07 januari 2025 - door Florence De Vlam
Op donderdag 12 december heeft de Raad van de Europese Unie twee nieuwe wetsvoorstellen aangenomen die grensbeveiliging en de strijd tegen terrorisme en zware criminaliteit binnen de EU aanzienlijk moeten versterken.
Deze wetgeving legt de basis voor het verzamelen en doorgeven van vooraf te verstrekken passagiersinformatie, ook wel bekend als Advanced Passenger Information (API).
Het doel is beter om te gaan met vooraf te verstrekken passagiersgegevens (API-gegevens) om passagiers te controleren vóór aankomst aan de buitengrenzen van de EU, maar ook voor vluchten binnen de EU.
De tekst is nu klaar voor publicatie in het EU-publicatieblad, de laatste stap in het Europese besluitvormingsproces.
De eerste verordening verplicht luchtvaartmaatschappijen om API-gegevens te verzamelen en aan de autoriteiten door te geven voordat een vlucht de EU-buitengrenzen bereikt. Het gaat hierbij om gegevens zoals reisdocumenten van passagiers, vluchtdetails, en bagage-informatie. Door deze gegevens vooraf beschikbaar te stellen, kunnen autoriteiten controles uitvoeren, potentiële veiligheidsrisico’s beoordelen en grenscontroles versoepelen. Dit draagt bij aan een proactieve beveiliging van de EU-buitengrenzen en maakt een efficiëntere werking mogelijk.
Met de nieuwe wetgeving kunnen rechtshandhavingsinstanties API-gegevens van passagiers koppelen aan PNR-informatie. Deze PNR-gegevens bevatten uitgebreide details over de boeking van een reis, waaronder de geplande route en informatie over het reserveringsproces. De integratie van deze gegevens biedt autoriteiten een effectief middel om risicovolle reizigers te signaleren en verdachte reisbewegingen te analyseren.
De EU heeft besloten een gecentraliseerd systeem, een zogenaamde "router," in te voeren om de doorgifte van API-gegevens te stroomlijnen. Dit systeem, dat wordt ontwikkeld door een EU-agentschap, ontvangt de door luchtvaartmaatschappijen verzamelde gegevens en distribueert deze naar de bevoegde instanties voor grensbeheer en rechtshandhaving. In de toekomst zal de router ook worden ingezet voor het verzamelen en verwerken van PNR-gegevens. Hierdoor hoeven luchtvaartmaatschappijen gegevens niet langer apart aan meerdere autoriteiten te verstrekken, wat de verwerking efficiënter en goedkoper maakt en fouten vermindert. Luchtvaartmaatschappijen moeten hiervoor geautomatiseerde systemen gebruiken, met een overgangsperiode voor handmatige verzameling indien nodig.
Na het voorlopige politieke akkoord tussen de Raad en het Parlement op 1 maart 2024 en de plenaire goedkeuring op 25 april, volgde op 12 december de formele goedkeuring door de Raad. De nieuwe regelgeving gaat 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de EU van kracht en vervangt de bestaande richtlijn uit 2004 over vooraf te verstrekken passagiersinformatie. In de beginfase zullen eu-LISA, het EU-agentschap dat verantwoordelijk is voor IT-systemen op het gebied van veiligheid en justitie, samen met de lidstaten en de Europese Commissie stappen ondernemen om de implementatie van de router mogelijk te maken.
Achtergrondinformatie: Passagiersgegevens
Persbericht van de Raad: ‘Gegevens van vliegtuigpassagiers: Raad en Parlement bereiken voorlopig akkoord over strengere beveiliging en beter grensbeheer’