Geen akkoord over ETS in Europees Parlement

09 juni 2022 - door Celeste Wezenbeek

  • Dat de gratis uitstootrechten voor sommige sectoren pas tegen 2034 zouden verdwijnen, bleek een brug te ver.

  • Hierdoor werd de stemming over CBAM en het sociaal klimaatfonds uitgesteld.

  • Wel een akkoord over uitbreiding ETS naar alle vluchten de landen of aankomen in de EER.

Op woensdag 8 juni stond voor de leden van het Europees Parlement (EP) een reeks stemmingen gepland over de voorstellen in het kader van het  "Fit for 55-pakket". Het belangrijkste dossier dat daarbij op de agenda stond, was de herziening van het Europees emissiehandelssysteem (ETS). Het was dan ook tegen alle verwachtingen in dat het ontwerpverslag van Peter Liese (EPP, Duitsland) over de herziene ETS-richtlijn, verworpen werd.

Met 265 stemmen voor het verslag, 340 tegen en 34 onthoudingen zorgde het EP ervoor dat de stemming over het Carbon border adjustment mechanism (CBAM) en over de oprichting van een sociaal klimaatfonds (SCF) ook werden uitgesteld. Dit omdat de twee dossiers rechtstreeks verband houden met de ETS-hervorming.

Dat de gratis uitstootrechten voor sommige sectoren pas tegen 2034 zouden verdwijnen, bleek een brug te ver. Na de verwerping van het verslag van Rapporteur Peter Liese, werd zijn voorstel om het dossier terug te verwijzen naar de ENVI-commissie wel gesteund.

Luchtvaart

Wel werd een goedkeuring gegeven (479 stemmen voor, 130 tegen en 32 onthoudingen) aan het ontwerpverslag van Sunčana Glavak over de uitbreiding van de EU-regeling voor de handel in emissierechten (ETS) tot de emissies van alle vluchten die vertrekken van een luchthaven in de Europese Economische Ruimte (EER).

Hoewel het ETS de luchtvaartsector reeds bestrijkt, geldt voor vluchten van en naar landen buiten de EER momenteel een tijdelijke afwijking. Het Parlement wil nu een einde maken aan deze afwijking. Voor internationale vluchten die aankomen op een luchtvaartterrein in de EER, stellen de Europarlementariërs voor dat de Europese Commissie uiterlijk op 31 december 2027 een verslag moet indienen over de doeltreffendheid van het internationale CORSIA-systeem (Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation).

Met deze goedkeuring hebben de leden van het Europees Parlement zich aangesloten bij het standpunt van de commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI) van het Europees Parlement. Zij deden hetzelfde voor de meeste andere punten in de tekst, zoals de afschaffing van gratis emissierechten voor de luchtvaartsector, het gebruik van inkomsten uit de veiling van emissierechten en niet-CO2-emissies.

Wat het eerste punt betreft, wil het Europees Parlement dat 50% van de kosteloze emissierechten wordt geveild in 2024. Dit percentage moet vervolgens worden verhoogd tot 100% vanaf 1 januari 2025. Het EP volgende de ENVI-commissie echter niet volledig.  Het Europees Parlement stemde voor een afwijking van het ETS tot 2030 voor vluchten tussen een luchthaven in een ultraperifere regio van een lidstaat en een luchthaven in een andere EER regio, alsook voor vluchten tussen twee luchthavens die in dezelfde ultraperifere regio.

Volgende stappen

Het Europees parlement geeft zichzelf nu 15 dagen om dan tijdens de ‘miniplenaire’ op 22-23 juni toch tot een akkoord te kunnen komen. Ondertussen wordt er in de Raad (op het niveau van de lidstaten) ook aan een akkoord gewerkt. Daarna komen deze twee wetgevende instellingen samen om tot een interinstitutioneel akkoord te kunnen komen.