27 maart 2023 - door Liese Dewilde
Het Fit for 55-pakket is een reeks voorstellen om de EU-wetgeving te herzien en actualiseren om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen. Dit doel kadert in de ruimere doelstelling om de EU klimaatneutraal te maken tegen 2050, zoals vastgelegd in de Klimaatwet en de Green Deal. Sindsdien zijn de EU-instellingen druk in de weer geweest met dit pakket aan initiatieven.
Geraak jij soms ook het overzicht kwijt tussen die dossiers en hun stand van zaken? Dan is dit artikel voor jou!
Hier vind je een stand van zaken van de belangrijkste Fit for 55-dossiers, aan de hand van een onderverdeling in 4 categorieën:
Formeel aangenomen dossiers
Herziening verordening inzake lastenverdeling (ESR)
Herziening LULUCF-Verordening
Herziening verordening CO2-emissienormen auto’s en bestelwagens
Dossiers waarvoor een (voorlopig) politiek akkoord werd bereikt
Herziening richtlijn energie-efficiëntie (EED)
Herziening richtlijn hernieuwbare energie (RED)
Hervorming ETS-systeem
Mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM)
Sociaal Klimaatfonds
Infrastructuur alternatieve brandstoffen - FuelEU Maritime Initiative & Alternative Fuels Infrastructure: Revision (AFIR)
Dossiers in interinstitutionele onderhandelingen (trilogen)
Richtlijn energieprestatie gebouwen (EPBD)
Infrastructuur alternatieve brandstoffen - ReFuelEU Aviation Initiative
Dossiers waarvoor de Raad en/of het Europees Parlement nog standpunten moeten innemen
Herziening richtlijn energiebelasting (ETD)
Het Europees Parlement heeft op 14 maart 2023 het voorlopig akkoord over de herziening van de EU-verordening over de lastenverdeling in eerste lezing aangenomen. De Raad Energie heeft het wetgevingsbesluit op 28 maart 2023 formeel aangenomen.
Deze formele goedkeuring was de laatste stap in de besluitvormingsprocedure. De definitieve tekst zal nu in het EU-Publicatieblad verschijnen en zal 20 dagen later in werking treden.
Je leest hier meer over het politieke akkoord inzake de herziening van de EU-verordening over de lastenverdeling. Hier lees je meer over de goedkeuring door de Raad.
Landgebruik, verandering in Landgebruik en bosbouw - Land Use, Land Use Change and Forestry
Het Europees Parlement heeft op 14 maart 2023 het voorlopig akkoord over de herziening van de EU-verordening inzake Landgebruik, verandering in Landgebruik en bosbouw in eerste lezing aangenomen. De Raad Energie heeft het definitieve wetgevingsbesluit op 28 maart 2023 formeel aangenomen.
Deze formele goedkeuring was de laatste stap in de besluitvormingsprocedure. De definitieve tekst zal nu in het EU-Publicatieblad verschijnen en zal 20 dagen later in werking treden.
Je leest hier meer over het politieke akkoord voor de herziening van de LULUCF-verordening. Hier lees je meer over de goedkeuring door de Raad.
Het Europees Parlement heeft het voorlopig akkoord over het voorstel op 14 februari 2023 formeel aangenomen als standpunt in eerste lezing. Doel is alle nieuw verkochte lichte wegvoertuigen emissievrij tegen 2035.
De Raad heeft op 28 maart 2023 de verordening aangenomen. Normaliter zou de Raad haar formele goedkeuring van het standpunt van het Parlement over het voorstel al op 7 maart 2023 hebben gegeven. Na verzet van Duitsland en nog een aantal lidstaten werd deze goedkeuring uitgesteld. Na intense onderhandelingen tussen de Commissie en Duitsland is men uit de impasse inzake e-fuels geraakt.
Lees hier meer over het politiek akkoord rond CO2-emissienormen nieuwe auto's en bestelwagens. Hier lees je meer over de formele goedkeuring door de Raad.
De Raad bereikte op 27 juni 2022 een algemene oriëntatie. Het Europees Parlement heeft zijn standpunt bepaald op 14 september 2022.
De Raad en het Europees Parlement bereikten op 10 maart 2023 een voorlopig politiek akkoord over de herziening van de Energie-efficiëntierichtlijn. Het Europees Parlement en de Raad moeten de tekst van het akkoord nu nog intern bevestigen.
Lees hier meer over het voorlopige politieke akkoord voor de herziening van de EED.
De Raad bereikte op 27 juni 2022 een algemene oriëntatie. Op 14 september 2022 heeft ook het Europees Parlement zijn standpunten bepaald. De instellingen zijn daarna gestart met interinstitutionele onderhandelingen (trialogen).
De Raad en het Europees Parlement bereikten op 30 maart 2023 een voorlopig politiek akkoord over de herziening van de RED II.
Na formele goedkeuring daar de Raad en het EP verschijnt de herziene richtlijn hernieuwbare energie (RED III) in het EU-publicatieblad en treedt in werking op de twintigste dag volgende op haar bekendmaking.
Lees hier meer over het voorlopige politieke akkoord voor de RED III.
De Raad en het Europees Parlement kwamen in trilogen tot een voorlopig politiek akkoord op 18 december 2022.
In het Europees Parlement heeft de verantwoordelijke ENVI-commissie dit akkoord reeds goedgekeurd op 8 februari. Op 17 april 2023 wordt in principe in plenaire vergadering gestemd over het akkoord.
In de Raad moeten de nationale ministers het wetsvoorstel nog formeel aannemen nadat het Europees Parlement de tekst plenair heeft aangenomen. Op 8 februari keurde COREPER de finale tekst al wel goed. Zodra het Europees Parlement haar positie formeel heeft goedgekeurd tijdens de plenaire van 17 april, zal deze positie teruggestuurd worden naar COREPER voor akkoord. Ten slotte moeten de bevoegde Europese ministers de nieuwe wetgeving formeel goedkeuren, waarna deze van kracht zal zijn 20 dagen na de publicatie in het EU Official Journal.
Je leest hier meer over het politiek akkoord.
Op 28 maart 2023 keurden de Europese energieministers formeel het marktstabiliteitsreserve goed. Als onderdeel van ETS zorgt dit controlemechanisme dat de uitstootrechten in balans blijven tijdens crisissen, hoge energieprijzen of pandemieën.
Op 12 december 2022 bereikten de raad en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord over CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) of het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens.
In het Europees Parlement heeft de verantwoordelijke ENVI-commissie op 9 februari 2023 ingestemd met het akkoord. Tijdens de plenaire vergadering van 17 tot 20 april 2023 wordt hierover in principe plenair gestemd. De Raad zal de tekst daarna nog formeel moeten aannemen.
Je leest hier meer over het politiek akkoord tussen de Raad en het Europees Parlement.
Het Europees Parlement en de Raad hebben tijdens de vierde ronde van interinstitutionele onderhandelingen op 18 december 2022 een voorlopig politiek akkoord bereikt over het voorgestelde Sociale Klimaatfonds (Social Climate Fund, SCF).
De verantwoordelijke ENVI- en EMPL-commissies in het Europees Parlement hebben op 9 februari 2023 het voorlopig politiek akkoord goedgekeurd. Op 17 april 2023 volgt in principe een stemming in de plenaire vergadering over de tekst. De Raad zal de tekst daarna nog formeel moeten aannemen.
Lees hier meer over het politiek akkoord over het Social Climate Fund.
FuelEU Maritime Initiative
Er werd een voorlopig politiek akkoord bereikt tussen het Europees Parlement en de lidstaten tijdens de vierde trilogenronde van 22-23 maart. Er werd onder meer beslist om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met 80% te verminderen. Het Europees Parlement moet het akkoord nu bevestigen, eerst in de TRAN-commissie, daarna in plenaire vergadering. Daarna kan de Raad het akkoord formeel aannemen.
Je leest hier meer over het voorlopig politiek akkoord.
Alternative Fuels Infrastructure: Revision (AFIR)
Op 27 maart 2023 werd een voorlopig politiek akkoord bereikt over de herziening van de richtlijn uitrol infrastructuur alternatieve brandstoffen.
Het doel van de verordening inzake infrastructuur voor alternatieve brandstoffen (AFIR) is drieledig:
Ervoor zorgen dat er een toereikend infrastructuurnetwerk is voor het opladen of bijtanken van wegvoertuigen of schepen met alternatieve brandstoffen.
Alternatieve oplossingen bieden zodat schepen op hun ligplaats en stilstaande vliegtuigen hun motoren niet hoeven te laten draaien.
Volledige interoperabiliteit in de hele EU te bereiken en ervoor te zorgen dat de infrastructuur gemakkelijk te gebruiken is.
Het voorlopig politiek akkoord moet nu nog aangenomen worden door het Europees Parlement en de Raad.
Je leest hier meer over het voorlopig politiek akkoord.
De Europese Commissie publiceerde haar voorstel voor herziening van de EPBD-richtlijn op 15 december 2021 als onderdeel van het tweede deel van haar Fit for 55-pakket.
De Raad bereikte op 25 oktober 2022 al een algemene oriëntatie. Op 14 maart 2023 heeft ook het Europees Parlement zijn standpunten bepaald.
De informele onderhandelingen tussen de Raad, het Europees Parlement en de Commissie (trialogen) om een akkoord in eerste lezing te bereiken kunnen starten. Er is nog geen datum voor de eerste trialoog bekend.
ReFuelEU Aviation Initiative
Aangezien er in de eerste 3 rondes aan interinstitutionele onderhandelingen geen akkoord kon worden gevonden tussen het Europees Parlement en de lidstaten, gaan de instellingen binnenkort van start gegaan met de vierde trialoog. Deze vierde trialoog staat gepland voor 25 april.
In het Europees Parlement heeft de verantwoordelijke ECON-Commissie de werkzaamheden rond dit dossier een tijd lang opgeschort omwille van de moeilijkheden en gevoeligheden die de energiecrisis bracht voor dit dossier. Verwacht werd dat de werkzaamheden in maart 2023 zouden hervatten. Voorlopig is daar echter nog geen duidelijkheid over. Een timing-indicatie voor het verdere proces in het Europees Parlement is er daarom niet.
In de Raad zijn de werkzaamheden wel volop bezig. De Werkgroep Belastingsvraagstukken houdt volop besprekingen over de voorlopige compromistekst (nog niet openbaar) om tot een positie (general approach) te komen.
