Stand van zaken Fit for 55-dossiers

30 november 2022 - door Liese Dewilde

Op 14 juli 2021 stelde de Europese Commissie een eerste deel van het Fit for 55-pakket voor. Fit for 55 (FF55) heeft als als doel om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen. Dit doel kadert in de ruimere doelstelling om de EU klimaatneutraal te maken tegen 2050, zoals vastgelegd in de Klimaatwet.

Sindsdien zijn de EU-instellingen druk in de weer geweest met dit pakket aan initiatieven. In dit artikel vind je een stand van zaken van de belangrijkste Fit for 55-dossiers. De dossiers zijn onderverdeeld in 3 categorieën:

  1. Dossiers waarvoor een (voorlopig) politiek akkoord werd bereikt

  2. Dossiers in interinstitutionele onderhandelingen

  3. Dossiers waarvoor de Raad en/of het Europees Parlement nog standpunten moeten innemen

FF55-dossiers waarvoor een (voorlopig) politiek akkoord werd bereikt

Herziening verordening inzake lastenverdeling (ESR)

Het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie bereikten op 8 november een voorlopig politiek akkoord over de herziening van de EU-verordening over de lastenverdeling.

De EU-reductiedoelstelling voor de non-ETS sectoren (wegvervoer, verwarming van gebouwen, landbouw, kleine industriële installaties en afvalbeheer) bedraagt 40% tegen 2030 t.o.v. 2005. De nieuwe nationale streefcijfers die de Europese Commissie heeft voorgesteld blijven overeind.

Ontdek hier meer over het tweede akkoord dat de EU-instellingen hebben bereikt binnen het "Fit for 55"-pakket.

Herziening LULUCF-Verordening (Landgebruik, verandering in Landgebruik en bosbouw - Land Use, Land Use Change and Forestry)

Op 11 november zijn het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie overeengekomen de EU-doelstelling voor 2030 voor de nettoverwijdering van broeikasgassen (BKG) door LULUCF vast te stellen op 310 miljoen ton CO2-equivalent.

Dit derde voorlopige akkoord tussen Parlement en de Raad over de herziening van de LULUCF-verordening bevestigt het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie en verhoogt de broeikasgasemissiereductiedoelstelling van de EU voor 2030 van 55% tot 57%.

Lees hier meer over het derde voorlopige politieke akkoord dat de EU-instellingen hebben bereikt.

Herziening verordening CO2-emissienormen auto’s en bestelwagens 

De Raad en het Europees Parlement hebben op 27 oktober 2022 een voorlopig politiek akkoord bereikt over de herziene CO2-emissienormen voor nieuwe auto's en lichte bedrijfsvoertuigen. Doel is alle nieuw verkochte wegvoertuigen emissievrij tegen 2035.

Lees hier meer over het eerste akkoord dat de EU-instellingen hebben bereikt binnen het "Fit for 55"-pakket.

FF55-dossiers in triloog onderhandelingen

Mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM)

  • De Raad en het Europees Parlement verwachten tijdens de vierde trilogenronde op 12 december 2022 tot een voorlopig politiek akkoord te komen.

  • Bedoeling is dat de wetgeving begin 2023 formeel kan aangenomen worden.

Hervorming ETS-systeem 

  • Het Tsjechisch voorzitterschap verwacht een voorlopig akkoord tegen het einde van 2022.

  • De 5de trilogenronde vond plaats op 29 november 2022. Er werd geen voorlopig akkoord over het voorstel in zijn geheel aangenomen, maar er is wel akkoord bereikt over de opname van het maritiem vervoer in het ETS-systeem.  Hierdoor zullen vanaf 2025 schepen moeten betalen voor hun CO2-uitstoot.

  • Tijdens de ENVI-commissievergadering van 30 november 2022 zei de ENVI-voorzitter dat hij hoopt op een finaal akkoord tegen 16-17 december 2022.

Herziening richtlijn hernieuwbare energie (RED)

  • Na de Raad (27 juni 2022) heeft ook het Europees Parlement zijn standpunten bepaald (14 september 2022)

  • De derde trialoog vindt  plaats op 14 december 2022. Een voorlopig akkoord zou binnen bereik liggen als de onderhandelaars komende weken voldoende technische besprekingen voeren.

Richtlijn energie-efficiëntie (EED)

  • Na de Raad (27 juni 2022) heeft ook het Europees Parlement zijn standpunten bepaald (14 september 2022)

  • De tweede trialoog vond plaats op 29 november 2022. Er zijn nog twee belangrijke discussiepunten: de vaststelling van energie-efficiëntiestreefcijfers en de verplichtingen voor nationale energiebesparing. Het is nog onduidelijk of er voor Kerst een derde trialoog komt.

Sociaal Klimaatfonds

  • De tweede ronde interinstitutionele onderhandelingen vond plaats op 30 november 2022.

  • Een discussiepunt tussen de Raad en het Europees Parlement blijft de eventuele koppeling tussen het Sociaal Klimaatfonds en de uitbreiding van het EU-emissiehandelssysteem naar gebouwen en wegvervoer (ETS 2).

Infrastructuur alternatieve brandstoffen

  • AFIR: Het Europees Parlement nam hierover een verslag aan en de Raad Transport (TTE) komt bijeen op 5 en 6 december.

  • FuelEU Maritime: De tweede ronde interinstitutionele onderhandelingen wordt midden december verwacht. TTE-Raad komt bijeen op 5 en 6 december.

  • RefuelEU: Het Tsjechisch voorzitterschap heeft een document naar de lidstaten gestuurd, waarin zij worden verzocht een standpunt in te nemen over verschillende aspecten van het voorstel. De Raad Transport komt bijeen op 5 en 6 december.

FF55-initiatieven waarvoor nog standpunten moeten worden ingenomen

Richtlijn energieprestatie gebouwen (EPBD)

De Europese Commissie publiceerde haar voorstel voor herziening van de EPBD-richtlijn op 15 december 2021 als onderdeel van  het tweede deel van haar Fit for 55-pakket.

In het Europees Parlement:

  • De commissie Transport (geassocieerd) verwierp op 26 oktober het advies, zoals gewijzigd door verschillende amendemente. Bijgevolg zal TRAN dit dossier niet verder behandelen en niet bijdragen aan het verslag van de commissie ITRE.

  • De stemming in het voltallige Europees Parlement wordt midden december 2022 verwacht.

De Raad heeft op 25 oktober zijn standpunten over de herziening van de EPBD-richtlijn ingenomen.

Herziening richtlijn energiebelasting (ETD)

In het Europees Parlement:

  • De verantwoordelijke ECON-commissie heeft de stemming over haar ETD-rapport voor onbepaalde tijd opgeschort omwille van de moeilijkheden en gevoeligheden die de energiecrisis met zich meebrengt.

  • Wellicht start ECON in maart 2023 opnieuw met haar werkzaamheden rond dit voorstel.

  • ECON-Rapporteur voor dit voorstel is Johan Van Overtveldt

In de Raad:

  • De Werkgroep Belastingsvraagstukken houdt volop besprekingen over de voorlopige compromistekst (niet openbaar) van het voorzitterschap om tot een tekst te komen.

  • Later moet COREPER de tekst bevestigen. Daarna wordt de Raad verzocht om de tekst aan te nemen als algemene oriëntatie.

  • In belastingzaken heeft het Europees Parlement slechts een adviserende bevoegdheid. Zodra de Raad het advies van het Parlement heeft ontvangen, kan de Raad de voorgestelde tekst formeel aannemen.