13 maart 2023 - door Ina De Vlieger
De Raad en het Europees Parlement bereikten op 10 maart 2023 een voorlopig politiek akkoord over de herziening van de Energie-efficiëntierichtlijn (EED).
De consensus over de EED-herziening stelt een vermindering van het verbruik van primaire en finale energie vast met 11,7% in 2030 op EU-niveau.
De jaarlijkse energiebesparingen van de lidstaten worden tot eind 2025 worden vastgesteld op 1,3% en moeten geleidelijk oplopen tot 1,9% eind 2030.
De overheidssector moet zijn eindenergieverbruik met 1,9% per jaar verminderen en jaarlijks moet ten minste 3% van de overheidsgebouwen worden gerenoveerd.
Het akkoord is een nieuwe stap in de richting van de realisatie van het “Fit for 55”-pakket waarmee de Europese Green Deal en het REPowerEU-plan moeten worden verwezenlijkt.
De algemene doelstelling voor energie-efficiëntie is dat de lidstaten gezamenlijk moeten komen tot een vermindering van het energieverbruik met ten minste 11,7% op EU-niveau in 2030. Dit streefcijfer is ten opzichte van de prognoses van het 2020 referentiescenario.
Het Parlement streefde naar een vermindering van het energieverbruik met 14,5% ten opzichte van het uitgangspunt voor 2020, terwijl de Raad van de EU een vermindering met 9% wilde. De REPowerEU-strategie van de Commissie stelde 13% voor.
Het Parlement heeft individuele nationale doelstellingen verworven, die indicatief zijn, maar die moeten worden geïntegreerd in de nationale energie- en klimaatplannen (NECP's).
De jaarlijkse energiebesparingen van de lidstaten moeten vanaf 2024 tot 2030 gemiddeld 1,49% bedragen. Tot eind 2025 worden ze vastgesteld op 1,3%, daarna moeten ze geleidelijk oplopen tot 1,9% tegen eind 2030.
De rol van de overheidssector was een van de laatste discussiepunten. Volgens het akkoord moet deze sector zijn eindverbruik van energie met 1,9% per jaar verminderen en moet elk jaar ten minste 3% van de overheidsgebouwen worden gerenoveerd.
Ook bedrijven worden aangemoedigd hun energieverbruik te verminderen. Bedrijven die meer dan 85 TJ per jaar verbruiken, moeten een energiebeheersysteem invoeren. Als hun jaarlijkse verbruik meer dan 10 TJ bedraagt, moeten zij een energie-audit ondergaan.
Voor het eerst wordt een rapportagesysteem over de energieprestaties van grote datacentra ingevoerd.
Een andere belangrijke maatregel waarover een consensus is bereikt, is de bevordering door de lidstaten van lokale plannen voor stadsverwarming en -koeling in gemeenten met meer dan 45.000 inwoners. Dit gebeurt met het oog op volledige decarbonisatie tegen 2050.
Het akkoord bevat de eerste Europese definitie van "energiearmoede". De lidstaten moeten energie-efficiëntiemaatregelen uitvoeren als prioriteit voor mensen die in energiearmoede verkeren. Dit omvat bijvoorbeeld de oprichting van één loket voor technische en financiële bijstand en buitengerechtelijke mechanismen voor geschillenbeslechting.
Daarnaast moeten de lidstaten groene financieringsregelingen en kredietproducten bevorderen die energie-efficiëntie aanmoedigen, en ervoor zorgen dat financiële instellingen deze op ruime schaal en zonder discriminatie aanbieden.
De volledige tekst van het voorlopig politiek akkoord is voorlopig nog niet beschikbaar. Die wordt in de komende weken publiek gemaakt.
De Raad en het Europees Parlement moeten het akkoord nog elk formeel goedkeuren volgens hun interne procedures. De nieuwe wet wordt vervolgens 20 dagen na de bekendmaking in het EU-Publicatieblad van kracht.
EC-persbericht 10 maart 2023: European Green Deal: EU agrees stronger rules to boost energy efficiency
EP-persbericht, 10 maart: Parliament and Council negotiators agree on new rules to boost energy savings
Persbericht Raad EU, 10 maart: Council and Parliament strike deal on energy efficiency directive
