Digitaal Europa: de weg naar het digitale decennium

Waarom de keuze voor een nieuw programma Digitaal Europa? 

De Europese Commissie sprak zich bij het begin van de ambtstermijn uitdrukkelijk uit om -naast de Green Deal- ook van digitalisering één van de prioriteiten van de Europese Unie te maken. Hoe we Europa groener en digitaler kunnen maken, is dan ook de dubbele uitdaging voor onze generatie. 

Vandaar de bewuste keuze voor het nieuwe programma Digitaal Europa dat bedrijven, burgers en overheidsdiensten deze digitale technologie moet aanreiken. Het programma zal de uitrol van Europese digitale projecten financieel ondersteunen en moet bijdragen aan de groene transitie van de EU en de digitale transformatie. 

Tegelijkertijd heeft de COVID-19-pandemie niet alleen duidelijk gemaakt hoezeer wij erop vertrouwen dat onze technologie beschikbaar is, maar ook hoe belangrijk het is dat Europa niet afhankelijk is van systemen en oplossingen uit andere delen van de wereld. 

Waar ligt de focus in het programma? Op welke manier onderscheidt het zich van de andere Europese programma’s die ook inzetten op digitalisering?

De focus van het programma ligt op het uitdrukkelijk streven om de internationale concurrentiepositie van de EU verbeteren en de strategische digitale capaciteiten van Europa ontwikkelen en versterken. Om dit te bereiken is het  het programma zeer breed opgezet zowel naar doelgroep als naar thema’s. Dat brede karakter is tegelijk één van de sterktes van het programma.

Het programma Digitaal Europa zal deze uitdagingen uiteraard niet geïsoleerd aanpakken. Het zal een aanvulling vormen op de financiering die al beschikbaar was en is via andere EU-programma's. Ik denk hierbij aan programma’s als Horizon Europe voor onderzoek en innovatie en de financieringsfaciliteit Connecting Europe voor digitale infrastructuur, de herstel- en veerkrachtfaciliteit en de structuurfondsen - om er maar een paar te noemen. 

Digitaal Europa vult die programma’s perfect aan. Daar waar bijvoorbeeld het Horizon Europe programma vooral inzet op onderzoek rond digitalisering, gaat het in Digitaal Europa om de ondersteuning (test before invest) of uitrol van de onderzoeksresultaten. We hopen uiteraard dat er op die manier synergieën tot stand komen met andere Europese programma’s en projecten. 

Hoe belangrijk is dit programma voor Vlaanderen?

De digitale transformatie van Vlaanderen is één van de belangrijkste hefbomen voor haar relanceplan. Het gaat hier om veranderingen in de manier waarop ondernemingen en de overheid werken en communiceren, maar ook om het ontwikkelen van de digitale talenten van iedereen.

Vlaanderen kan de komst van een dergelijk programma alleen maar toejuichen. Ik merk nu al een grote interesse voor het programma uit verschillende hoeken: het bedrijfsleven, de overheid en kennisinstellingen.

Uiteraard mogen geïnteresseerden hierbij niet vergeten dat dit een Europees programma is, waarbij je een partnerschap moet vormen met partners uit minstens 3 verschillende lidstaten. 

Wat mogen we van de eerste oproep verwachten?

Het wordt in elk geval een brede oproep met verschillende deeloproepen. Zo komen er rond “dataspaces” verschillende oproepen per sector (bijvoorbeeld gezondheid, landbouw, toerisme, publieke sector,..). Die dataspaces laten per sector toe dat een netwerk van data infrastructuren wordt gebouwd die toegang heeft tot gegevens. Dit Europees uitrollen biedt een enorm potentieel aan beschikbaarheid van gegevens.

Ook rond het bevorderen van digitale vaardigheden zullen er oproepen verschijnen. Doel is hier de huidige werknemers bij te scholen in de nieuwste technologieën en toekomstige werknemers dit nu al te laten meenemen in hun opleiding. Ik denk hierbij aan nieuwe masterprogramma’s en training-on-the-job. 

Begin 2022 mogen we dan meteen al een tweede oproep verwachten.

Biedt het programma ook kansen biedt voor (kleinere) lokale besturen?

Zeer zeker. Zo is er een dataspace en een Testing and Experimentation Facility (TEF) voor smart communities gepland die zich specifiek richt op gegevensuitwisseling tussen overheden. Maar lokale besturen kunnen ook aansluiten bij andere dataspaces zoals toerisme en gezondheid. 

Verder zie ik ook potentieel voor lokale besturen in projecten rond de digital twin technologie* of op het gebied van cyberveiligheid.

*op basis van zo veel mogelijk data bouw je een virtuele versie van iets uit de fysieke wereld. Dat moet toelaten dingen te testen en te analyseren zonder in het echte leven in te grijpen. 

Kan je ook iets meer kwijt over de  iets over de Digital Innovation Hubs die ook gefinancierd zullen worden vanuit het programma?

Die Europese digitale innovatiehubs (EDIH's) kan je zien als one-stop-shops die bedrijven helpen dynamisch in te spelen op de digitale uitdagingen en concurrerender te worden.

Door toegang te bieden tot technische expertise en experimenten en door de mogelijkheid te bieden om te testen alvorens te investeren, helpen EDIH's bedrijven hun bedrijfs-/productieprocessen, producten of diensten te verbeteren. Zij bieden ook innovatiediensten aan die nodig zijn voor een succesvolle digitale transformatie. Zoals financieringsadvies, opleiding en de ontwikkeling van vaardigheden. Er wordt ook rekening gehouden met milieukwesties, in het bijzonder met betrekking tot energieverbruik en lage koolstofemissies.

De Europese digitale innovatiehubs zullen zowel lokale als Europese functies hebben. Er zal EU-financiering beschikbaar worden gesteld voor hubs die al door hun lidstaten (of regio's) worden (of zullen worden) gesteund. Zo wordt het effect van overheidsfinanciering vergroot.  De lidstaten spelen een essentiële rol in het selectieproces van de EDIH's. Het initiële netwerk zal worden samengesteld uit een lijst van door de lidstaten aangewezen hubs. Voor België is er nu een lijst van 12 potentiële hubs.

Hoe kunnen geïnteresseerde potentiële partners zich voorbereiden en informeren?

We voelen zeker een stijgende interesse en eens de projectoproepen openstaan zal het zeer snel gaan. Verwacht wordt dat oproepen in november open gaan en dat de deadline voor indiening in februari 2022 zal liggen.

Geïnteresseerde partijen raad ik zeker aan de (voorlopige) werkprogramma’s te lezen. Wie dit nog niet deed raad ik aan een account aan te maken op de website van NCP Flanders. Op die manier krijg je de noodzakelijke updates, kan je webinars (her)bekijken. 

Welke ondersteuning mogen Vlaamse partijen verwachten van het contactpunt NCP Flanders? Kunnen ze bijvoorbeeld hulp krijgen bij het zoeken naar buitenlandse partners?

In eerste instantie informeren wij natuurlijk over het programma. Op onze website vind je actuele documenten en informatie rond het programma en projectoproepen.

Wij adviseren potentiële projectpartners om hen te steunen bij het voorbereiden en indienen van hun voorstellen. Daarnaast kunnen wij ook helpen bij het zoeken naar (buitenlandse) partners. We doen dit samen met de collega’s van andere Europese National Contact Points, via het Enterprise Europe Netwerk of via het Funding and Tenders Portal.

Vragen over Digital Europe? Neem contact op met het Nationale Contactpunt:

Marie Timmermann
marie.timmermann@fwo.be
+32 2 550 15 59

Nog geen idee of Digital Europe wel geschikt is voor jouw project? Neem dan contact op met het VLEVA subsidieteam: subsidieteam@vleva.eu.