatief over mentale gezondheid.
Tot slot meent von der Leyen dat het tijd is voor een Europese Conventie. Dit zou nodig zijn om te kunnen reageren, op Europees niveau, op de dingen die voor de burger het belangrijkst zijn.
“Een Unie die samen sterk staat. Een Unie die samen zegeviert. Leve Europa!”
De volledige speech van von der Leyen vind je hier.