EP buigt zich over herschikking financieel reglement, nieuwe eigen middelen en herstelplan van de EU

25 mei 2023 - door Celeste Wezenbeek

De leden van het Europees Parlement hebben het in Straatsburg gehad over schillende onderdelen van de Europes begroting.

  • De tekst van het Parlement heeft betrekking op het herzieningsvoorstel van de Commissie om het meerjarig financieel kader (MFK) aan te passen.

  • Het EP besprak het verslag van Johan Van Overtveldt.

  • Het Europees Parlement heeft haar goedkeuring gehecht aan de wijze waarop de EU-instellingen de EU-begroting in 2021 geïmplementeerd hebben.

Herschikking financieel reglement

De leden van de Begrotingscommissie van het Europees Parlement (EP) hebben hun compromisamendementen over de herziening van het reglement betreffende de financiële regels die van toepassing zijn op de algemene begroting van de Europese Unie gestemd.

De tekst van het Parlement heeft betrekking op het herzieningsvoorstel van de Commissie om het meerjarig financieel kader (MFK) aan te passen en verbeteringen aan te brengen op het gebied van transparantie en vereenvoudiging, alsook op het gebied van crisisbeheer en de bescherming van de financiële belangen van de EU.  In het ontwerpverslag wordt voorgesteld de bureaucratie verder terug te dringen en het toezicht op en de controle van de EU-begroting te digitaliseren. Het introduceert ook respect voor de grondrechten als algemeen beginsel voor toegang tot EU-fondsen.

Andere prioriteiten zijn een grotere rol voor het EP bij de besluitvorming over het opnemen en verstrekken van leningen en leningsactiviteiten, betere controle van trustfondsen, duidelijke regels inzake prestaties en een meer praktische aanpak van de toepassing van controles op belangenconflicten.

Nieuwe eigen middelen

EP-leden debatteerden tijdens de plenaire vergadering van het EP in Straatsburg over een voorstel voor een nieuwe mand met eigen middelen voor de EU-begroting. Zij bespraken ook het verslag van Johan Van Overtveldt over de gevolgen voor de EU-begroting 2024 van de verhoging van de financieringskosten van het Europees Herstelinstrument.

Het verslag

Over de inhoud van zijn verslag benadrukte Van Overtveldt dat de EU aan het begin van de leningsoperatie in een bijzonder gunstige situatie verkeerde wat betreft rentelasten en beschikbare liquiditeit. De situatie is echter veranderd en "begin 2022 was het structurele karakter van het inflatieprobleem duidelijk zichtbaar, evenals de stijging van de rente". Hij bekritiseert een gebrek aan vooruitziendheid van de Europese Commissie, maar ook een gebrek aan transparantie van haar berekeningen van de rentekosten.

Belastingen op rijkdom

De S&D-Fractie, de linkse fractie en de Verts/ALE-Fractie hebben een aantal amendementen ingediend over nieuwe eigen middelen die niet alleen gebaseerd zouden zijn op vennootschapsbelastingen, maar ook op belastingen op de rijkste personen en huishoudens, een solidariteitsbelasting op bedrijven die "buitensporige winsten uit crisissen" maken en een minimale EU-belasting op vermogenswinst.

Europese belastingen

Johan Van Overtveldt sprak zich uit tegen nieuwe eigen middelen, die hij omschreef als "jargon voor 'nieuwe belastingen'". Hij beweerde: "De Europese Unie heeft deze bevoegdheid en zij heeft niet de steun van de burgers. De belastingdruk in de EU is al erg hoog, wat het groeipotentieel aantast. We moeten kijken naar de uitgavenkant". Het volledige debat over de nieuwe eigen middelen kan je hier lezen.

Herstelplan van de EU

Het Europees Parlement heeft daarnaast haar goedkeuring gehecht aan de wijze waarop de EU-instellingen de EU-begroting in 2021 geïmplementeerd hebben. 2021 was het eerste jaar met betalingen uit de EU-faciliteit voor herstel en veerkracht (RRF). In 2021 steeg de EU-begroting met ongeveer 30% ten opzichte van 2020, voornamelijk door het geld dat via het Next Generation EU-programma wordt uitgegeven.

Hoewel de EP-leden een positief oordeel gaven over de prestaties van de Commissie hebben zij ook hun bezorgdheid geuit over de beperkte mogelijkheden die zij hebben om het gebruik van de 723,8 miljard euro aan herstelmiddelen te controleren. Ook vragen zij dat EU-landen die EU-geld ontvangen de rechtsstaat handhaven.