Brexit Adjustment Reserve voor de cultuursector

In het spectrum van de vele EU-subsidies is de Brexit Adjustment Reserve (BAR) uniek. Wat houdt BAR precies in en hoe werkt het? 

De Brexit Adjustment Reserve (BAR) is een tijdelijke Europese subsidielijn die de nadelige gevolgen van de uitstap van het Verenigd Koninkrijk (VK) voor bedrijven, organisaties en overheden wil beperken. Je kunt daarbij denken aan beperking in mobiliteit, extra douaneformaliteiten en de noodzaak van het aanvragen van werkvergunningen. De bedoeling van de BAR is om bedrijven en organisaties die dergelijke negatieve gevolgen ondervinden te helpen bij hun overgang naar een duurzaam en nieuw normaal. Alle beleidsdomeinen en sectoren die impact ondervinden komen in aanmerking voor een BAR-subsidie.

De Brexit heeft ook een grote impact op culturele organisaties. De Vlaamse Regering maakte daarom extra middelen vrij vanuit de BAR om de aanwezigheid van Vlaamse culturele actoren in het VK te ondersteunen, bijvoorbeeld voor werkbezoeken, netwerkevents of deelname aan evenementen en festivals.

De extra BAR-middelen kunnen tot 30 juni 2023 worden aangevraagd via VLAIO, het Agentschap Innoveren & Ondernemen, dat de BAR-middelen in Vlaanderen beheert. Een aanvraag indienen is heel eenvoudig en gebeurt in drie stappen. In de eerste stap vul je een online webformulier in waarin je een korte beschrijving geeft van de impact door de Brexit en het project dat je wil opzetten. Daarna volgt er een screening door de projectadviseur van VLAIO en een uitnodiging om het project persoonlijk toe te lichten. Als het projectidee in orde is, moet je alleen nog de uiteindelijke, uitgebreide, aanvraag via het online platform van VLAIO in orde brengen.

Wie is de doelgroep van het programma?

De BAR richt zich onder andere tot ondernemingen die een negatieve impact ondervinden van de Brexit. Om een subsidie te krijgen uit de BAR moet je wel eerder hebben samengewerkt met actoren uit het VK vóór 31 januari 2020. Je moet ook kunnen aantonen dat je negatieve gevolgen ondervindt van de Brexit en dat je daarom activiteiten of nieuwe projecten gaat ontwikkelen in het VK. Het belangrijkste gegeven is dat die projecten leiden naar een ‘nieuw normaal’ in de samenwerking met het VK en/of nieuwe samenwerkingsverbanden met partners uit het VK.

Ook de culturele en creatieve sectoren: organisaties, vzw’s, kunstenaars, artiesten, enzoverder kunnen een BAR aanvraag indienen. Een voorbeeld uit de praktijk: je festival huurde voorheen je festivaltent in het VK, maar door de veranderende regelgeving, hogere transportkosten en moeilijkheden met werkvergunningen, kun je de tent daar niet meer huren. Je moet dus op zoek naar een nieuwe leverancier. Voor deze zoektocht kun je dan een BAR subsidie aanvragen.

Je kunt geen aanvraag indienen voor het compenseren van kosten die niets met eerdere activiteiten in het Verenigd Koninkrijk of met de Brexit te maken hebben. Hetzelfde geldt voor standaard werkingskosten die ook na 2023 nog zullen doorlopen evenals de kosten van douanedocumenten, visa en ATA-carnets en btw. Let er ook op dat reis- en verblijfkosten voor Britse onderdanen die naar Vlaanderen komen voor een culturele activiteit niet kunnen worden vergoed.

Welke ondersteuning bieden jullie als contactpunt, hoe zijn jullie georganiseerd?

VLAIO voorziet voor de cultuursector een persoonlijke en op maat gemaakte begeleiding. Je kunt bij hen terecht als je je projectidee wil toetsen, advies nodig hebt bij het uitschrijven van je dossier en voor het opvolgen en indienen van je BAR-aanvraag. Daarnaast organiseert VLAIO in samenwerking met het Departement Cultuur, Jeugd en Media en met Circuscentrum, Kunstenpunt, VI.BE, FARO en Cultuurloket een info- en schrijfsessie om de cultuursector op weg te helpen met het aanvragen van een BAR subsidie. Deze gaat door op vrijdag 3 maart 2023 van 9.30 tot 12.30 u in het VAC in Gent.

Het programma bestaat uit een korte infosessie over de BAR-middelen met een praktisch luik, waarbij je samen met experten van het Departement Cultuur, Jeugd en Media, VLAIO, Circuscentrum, Kunstenpunt, VI.BE, FARO en Cultuurloket aan je projectdossier kunt schrijven. Je kunt advies vragen over je projectidee, de uitvoering ervan en de financieringsmogelijkheden die de BAR biedt. Op het einde van de dag kun je zelfs een aanvraag indienen via het e-loket van VLAIO. Zo kun je al projectkosten maken en ben je er zeker van dat je je project goed op de rails zet. De deelname is gratis, maar je moet je wel vooraf inschrijven. Voor meer informatie en inschrijven kun je op de website van het Departement Cultuur, Jeugd en Media terecht.

Hoe doen Vlaamse organisaties het, is er nog ruimte voor verbetering en waar zit die?

De respons van de cultuursector is zeer positief, maar door het tijdelijke karakter van de BAR is de subsidielijn nog niet zo algemeen bekend en bestaat er bij heel wat culturele actoren nog twijfel over of ze wel in aanmerking komen voor de subsidies. Het is daarom aangeraden om zeker contact op te nemen met de projectadviseurs van VLAIO (brexit@vlaio.be). Of kom ook gerust naar de info- en schrijfsessie.

(Ultieme) tip voor potentiële indieners?

Als je meer informatie wil over de BAR of begeleiding nodig hebt bij het samenstellen van een projectdossier, schrijf je dan zeker in voor de BAR info- en schrijfsessie op 3 maart 2023 in Gent!